Nội năng của vật phụ thuộc vào nhiệt độ và thể tích của vật, ví dụ:
1. Ví dụ về phụ thuộc vào nhiệt độ:
* Khi đun sôi nước, ta cung cấp nhiệt năng cho nước. Nhiệt năng này làm cho các phân tử nước chuyển động nhanh hơn và va chạm mạnh hơn.
* Khi nhiệt độ tăng cao, một số phân tử nước có đủ năng lượng để chuyển sang trạng thái hơi. Việc chuyển đổi trạng thái này cũng góp phần làm tăng nội năng của nước.
2. Ví dụ về phụ thuộc vào thể tích:
* Khi nén khí, ta tác dụng lực lên khí, làm giảm thể tích của khí. Lực này làm cho các phân tử khí xích lại gần nhau hơn.
* Khi các phân tử khí xích lại gần nhau hơn, lực tương tác giữa các phân tử khí tăng lên. Để tách rời các phân tử khí, cần phải cung cấp nhiều năng lượng hơn. Do đó, khi nén khí, nội năng của khí cũng tăng lên.
3. Kết luận:
* Qua các ví dụ trên, ta có thể thấy nội năng của một vật phụ thuộc vào cả nhiệt độ và thể tích của vật. Khi nhiệt độ hoặc thể tích của vật thay đổi, nội năng của vật cũng sẽ thay đổi theo.
* Mối liên hệ giữa nội năng, nhiệt độ và thể tích của vật có thể được biểu thị bằng công thức U = f(T, V), trong đó U là nội năng, T là nhiệt độ và V là thể tích.
Hiện nay, kính cường lực (chịu lực rất tốt) thường được sử dụng để làm một phần tường của các tòa nhà, chung cư hay thương mại,... thay thế các vật liệu gạch, bê tông (hình vẽ). Tuy nhiên, vào những ngày mùa hè, nếu bước vào những căn phòng có tường làm bằng kính cường lực bị đóng kín, ta thường thấy không khí trong phòng nóng hơn so với bên ngoài. Dưới đây là những biện pháp đơn giản để làm giảm sự tăng nhiệt độ của không khí trong phòng đó khi trời nắng nóng vào mùa hè?
Cho biết các phát biểu sau đúng hay sai?
Phát biểu |
Đúng |
Sai |
a) Hệ đứng yên vẫn có khả năng sinh công do có nội năng. |
|
|
b) Nội năng bao gồm tổng động năng phân tử và thế năng phân tử. |
|
|
c) Nội năng không phụ thuộc vào nhiệt độ và thể tích của vật. |
|
|
d) Phần nội năng vật nhận được hay mất đi trong quá trình truyền nhiệt gọi là nhiệt lượng. |
|
|
Cho biết các phát biểu sau đúng hay sai?
Phát biểu |
Đúng |
Sai |
a) Vật rắn đang nóng chảy thì nội năng của nó giảm. |
|
|
b) Nước đá đang tan thì nội năng của nó tăng. |
|
|
c) Hơi nước ngưng tụ ở nhiệt độ không đổi thì nội năng của nó giảm. |
|
|
d) Vật trượt trên mặt phẳng nằm nghiêng thì nội năng của nó tăng. |
|
|
Cho biết các phát biểu sau đúng hay sai?
Phát biểu |
Đúng |
Sai |
a) Nội năng của hệ là một dạng năng lượng và có thể thay đổi được. |
|
|
b) Thực hiện công và truyền nhiệt không làm thay đổi nội năng của hệ. |
|
|
c) Công tác động lên hệ có thể làm thay đổi cả tổng động năng chuyển động nhiệt của các hạt cấu tạo nên hệ và thế năng tương tác giữa chúng. |
|
|
d) Nói chung, nội năng là hàm của nhiệt độ và thể tích, nên trong mọi trường hợp nếu thể tích của hệ đã thay đổi nội năng của hệ phải thay đổi. |
|
|