Phương pháp: Vận dụng kiến thức đã học về cách làm một đoạn nghị luận xã hội.
Cách giải:
* Xác định vấn đề nghị luận: sự cần thiết phải tích lũy kinh nghiệm cuộc sống ngay từ khi còn trẻ. 1. Mở đoạn: Giới thiệu vấn đề
2. Thân đoạn: Triển khai vấn đề
- Kinh nghiệm sống: Là những trải nghiệm tự mình trải qua để có được hiểu biết; tích lũy được nhiều kiến thức và vốn sống.
- Sự cần thiết phải tích lũy kinh nghiệm sống từ khi còn trẻ.
+ Tích lũy kinh nghiệm sống giúp chúng ta mau chóng trưởng thành về cách nghĩ, cách sống, bồi đắp tình cảm, tâm hồn, giúp mỗi người gắn bó và góp phần cống hiến cho cuộc đời, cho đất nước. + Tích lũy kinh nghiệm sống giúp mỗi người khám phá chính mình để có những lựa chọn đúng đắn và sáng suốt cho tương lai.
+ Tích lũy kinh nghiệm sống giúp con người biết cách vượt qua những trở ngại khó khăn, tôi luyện bản lĩnh, ý chí để thành công.
+ Thiếu kinh nghiệm khiến mỗi người sẽ nghèo nàn, thụ động, nhàm chán, vô ích; không cảm nhận được sự thú vị của cuộc sống.
+ Tích lũy kinh nghiệm càng sớm, cuộc sống con người càng trở nên tốt đẹp.
- Bàn luận mở rộng.
+ Không phủ nhận hoàn toàn những bài học trong sách vở bởi những bài học đó ít nhiều cũng được ghi chép lại từ cuộc sống.
…….
3. Kết đoạn: Bài học nhận thức và hành động
Trong tác phẩm Vợ nhặt, nhà văn Kim Lân viết:
Sáng hôm sau, mặt trời lên bằng con sào, Tràng mới trở dậy. Trong người êm ái, lửng lơ như người vừa ở trong giấc mơ đi ra. Việc hắn có vợ đến hôm nay hắn vẫn còn ngỡ ngàng như không phải. Hắn chắp tay sau lưng lũng thững bước ra sân. Ánh nắng buổi sáng mùa hè sáng lóa xói vào hai con mắt còn cay xè của hắn. Hắn chớp chớp liên hồi mấy cái, và bỗng nhận ra, xung quanh mình có cái gì vừa thay đổi mới mẻ, khác lạ. Nhà cửa, sân vườn hôm nay đều được quét tước, thu dọn sạch sẽ gọn gàng. Mấy chiếc quần áo rách như tổ địa vẫn vắt khươm mươi niên ở một góc nhà đã thấy đem ra sân hong. Hai cái ang nước vẫn để khô cong ở dưới gốc ổi đã kín nước đầy ăm ắp. Đống rác mùn tung bành ngay lối đi đã hót sạch. Ngoài vườn người mẹ đang lúi húi giẫy những búi cỏ mọc nham nhở. Vợ hắn quét lại cái sân, tiếng chổi từng nhát kêu sàn sạt trên mặt đất. Cảnh tượng thật đơn giản, bình thường nhưng đối với hắn lại rất thấm thía cảm động. Bỗng nhiên hắn thấy hắn thương yêu gắn bó với cái nhà của hắn lạ lùng. Hắn đã có một gia đình. Hắn sẽ cùng vợ sinh con đẻ cái ở đấy. Cái nhà như cái tổ ấm che mưa che nắng. Một nguồn vui sướng, phấn chấn đột ngột tràn ngập trong lòng. Bây giờ hắn mới thấy hắn nên người, hắn thấy hắn có bổn phận phải lo lắng cho vợ con sau này. Hắn xăm xăm chạy ra giữa sân, hắn cũng muốn làm một việc gì để dự phần tu sửa lại căn nhà.
(Ngữ Văn 12, Tập 1, NXB Giáo dục Việt Nam, 2020, tr.30-31)
Cảm nhận của anh/chị về tâm trạng và hành động của nhân vật Tràng trong đoạn trích trên. Từ đó, liên hệ với chi tiết “Trong óc Tràng vẫn thấy đám người đói và lá cờ đỏ bay phấp phới” ở kết thức của truyện ngắn “Vợ nhặt” để rút ra nhận xét về giá trị nhân đạo của tác phẩm.
Theo anh/chị tại sao tác giả lại cho rằng: kinh nghiệm là cách trực tiếp nhất và hiệu quả nhất giúp chúng ta nghiền ngẫm về xã hội.
Anh/ chị có đồng tình với quan niệm của tác giả: Những tri thức mà ta có được từ cuốn sách xã hội này có ích hơn nhiều những tri thức của tất cả những cuốn sách đã được xuất bản cho tới nay gộp lại.
Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi:
Kinh nghiệm là một cuốn sách giáo khoa tuyệt vời. Con người có thể học được chân lý cuộc đời và cách để trưởng thành thông qua kinh nghiệm.
Tôi đã tìm thấy những câu rất hay trong cuốn sách Lord Philip Chesterfield, được một chính trị gia người Anh sống ở thế kỷ XVIII viết. Cuốn sách là tập hợp những bức thư ông gửi cho con trai mình khi đang làm đại sứ ở Hà Lan tại Hague. Ông viết rằng “ Xã hội như một cuốn sách". Ông đã đúng khi nói rằng " Những tri thức mà ta có được từ cuốn sách xã hội này có ích hơn nhiều những tri thức của tất cả những cuốn sách đã được xuất bản cho tới nay gộp lại". Chúng ta cần phải đọc kỹ cuốn sách xã hội. Chỉ có đọc kỹ cuốn sách xã hội, chúng ta mới có thể học được chân lý của cuộc đời và đạt tới cuộc sống chin muồi. Đó chính là lí do tôi đề cao tầm quan trọng của kinh nghiệm. Bởi kinh nghiệm là cách trực tiếp nhất và hiệu quả nhất giúp chúng ta nghiền ngẫm về xã hội.
Những nhà học thuyết kinh nghiệm người Anh từ Francis Bacon tới John Locke và David Hume, đều cho rằng toàn bộ kiến thức của chúng ta “chi có được từ kinh nghiệm”. Nói cách khác, con người chúng ta khi mới chào đời giống như tờ giấy trắng, không có quan niệm cũng chẳng có nhận thức gì. Bức tranh được vẽ lên trên tờ giấy trắng ấy là nhờ vào kinh nghiệm sau đó. Và bức tranh được vẽ nhờ kinh nghiệm ấy chính là cuộc đời của người đó.
(Trích Thế giới quả là rộng lớn và có rất nhiều việc phải làm,
Kim Woo Choong NXB Lao Động, tr.187-188)
Nêu phương thức biểu đạt chính của đoạn trích.