Học sinh xác định đúng mục đích so sánh hai văn bản: (1) Nêu lên những điểm giống và khác nhau để nhấn mạnh rằng dù chiến thắng oanh liệt như trong Bình Ngô đại cáo (Nguyễn Trãi) hay khi thất thế, hi sinh như trong Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc (Nguyễn Đình Chiểu) thì dân tộc ta, nhân dân ta vẫn rất anh hùng, luôn khát khao hoà bình, sẵn sàng quyết tâm giành độc lập tự do cho đất nước. (2) Khẳng định những đóng góp to lớn, mang sắc thái riêng của Nguyễn Đình Chiểu đối với dòng mạch văn thơ yêu nước.
Viết bài văn nghị luận xã hội (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/ chị về ý kiến sau: “Trung thực là yếu tố căn bản để có sự bình an trong tâm trí, sự tự do trong nội tâm và là nền tảng cho các mối quan hệ tốt đẹp”.
(Theo: Trish Summerfield, Lăng kính tâm hồn,
NXB Tổng hợp TP. Hồ Chí Minh, TP. Hồ Chí Minh, 2017, tr.82)
II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm)
Viết đoạn nghị luận văn học (khoảng 200 chữ) phân tích tác dụng của tình huống kịch đối với việc thể hiện tính cách nhân vật thị trưởng trong đoạn trích sau:
Thị trưởng: Này, Xiêpan Ilich, ông nghe đây! Có một vị quan từ Petecbua đến. Ông đã xếp đặt gì chưa?
Cảnh sát trưởng: Thưa đã, theo như lệnh ông truyền. Tôi đã cho viên cảnh sát Pigôvitxưn cùng bọn phu vệ sinh đi quét sạch hè phố.
[...] Thị trưởng: Nghe đây, ông làm như thế này nhé, thằng đội sếp Pugôvitxun ấy... nó cao lớn, vì vậy cho nó đứng trên cầu ấy để giữ trật tự. Lại còn phải dỡ cho nhanh cái hàng rào cũ, ở gần nhà thằng thợ giày, để ở đấy ít cọc, làm mốc, cho có vẻ đang dự định làm lại. Càng xáo lộn lên bao nhiêu, lại càng tỏ ra mình tích cực hoạt động để cai quản thành phố bấy nhiêu. À, trời ơi, tôi quên mất, cạnh cái hàng rào ấy, rác rưởi chất đầy, có đến bốn mươi xe bốn bánh chứa cũng vừa. Thật là bọn dân khốn kiếp: vừa dựng lên một công trình để kỉ niệm gì ở đâu, hoặc chỉ dựng một cái hàng rào thôi cũng thấy ngay đủ các vật bẩn thỉu từ đâu quăng ra, thánh cũng không biết được! (Thở dài) Và nếu quan thanh tra có hỏi bọn ông rằng làm việc có mãn nguyện không thì yêu cầu trả lời: “Bẩm chúng tôi mãn nguyện cả ạ!” nhé, và nếu kẻ nào nói rằng hắn không được mãn nguyện thì sau này tôi sẽ cho hắn được mãn nguyện như lời hắn nói... Ôi! Chao ôi! Chao ôi! Bao nhiêu tội lỗi, biết bao nhiêu tội lỗi (cầm nhầm phải cái hộp đựng mũ).
Lạy Chúa, xin Ngài phù hộ cho con tai qua nạn khỏi, sau con xin thắp cúng một ngọn nến chưa có kẻ nào từng củng: con sẽ bắt mỗi thằng lái buôn bịp bợm phải nộp ba pút sáp làm nến. Ôi trời ơi, trời ơi! Piôt Ivannôvich, ta đi đi! (Định đội mũ nhưng lại đội cái hộp bằng giấy các-tông).
(N. Gogol, Quan thanh tra, Vũ Đức Phúc dịch, NXB Lao động – Trung tâm Văn hoá Ngôn ngữ Đông Tây, 2009 – Lớp 5, Hồi 1, tr.28-29)