Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) phân tích, đánh giá một trong những đặc điểm nghệ thuật (nhân vật, người kể chuyện, điểm nhìn trần thuật, hoặc ngôn ngữ,...) của tiểu thuyết hiện đại được thể hiện qua văn bản Trong sương hồng hiện ra ở phần Đọc hiểu.
HS cần nêu được các ý chính sau đây:
a) Mở đoạn: Đoạn trích Trong sương hồng hiện ra của Hồ Anh Thái cho thấy đặc điểm nghệ thuật sau của tiểu thuyết hiện đại... (HS chọn một yếu tố nào thì nêu yếu tố đó, chẳng hạn: nhân vật, người kể chuyện, điểm nhìn trần thuật, hoặc ngôn ngữ,...).
b) Thân đoạn:
b.1. Đặc điểm nào của tiểu thuyết hiện đại thể hiện trong đoạn trích?
Gợi ý: nghệ thuật trần thuật.
– Câu chuyện được kể không theo trình tự thời gian tuyển tính mà là những mảnh ghép hiện thực được tái hiện bởi nhân vật chính đồng thời cũng là người kể chuyện (Tân).
– Truyện gồm những con người (bà, bố, Tân), sự việc (Tân bị sốt, bà cho Tân ăn, uống thuốc, hỏi han như một người lạ,...) và cảm xúc của Tân (ngạc nhiên, lo lắng, khao khát) khoảng 20 năm về trước, tất cả đang hiện ra trong cơn hôn mê của Tân sau khi bị điện giật.
b.2. Giá trị hoặc tác dụng của hình thức nghệ thuật đó là gì?
Gợi ý:
– Vì người kể chuyện đồng thời là nhân vật chính (bị điện giật rơi vào cơn hôn mê và trong cơn hôn mê đã đi ngược thời gian về 20 năm trước) nên những phân mảnh hiện thực ở những không gian, thời gian khác nhau được ghép lại một cách dễ dàng và không có cảm giác khiên cưỡng. Với người kể chuyện như thế, tác giả không gặp nhiều khó khăn khi chuyển cảnh, chuyển đổi sự việc.
– Cách kể này khiến đoạn truyện giống như một thước phim về quá khứ được dẫn dắt bởi chính nhân vật. Điều này góp phần tạo nên tính mới và tính hấp dẫn cho truyện.
c) Kết đoạn:
– Đoạn trích Trong sương hồng hiện ra cho thấy những điểm đổi mới về nghệ thuật của tiểu thuyết hiện đại, cụ thể là... (tùy theo sự lựa chọn của HS).
– Điều này không chỉ khiến cho tác phẩm hấp dẫn hơn đối với người đọc mà còn góp phần hiện đại hóa văn xuôi Việt Nam.
Phân tích đặc điểm của ngôn ngữ nói được thể hiện trong đoạn văn sau:
– Này cháu. – Bà mẹ lay nhẹ bên vai trần nóng giấy của chàng trai. – Cháu ơi dậy nào... [...]
– Ôi, bà! – Chàng trai mệt mỏi thốt lên.
– Cháu hãy gọi là bác. – Bà mẹ dịu dàng sửa lại.
Gọi là bác? Không đâu, sao có thể lạ lùng như vậy? Cặp môi bà với những rãnh nhỏ màu quết trầu. Nửa đường lông mày bên trái bạc trắng từ hồi nào trong quá khứ. Đúng là bà rồi. Nhưng bà có chiếc áo bông sa tanh đen chần hạt lựu bao giờ đâu? Nhưng vì sao bà bỗng quá trẻ và ăn mặc khác lối như vậy? Nhưng vì sao bà nhắc mình hãy gọi bà là bác?
– Cháu tên là gì, cháu từ đâu tới đây? – Bà mẹ hỏi.
Anh / Chị tiếp nhận được thông điệp nào từ văn bản trên? Thông điệp đó có ý nghĩa gì với cuộc sống hiện nay?
“Tuổi trẻ không nhất thiết phải gắn liền với sức khỏe và vẻ tráng kiện bên ngoài, mà gắn với ý chí mạnh mẽ, trí tưởng tượng phong phú, sự mãnh liệt của tình cảm và cảm nhận phấn khởi với suối nguồn cuộc sống. Tuổi trẻ thể hiện ở lòng can đảm chứ không phải tính nhút nhát, ở sở thích phiêu lưu trải nghiệm hơn là ở sự tìm kiếm an nhàn.”.
(Mac Anderson, Điều kỳ diệu của thái độ sống,
NXB Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh, 2017, tr. 68)
Anh / Chị có đồng tình với quan điểm trên không? Hãy trình bày suy nghĩ của bản thân qua một bài văn nghị luận xã hội (khoảng 600 chữ).
Đoạn trích trên kể về cuộc gặp gỡ giữa Tân với những ai và vào thời gian nào?