II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm)
Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) phân tích vẻ đẹp của nhân vật Thị Phương được thể hiện trong văn bản sau:
Thị Phương (hát tiếp):
Người chồng tôi tên gọi Trương Viên.
Vua sai dẹp giặc nước Xiêm khơi chừng
Bởi vì đậu chếch nón ả Hằng
Thờ chồng chực tiết khăng khăng chẳng rời
Bởi vì đâu binh lửa bời bời
Xa miền quê quán, ngụ nơi lâm tuyền
Một mình tôi nuôi mẹ truân chuyên
Quyết liều phận bạc chẳng dám quên ngãi chàng
Gặp những loài ác thú hổ lang
Người rắp làm hại, khẩn vang lại lành
Trở ra vệ miếu thần linh qua
Thần đòi khoét mắt lòng thành tôi kính dâng
Vậy nên mù mịt tối tăm
Nàng tiên dạy hát, kiếm ăn qua tháng ngày
Sự tình này trời đất có thấu hay
Chàng Trương Viên có biết nông nỗi này cho chăng?
Trương Viên:
Nghe tiếng đàn cùng tiếng hát Chuyển động tâm thần
[...] Anh khá khen em mười tám năm nay chẳng có đơn sai
Lòng thương em nhớ mẹ ngậm ngùi.
Đây, ngọc kim quyết giao em nhận tích
(Thị Phương cầm ngọc, ngọc nhẩy lên mắt, mắt sáng trở lại)
Thị Phương:
Quả lòng trời đưa lại
Ngọc nhảy vào, mắt được phong quang
Mẹ ơi, giờ con trông được rõ ràng
Chồng con đây đã tỏ
Mụ:
Mẹ mừng con đã yên lành như cũ
Lại thêm tình mẫu tử đoàn viên
Trời có đâu nỡ phụ người hiền
Thế mới biết bĩ rồi lại thái[1] .
(Trích Trương Viên[2]’, in trong Tuyển tập Chèo cổ, Hà Văn Cầu sưu tầm và chú thích, NXB Sân khấu, Hà Nội, 1999, tr.160-162)
[1] Bĩ: thời vận, hoàn cảnh rủi ro; thái: thời vận, hoàn cảnh may mắn, thuận lợi.
[2] Trương Viên là một trong những vở chèo cổ nổi tiếng. Thị Phương, con gái quan Tể tướng đã hồi hưu được cha đồng ý cho kết duyễn với Trương Viên và cho đôi ngọc lưu li làm của hồi môn. Giữa lúc Trương Viên đang dùi mài kinh sử thì chàng nhận được chiếu đòi đi dẹp giặc. Thị Phương đã dắt mẹ chồng lưu lạc chạy giặc, trải qua nhiều thử thách trong suốt 18 năm. Thắng trận, Trương Viên về quê tìm mẹ và vợ nhưng không gặp. Tình cờ chàng gặp hai mẹ con bà hát xẩm và gọi vào nghe hát.
Giải bởi Vietjack
a. Mở đoạn: Nêu vấn đề nghị luận: Vẻ đẹp của nhân vật Thị Phương trong văn bản.
b. Thân đoạn: Làm rõ vấn đề nghị luận
(1) Vẻ đẹp của lòng hiếu thảo, của sự thuỷ chung son sắt: được thể hiện qua các chi tiết trong lời bài hát của Thị Phương: chồng lên đường dẹp giặc Xiêm theo lệnh của nhà vua, một mình nàng đã phụng dưỡng mẹ già, “nuôi mẹ truân chuyên” trong cơn binh lửa, gặp những loài “ác thủ hổ lang”, những người “rắp làm hại”, Đặc biệt, nàng đã dâng đôi mắt của mình cho thần để xin được cứu mẹ, chấp nhận cuộc sống “mù mịt, tối tăm”. Nàng cũng “thờ chồng chực tiết khăng khăng chẳng rời”, “Quyết liều phận bạc chẳng dám quên ngãi chàng”. Tấm lòng dành cho mẹ, cho chồng của Thị Phương đã thấu động đến “lòng trời”: các nàng tiên đã dạy hát cho nàng để nàng dắt mẹ đi kiếm ăn độ nhật qua ngày, đôi mắt nàng được sáng trở lại – “Ngọc nhảy vào, mắt được phong quang”, nàng được gặp lại chồng, gia đình đoàn viên. Nhân vật Thị Phương mang vẻ đẹp của người phụ nữ Việt Nam: tảo tần, lam lũ, giàu tình nghĩa, thuỷ chung, hết lòng vì cha mẹ,... (2) Vẻ đẹp của nhân vật Thị Phương được thể hiện qua những đặc sắc nghệ thuật của kịch bản chèo truyền thống: sự tổng hợp của âm nhạc (lời hát) và ngôn ngữ nhân vật, cốt truyện với kết thúc có hậu, thể hiện quan niệm sống “Ở hiền gặp lành” của tác giả dân gian,...
c. Kết đoạn: Khẳng định lại vấn đề nghị luận.
Người trẻ ơi, bạn có nên bước ra khỏi “vùng an toàn?”.
Anh/ Chị trả lời như thế nào trước câu hỏi trên? Hãy viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) làm rõ ý kiến của anh/ chị.
Câu hỏi “Nhưng ta có gì/ Tự thấy những ngày không tẻ?” trong bài thơ gửi đến anh/ chị thông điệp gì?
Chỉ ra mối liên hệ giữa hình ảnh “những lớp người hai mươi tuổi” với hình ảnh “mây đầu ô”.
Vẻ đẹp tâm hồn tác giả Quang Dũng được thể hiện như thế nào trong bài thơ?
