Gabriel Garcia Marquez từng viết: “Không phải người ta ngừng theo đuổi ước mơ vì họ già đi mà họ già đi vì ngừng theo đuổi ước mơ”.
Từ lời phát biểu trên, hãy viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) bàn về vấn đề “tuổi trẻ và ước mơ”.
a. Mở bài: Giới thiệu khái quát về vấn đề nghị luận: Vai trò của ước mơ với con người, đặc biệt là với tuổi trẻ – Không phải người ta ngừng theo đuổi ước mơ vì họ già đi mà họ già đi vì ngừng theo đuổi ước mơ.
b. Thân bài
b1. Giải thích: (1) Ước mơ: những mong muốn, khao khát thường là về những điều tốt đẹp trong cuộc sống mà con người hi vọng sẽ đạt được. (2) Già đi: trong câu nói này, cụm từ “già đi” thứ nhất chỉ tuổi tác khi con người đã cao tuổi – đây là quy luật của tạo hoá không ai tránh được; còn cụm từ “già đi” thứ hai chỉ sự ngừng lại, chậm lại, không còn muốn phấn đấu, nỗ lực. (3) Nội dung của câu nói và mỗi quan hệ với vấn đề nghị luận: Câu nói khẳng định vai trò của ước mơ trong đời sống của con người – ước mơ sẽ giúp tạo nên động lực sống, đặc biệt sức trẻ cho tâm hồn con người ở mọi lứa tuổi. Đặc biệt, ước mơ có vai trò và ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với tuổi trẻ. Nhắc tới tuổi trẻ không thể không nhắc tới ước mơ; ước mơ là điểm tựa không thể thiếu để tuổi trẻ phát huy hết nội lực và sống xứng đáng với danh hiệu “thanh xuân” đẹp đẽ.
b2. Khẳng định vai trò của ước mơ đối với tuổi trẻ và sử dụng lí lẽ, bằng chứng để phân tích, chứng minh
(1) Ước mơ thường là những điều tốt đẹp không dễ dàng đạt được; cần phấn đấu, nỗ lực hết sức mới có thể biến ước mơ thành hiện thực; vì vậy, nếu có ước mợ, chúng ta sẽ có mục tiêu xác định, có động lực phấn đấu mạnh mẽ; thậm chí có thể vượt lên mọi nghịch cảnh để đạt được những kì tích không thể ngờ tới. (2) Tuổi trẻ là giai đoạn đẹp nhất của đời người khi ta có nền tảng tốt nhất về sức khoẻ thể chất và tinh thần, dồi dào tiềm năng phát triển; vì vậy, cần có mục tiêu xác định, cần có động lực sống mạnh mẽ để kích hoạt hết tiềm năng của bản thân và có những cống hiến quý báu cho xã hội. (3) Tuổi trẻ cũng là giai đoạn con người cần rèn luyện, trải qua những khó khăn, thử thách để trưởng thành; trong khi đó, ước mơ là những điều tốt đẹp nhưng cần phải nỗ lực phấn đấu mới đạt được. Vì vậy, ước mơ cũng chính là cơ hội được thử thách của tuổi trẻ, vẫy gọi tuổi trẻ bước ra khỏi vùng “an toàn” và giới hạn của bản thân để chinh phục thế giới. (4) Chứng minh, làm rõ ý kiến bằng các bằng chứng: + Từ Nguyễn Tất Thành – một chàng trai ra đi với hai bàn tay trắng, vượt qua muôn nghìn khó khăn thử thách – cho tới một Hồ Chí Minh vĩ đại có thể giúp thay đổi cả vận mệnh dân tộc chỉ có thể là một mơ ước cháy bỏng đã từng được chia sẻ một cách giản dị mà chân thực: “Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành.”; + Từ một cậu bé khuyết tật – nạn nhân của chất độc da cam – ở tuổi 17 trở thành một hoạ sĩ, tự mở một phòng tranh cho mình, nuôi sống bản thân qua những bức tranh tự vẽ bằng miệng và trở thành nhân vật chính được nữ đạo diễn Courtney Marsh tái hiện trong bộ phim tài liệu “Châu, beyond the lines” lọt vào “top” 5 phim tài liệu xuất sắc nhất Oscar lần thứ 88 (2016) chỉ có thể là sức mạnh nghị lực cất cánh từ ước mơ, khát vọng cháy bỏng như anh từng tuyên bố: “Em sẽ theo đuổi ước mơ của mình và biến nó thành hiện thực để chứng minh cho mọi người thấy là em làm được.”; + Những gương mặt tuổi trẻ đã trưởng thành, gặt hái được những thành công nhờ theo đuổi ước mơ của mình và tiếp tục truyền cảm hứng cho hành trình theo đuổi ước mơ của nhiều bạn trẻ khác như: Hậu vệ Đoàn Văn Hậu – gương mặt tài năng quen thuộc của bóng đá Việt Nam với chia sẻ: “Từ bé, tôi đã mang trong mình ước mơ được tận hưởng niềm đam mê cùng trái bóng tròn. Trải qua nhiều thử thách, cuối cùng tôi cũng đã hiện thực hoá được giấc mơ của mình. Hãy cứ theo đuổi ước mơ, thành công sẽ theo đuổi bạn.”; hay chàng trai người Việt mang tên Nguyễn Đình Song Thanh (27 tuổi) đã dành 6 năm theo đuổi ước mơ nghiên cứu khoa học trên đất Mỹ và Nhật, vừa tốt nghiệp Thạc sĩ Y sinh học về tế bào gốc tại Đại học Tsukuba, Nhật Bản. Hiện tại, chàng trai đang chuẩn bị hồ sơ học lên Tiến sĩ. Bên cạnh việc học, Song Thanh còn thường xuyên chia sẻ các bài viết về trải nghiệm du học, văn hoá lịch sử Nhật Bản lên trang cá nhân và nhận tư vấn giúp nhiều sinh viên có ước mơ du học,..).
b3. Bình luận, liên hệ
(1) Cần phân biệt ước mơ tốt đẹp với những điều viển vông, xa vời. (2) Cần không ngừng ước mơ và nuôi dưỡng những ước mơ tốt đẹp để có mục đích và động lực sống. (3) Cần có kế hoạch và dám hành động, bền bỉ để biến ước mơ thành hiện thực.
c. Kết bài: Khẳng định ý nghĩa của việc làm chủ cuộc đời mình với những ước mơ đẹp đẽ nhằm phát triển hết nội lực của bản thân và đóng góp giá trị cho xã hội.
Phân tích tác dụng của một biện pháp tu từ được sử dụng trong các câu: “Nhưng nay mai, mới thật buồn. Y sẽ chẳng có việc gì làm, y sẽ ăn bám vợi Đời y sẽ mốc lên, sẽ già đi, sẽ mòn, sẽ mục ra ở một xó nhà quê. Người ta sẽ khinh y, vợ y sẽ khinh y, chính y sẽ khinh y. Rồi y sẽ chết mà chưa làm gì cả, chết mà chưa sống!”.
II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm)
Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) phân tích cấu tứ của bài thơ sau:
THƠ VIẾT Ở BIỂN
(Hữu Thỉnh)
Anh xa em
Trăng cũng lẻ
Mặt trời cũng lẻ
Biển vẫn cậy mình dài rộng thế
Vẳng cánh buồm một chút
đã cô đơn
Gió không phải là roi mà vách núi phải mòn
Em không phải là chiều mà nhuộm anh đến tím
Sóng chẳng đi đến đâu
nếu không đưa em đến
Vì sóng đã làm anh
Nghiêng ngả
Vì em.
(Trích tập thơ Thư mùa đông, NXB Hội Nhà văn, 1994, tr.35-36.)
Nêu suy nghĩ của anh/ chị về một triết lí nhân sinh được rút ra từ văn bản.