Giải SGK Khoa học tự nhiên 6 Chương 8: Lực trong đời sống - Bộ Kết nối tri thức
Bài 44: Lực ma sát
-
2682 lượt thi
-
21 câu hỏi
-
30 phút
Danh sách câu hỏi
Câu 1:
Khi đi trên sàn nhà trơn ướt, ta có thể bị trượt ngã. Em có thể giải thích tại sao không?
Khi đi trên sàn nhà trơn ướt, ta có thể bị trượt ngã vì lực ma sát tác dụng lên đế dép là quá nhỏ, do đó dễ bị ngã.
Câu 2:
Lực ma sát là lực tiếp xúc hay lực không tiếp xúc?
- Lực ma sát là lực tiếp xúc.
- Vì lực ma sát xuất hiện ở giữa bề mặt tiếp xúc của một vật với bề mặt của một vật khác.
Câu 3:
Xác định phương và chiều của lực ma sát trong các hình 44.2?
- Lực ma sát trong Hình 44.2 a và 44.2 b có:
+ Phương: nằm ngang.
+ Chiều: từ phải sang trái.
Câu 4:
Ổ bi lắp ở trục quay (hình 44.5) có tác dụng gì?
Ổ bi có tác dụng chuyển đổi ma sát trượt thành ma sát lăn, làm giảm lực ma sát lên các vật chuyển động, đảm bảo cho các thiết bị, máy móc, linh kiện được vận hành một cách dễ dàng, thuận lợi.
Câu 5:
Mỗi em hãy tìm một ví dụ cho mỗi loại lực ma sát?
- Lực ma sát trượt: Khi trượt từ trên cầu trượt xuống đất, giữa lưng ta và mặt cầu trượt có lực ma sát.
- Lực ma sát nghỉ: Đặt một quyển sách nằm im trên mặt bàn nằm nghiêng, lực ma sát giữa quyển sách và mặt sàn là lực ma sát nghỉ.
- Lực ma sát lăn: Khi sơn tường bằng rulô, giữa rulô với mặt tường xuất hiện lực ma sát lăn.
Câu 6:
Hãy chỉ ra lực ma sát trong các tình huống sau đây và nói rõ có tác dụng cản trở hay thúc đẩy chuyển động.
a) - Lực ma sát trượt xuất hiện ở giữa má phanh với vành bánh xe và giữa mặt đường với bánh xe => Lực ma sát có tác dụng cản trở chuyển động của xe đạp.
b) - Lực ma sát nghỉ xuất hiện giữa mặt đất và thùng hàng.
=> Lực ma sát nghỉ cản trở lực đẩy của người.
=> Lực ma sát nghỉ có tác dụng cản trở chuyển động của thùng hàng.
c) - Lực ma sát trượt xuất hiện giữa mặt đất và thùng hàng.
- Lực đẩy của họ đã thẳng được lực ma sát.
=> Lực ma sát trượt có tác dụng cản trở chuyển động.
d) - Xe không chuyển động được vì lực ma sát trượt giữa đất và bánh xe lớn, lực ma sát nghỉ giữa đất và bánh xe quá nhỏ, không đủ để làm thúc đẩy xe chuyển động lên được.
=> Cách khắc phục : Chèn thêm gạch đá, hoặc lót ván vào vùng lầy nhằm tăng lực ma sát nghỉ.
=> Lực ma sát nghỉ có tác dụng thúc đẩy chuyển động.
e) - Lực ma sát có phương nằm ngang, chiều từ phải sang trái và có tác dụng giúp ta không bị ngã về phía trước.
=> Lực ma sát có tác dụng thúc đẩy chuyển động.
Câu 7:
Tại sao trên mặt lốp xe lại có các khía rãnh (hình 44.7)? Đi xe mà lốp có các khía rãnh đã bị mòn thì có an toàn không? Tại sao?
- Khía rãnh trên vỏ lốp xe giúp tăng ma sát giữa bánh xe và mặt đường khiến xe chuyển động dễ dàng hơn về phía trước.
- Đi xe mà lốp có các khía rãnh đã bị mòn thì không an toàn lốp xe đã mòn làm giảm lực ma sát giữa lốp xe và mặt đường, xe sẽ bị trơn trượt, gây nguy hiểm khi tham gia giao thông.
Câu 8:
Tại sao khi phanh gấp, lốp xe ô tô để lại một vệt đen dài trên đường nhựa?
Vì khi phanh gấp, lực ma sát trượt giữa lốp xe và đường rất lớn làm cho lốp bị cọ sát mạnh với đường và để lại một vệt đen dài trên đường nhựa.
Câu 9:
Hãy giải thích ý nghĩa của biển báo chỉ dẫn tốc độ giới hạn chạy trên đường cao tốc mô tả trong Hình 44.8?
Biển báo hiệu đường cao tốc.
Biển báo tốc độ tối đa 120km/h, tốc độ tối thiểu 70km/h.
Biển báo tốc độ tối đa khi trời mưa là 100km/h.
Câu 10:
Thảo luận về sự lợi, hại của việc dùng ôtô bánh lốp cao su chạy trên đường nhựa và tàu hỏa bánh sắt chạy trên đường sắt. Tập trung vào khía cạnh an toàn giao thông.
- Việc dùng ô tô bánh lốp cao su chạy trên đường nhựa:
+ Có lợi: Vì lực ma sát giữa mặt đường và lốp xe cao su rất lớn, làm xe chuyển động chậm trên đường => giúp xe chuyển động trên đường được an toàn hơn
+ Có hại: Để xe di chuyển được trên đường cần tiêu tốn nhiều năng lượng để thắng lực ma sát giữa lốp xe và mặt đường.
- Việc dùng tàu hỏa bánh sắt chạy trên đường sắt:
+ Có lợi: Vì tàu hỏa có khối lượng rất lớn nên bánh xe tàu hỏa phải được làm bằng kim loại để chịu được sức nặng của tàu hỏa. Ngoài ra, bánh xe bằng kim loại được mài nhẵn, kết hợp với đường ray làm từ kim loại làm giảm lực ma sát khi hai bề mặt đó tiếp xúc nhau.
+ Có hại: trọng tải lớn làm ảnh hưởng tới mặt đường.
Câu 11:
Hãy thử tưởng tượng xem cuộc sống của chúng ta sẽ như thế nào nếu không có lực ma sát?
- Nếu không có ma sát chúng ta sẽ không đứng được, không đi được, không cầm nắm được bất kì một thứ gì cả, các đồ vật sẽ không liên kết với nhau được,…
- Tại vì:
+ Chúng ta đứng vững được trên mặt đất là do ma sát nghỉ của bàn chân với mặt đất.
+ Chúng ta cầm nắm được các vật là do ma sát giữa bàn tay với các vật đó.
+ Chúng ta đi được trên mặt đất là do lực ma sát nghỉ thúc đẩy chuyển động.
+ Các máy móc hoạt động được là do các bộ phận liên kết với nhau qua ốc vít,…
- Khi ta bước vào đường trơn, ta sẽ bị ngã vì khi đó không lực ma sát để "giữ" lấy chân chúng ta.
Câu 12:
Khi xe đang chuyển động, muốn dừng xe lại, người ta dùng phanh để
Khi xe đang chuyển động, muốn dừng xe lại, người ta dùng phanh để tạo ra ma sát trượt giữa má phanh và vành bánh xe để cản trở chuyển động của xe.
Chọn đáp án A
Câu 13:
Trường hợp nào sau đây lực xuất hiện không phải là lực ma sát?
A – Xuất hiện lực ma sát lăn
B – Xuất hiện lực ma sát trượt
C – Xuất hiện lực đàn hồi
D – Xuất hiên lực ma sát nghỉ
Chọn đáp án C
Câu 14:
Chọn phát biểu đúng?
A – Sai, vì lực ma sát trượt là lực xuất hiện khi một vật trượt trên bề mặt một vật khác.
B – Sai, vì lực ma sát lăn là lực xuất hiện khi một vật lăn trên bề mặt một vật khác.
C – Đúng.
D – Sai vì lực ma sát là lực tiếp xúc.
Chọn đáp án C
Câu 15:
Trong các trường hợp sau, trường hợp nào lực ma sát có ích?
A – Cần lực ma sát để phấn dính trên bảng => lực ma sát có ích.
B – Lực ma sát xuất hiện giữa bề mặt tiếp xúc của xích và líp lớn làm chúng bị mòn => có hại.
C – Lực ma sát xuất hiện giữa bề mặt tiếp xúc của thùng hàng và mặt sàn lớn nên người thợ cần tác dụng lực mạnh để làm thùng hàng chuyển động => có hại.
D – Lực ma sát xuất hiện giữa bề mặt tiếp xúc của đế giày dép với mặt đường lớn nên làm cho đế giày dép bị mòn => có hại.
Chọn đáp án A
Câu 16:
Trong các trường hợp sau, trường hợp nào lực ma sát có hại?
A – Nhờ có lực ma sát giữa tay và chai nước mà em bé có thể cầm được chai nước.
B – Nhờ có lực ma sát giữa ốc và vít nên chúng mới bám chặt vào nhau.
C – Nhờ có lực ma sát giữa chân người với mặt đất đã giúp con người có thể di chuyển được
D – Do lực ma sát xuất hiện giữa bề mặt tiếp xúc của lốp xe và mặt đường lớn nên sau một thời gian đi lại, lốp xe ôtô bị mòn.
Chọn đáp án D
Câu 17:
Khi nào thì xuất hiện lực ma sát nghỉ?
Lực ma sát nghỉ xuất hiện khi một vật chịu tác dụng của một lực nhưng vẫn đứng yên trên bề mặt của vật khác. Hay lực ma sát nghỉ giữ cho vật không trượt khi vật bị tác dụng của lực khác.
Chọn đáp án B
Câu 18:
Phát biểu nào sau đây là đúng khi nói về lực ma sát?
- Lực ma sát lăn cản trở chuyển động của vật này lăn trên vật khác.
- Khi vật chuyển động chậm dần, lực ma sát lớn hơn lực đẩy.
- Khi vật chuyển động nhanh dần, lực ma sát nhỏ hơn lực đẩy.
Chọn đáp án C
Câu 19:
Cách nào sau đây làm tăng được ma sát khi xe ô tô bị sa lầy?
A – Không làm tăng được ma sát mà hố bùn lầy còn sâu và to hơn
B – Nếu có sức khỏe thì đẩy được ô tô qua chỗ bùn lầy nhưng không làm tăng ma sát
C – Làm tăng được ma sát, lực ma sát xuất hiện giữa lốp xe ô tô và bề mặt đá, sỏi, gạch mình vừa trải thêm.
Chọn đáp án C
Câu 20:
Bạn Lan muốn đưa một vật nặng lên cao, bạn nghĩ ra 2 cách:
Cách 1: Lăn vật trên mặt phẳng nghiêng
Cách 2: Kéo vật trượt trên mặt phẳng nghiêng.
Trong 2 cách trên cách nào lực ma sát lớn hơn làm bạn Lan tốn nhiều sức để đưa vật lên hơn?
- Cách kéo sẽ làm vật trượt trên bề mặt vật khác khi đó xuất hiện lực ma sát trượt.
- Cách lăn vật sẽ làm xuất hiện lực ma sát lăn giữa bề mặt vật và mặt phẳng nghiêng.
Mà độ lớn lực ma sát trượt lớn hơn rất nhiều độ lớn lực ma sát lăn nên cách kéo vật sẽ làm bạn Lan tốn nhiều sức hơn.
Chọn đáp án B
Câu 21:
Chọn đáp án đúng. Lực ma sát nghỉ xuất hiện khi
A – Xuất hiện lực ma sát nghỉ.
B – Xuất hiện lực ma sát trượt.
C – Không xuất hiện lực ma sát.
D – Xuất hiện lực ma sát lăn.
Chọn đáp án A