20 câu hỏi trắc nghiệm thuộc 20 bài tập Bảng tuần hoàn nâng cao cực hay có lời giải chi tiết

Câu 1:

Hai nguyên tố X và Y thuộc hai nhóm chính kế tiếp nhau trong một chu kỳ có tổng số proton trong hai hạt nhân nguyên tử là 51. Số hiệu nguyên tử của X, Y lần lượt là

A. X (Z = 25), Y(Z = 26)

B. X (Z = 20), Y (Z = 31)

C. X (Z = 21), Y (Z = 30)

D. X (Z = 22), Y(Z = 29)

Xem đáp án

Đáp án B

TH1: X, Y đứng cạnh nhau trong bảng tuần hoàn
Giả sử số hiệu của nguyên tử X là Z → số hiệu của Y là Z + 1.
Tống số proton trong hai hạt nhân nguyên tử là 51 → Z + Z + 1 = 51 → Z = 25.
Vậy số hiệu nguyên tử của X, Y lần lượt là X (Z = 25), Y (Z = 26) → loại vì Z = 25, Z = 26 thuộc phân nhóm phụ.
• TH2: X, Y không đứng cạnh nhau trong bảng tuần hoàn
Giả sử số hiệu nguyên tử của X là Z → số hiệu nguyên tử của Y là Z + 11
Tổng số proton trong hai hạt nhân nguyên tử là 51 → Z + Z + 11 = 51 → Z = 20
Vậy số hiệu nguyên tử của X, Y lần lượt là X (Z = 20), Y (Z = 31) → thỏa mãn.

Câu 2:

Cho các thông tin sau:

Ion X^2- có cấu hình electron: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶.

Nguyên tố Y có tổng số hạt cơ bản trong nguyên tử là 40. Trong đó số hạt mang điện nhiều hơn số hạt không mang điện là 12.

Ion Z²⁺ có tổng số hạt mang điện tích dương trong hạt nhân bằng 29.

Vị trí của X, Y, Z trong bảng tuần hoàn lần lượt là:

A. (X: ô 16, chu kỳ 3, nhóm VIA); ( Y: ô 13, chu kì 3, nhóm IIIA); (Z: ô 29, chu kì 4, nhóm IB).

B. (X: ô 16, chu kỳ 3, nhóm VIA); ( Y: ô 13, chu kì 3, nhóm IA); (Z: ô 29, chu kì 4, nhóm IIB).

C. (X: ô 20, chu kỳ 4, nhóm IIA); ( Y: ô 13, chu kì 3, nhóm IIIA); (Z: ô 29, chu kì 4, nhóm IB).

D. (X: ô 16, chu kỳ 3, nhóm VIA); ( Y: ô 13, chu kì 3, nhóm IIIA); (Z: ô 31, chu kì 4, nhóm IIIA).

Xem đáp án

Đáp án A

•Ion X^2- có cấu hình electron: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶
X + 2e → X^2-
Vậy cấu hình electron của X là 1s²2s²2p⁶3s²3p⁴
→ X thuộc ô thứ 16 (do có 16 electron); chu kì 3 (do có 3 lớp electron); nhóm VIA (do 6e hóa trị, nguyên tố p).
• Nguyên tố Y có tổng số hạt cơ bản trong nguyên tử là 40. Trong đó số hạt mang điện nhiều hơn số hạt không mang điện là 12.
Giả sử số hiệu nguyên tử, số nơtron của Y lần lượt là Z, N
Ta có hpt:
Cấu hình electron của Y là ₁₃Y: 1s²2s²2p⁶3s²3p¹
→ Y thuộc ô thứ 13 (do có 13e); chu kỳ 3 (do có 3 lớp electron); nhóm IIIA (do có 3e hóa trị, nguyên tố p).
• Ion Z²⁺ có tổng số hạt mang điện tích dương trong hạt nhân bằng 29 → số hiệu nguyên tử Z là 29.
Cấu hình electron của Z là ₂₉Z: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶3d¹⁰4s¹
→ Z thuộc ô 29 (do Z = 29); chu kỳ 4 (do có 4 lớp e); nhóm IB (do 1 e hóa trị, nguyên tố d).

Câu 3:

Có các mệnh đề sau:

(a) Bảng hệ thống tuần hoàn gồm có 13 nguyên tố s.

(b) Bảng hệ thống tuần hoàn gồm có 30 nguyên tố p.

(c) Bảng tuần hoàn gồm 3 chu kì nhỏ và 4 chu kì lớn.

(d) Bảng hệ thống tuần hoàn có 7 hàng ngang, ứng với 7 chu kì.

(e) Bảng hệ thống tuần hoàn có 16 cột dọc, ứng với 8 nhóm A và 8 nhóm B.

(g) Trong bảng tuần hoàn, các nguyên tố có khối lượng nguyên tử luôn tăng dần.

(h) Mendeleev xếp các nguyên tố vào bảng tuần hoàn theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân.

Số mệnh đề đúng là:

A.2

B. 3

C. 4

D. 5

Xem đáp án

Đáp án A
Chỉ có hai mệnh đề (c) và (d) đúng.

Câu 4:

Hợp chất A tạo bởi ion M²⁺ và ion X^2-. Tổng số hạt cơ bản tạo nên trong hợp chất A là 241 trong đó tổng số hạt mang điện nhiều hơn số hạt không mang điện là 47. Tổng số hạt mang điện của ion M²⁺ nhiều hơn của ion X^2- là 76 hạt. Vị trí của M trong bảng tuần hoàn là

A. Ô 12, chu kỳ 3, nhóm IIA.

B. Ô 20, chu kỳ 4, nhóm IIA.

C. Ô 56, chu kỳ 6, nhóm IIA.

D. Ô 38, chu kỳ 5, nhóm IIA.

Xem đáp án

Đáp án C

Theo bài ra, ta có hệ phương trình:

Vậy M ở ô 56, chu kì 6, nhóm IIA

Câu 5:

Hai nguyên tử của nguyên tố X và Y có cấu hình electron ở lớp ngoài cùng là 4p^a và 4s^b. Tổng số electron ở hai phân lớp ngoài cùng của X và Y là 7. Biết X không phải là khí hiếm. Vậy Y và X lần lượt là:

A. K và Br.

B. Ca và Br.

C. K và S.

D. Ca và S.

Xem đáp án

Đáp án B

X và Y có cấu hình electron ở lớp ngoài cùng là 4p^a và 4s^b

Theo bài ra: a + b = 7.
Mà X không phải là khí hiếm → a = 5, b = 2.
Cấu hình electron của X là 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶3d¹⁰4s²4p⁵
→ X có số hiệu nguyên tử = số electron = 35 → X là Br.
Cấu hình electron của Y là 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s²
→ Y có số hiệu nguyên tử = số electron = 20 → Y là Ca.

Câu 6:

A, B ở hai phân nhóm chính liên tiếp trong bảng tuần hoàn. B thuộc nhóm V. Ở trạng thái đơn chất chúng không phản ứng với nhau.Tổng số p trong 2 hạt nhân nguyên tử bằng 23. Vị trí của A trong bảng tuần hoàn là

A. Chu kì 3, nhóm VIA

B. Chu kì 3, nhóm IVA

C. Chu kì 2, nhóm IVA

D. Chu kì 2, nhóm VIA

Xem đáp án

Đáp án A

Vì A và B ở hai phân nhóm chính kế tiếp nhau, B ở nhóm V → A ở nhóm IVA hoặc VIA.
- A và B không thể ở cùng chu kì (vì 2 nguyên tố kế tiếp nhau trong cùng chu kì chỉ hơn kém nhau 1 proton → A và B ở ô 11 và 12.
Cấu hình electron của A và B: 1s²2s²2p⁶3s¹ và 1s²2s²2p⁶3s²
→ A và B thuộc nhóm IA và IIA → không thỏa mãn vì B thuộc nhóm V.
• Giả sử A,B đều ở chu kì nhỏ, các lớp e: C(2,4); N(2,5); O(2,6); Si(2,8,4); P(2,8,5); S(2,8,6)
Nhận thấy B là N (nitơ) và A là S (lưu huỳnh) hoặc B là P (photpho) và A là O (oxi)
Mà ở trạng thái đơn chất chúng không phản ứng với nhau.
→ A là lưu huỳnh và B là nitơ.
Cấu hình electron của lưu huỳnh là ₁₆S: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁴ → A thuộc chu kì 3, nhóm VIA.

Câu 7:

Anion X^- và cation Y²⁺ đều có cấu hình electron lớp ngoài cùng là 3s²3p⁶. Vị trí của các nguyên tố trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học là:

A. X có số thứ tự 17, chu kỳ 4, nhóm VIIA; Y có số thứ tự 20, chu kỳ 4, nhóm IIA.

B. X có số thứ tự 18, chu kỳ 3, nhóm VIA; Y có số thứ tự 20, chu kỳ 4, nhóm IIA.

C. X có số thứ tự 17, chu kỳ 3, nhóm VIIA; Y có số thứ tự 20, chu kỳ 4, nhóm IIA.

D. X có số thứ tự 18, chu kỳ 3, nhóm VIIA; Y có số thứ tự 20, chu kỳ 3, nhóm IIA.

Xem đáp án

Đáp án C

X + 1e → X^-
X có cấu hình electron: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁵
→ X có số thứ tự 17, chu kì 3, nhóm VIIA.
• Y → Y²⁺ + 2e
Y có cấu hình electron: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s²
→ Y có số thứ tự 20, chu kì 4, nhóm IIA.

Câu 8:

Ba nguyên tử X, Y, Z có tổng số điện tích hạt nhân bằng 17, số proton của X nhiều hơn Y 2 proton. Tổng số electron trong ion (X₃Y)^2-là 32. Nhận xét nào sau đây không đúng?

A. X, Y, Z thuộc cùng một chu kì

B. X, Z thuộc cùng một nhóm

C. Z thuộc nhóm IA

D. Y thuộc nhóm IVA

Xem đáp án

Đáp án B

Giả sử số hiệu nguyên tử của X, Y lần lượt là Z_X, Z_Y
Ta có hpt:

Z_Z = 17 - Z_X - Z_Y = 17 - 8 - 6 = 3.

Cấu hình electron của X, Y, Z là

₈X: 1s²2s²2s⁴

→ X thuộc chu kì 2, nhóm VIA.

₆Y: 1s²2s²2p²

→ Y thuộc chu kì 2, nhóm IVA.

₃Z: 1s²2s¹

→ Z thuộc chu kì 2, nhóm IA.

Câu 9:

A, B là hai nguyên tố thuộc cùng 1 phân nhóm và thuộc hai chu kì liên tiếp trong bảng tuần hoàn. Biết Z_A+ Z_B = 32. Số proton trong A, B lần lượt là (biết $Z_{A} < Z_{B}$ )

A. 7, 25

B. 12, 20

C. 15, 17

D. 8, 14

Xem đáp án

Đáp án B

Vì A, B là hai nguyên tố thuộc cùng 1 phân nhóm và thuộc hai chu kì liên tiếp

→ Z_B = Z_A + 8.
Mà Z_A + Z_B = 32
→ Z_A = 12, Z_B = 20

Câu 10:

Hai nguyên tố X, Y ở hai chu kì liên tiếp và ở hai phân nhóm liên tiếp, tổng điện tích hạt nhân là 23. Mệnh đề nào sau đây không đúng?

A. Hai nguyên tố là₇X và ₁₆Y

B. Hai nguyên tố là₈X và ₁₅Y

C. Hai nguyên tố là₉X và ₁₄Y

D. X, Y là các nguyên tố thuộc nhóm A.

Xem đáp án

Đáp án C

Tổng điện tích hạt nhân là 23 → X, Y là các nguyên tố thuộc nhóm A → Mệnh đề D đúng.
• Giả sử hai nguyên tố ₇X và ₁₆Y
Cấu hình electron của ₇X: 1s²2s²2p³ → X thuộc chu kì 2, nhóm VA.
Cấu hình electron của ₁₆Y: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁴ → Y thuộc chu kì 3, nhóm VIA.
→ Mệnh đề A đúng.
• Giả sử hai nguyên tố ₈X và ₁₅Y
Cấu hình electron của ₈X: 1s²2s²2p⁴ → X thuộc chu kì 2, nhóm VIA.
Cấu hình electron của ₁₅Y: 1s²2s²2p⁶3s²3p³ → Y thuộc chu kì 3, nhóm VA.
→ Mệnh đề B đúng.
• Giả sử hai nguyên tố ₉X và ₁₄Y
Cấu hình electron của ₉X: 1s²2s²2p⁵ → X thuộc chu kì 2, nhóm VIIA.
Cấu hình electron của ₁₄Y: 1s²2s²2p⁶3s²3p² → Y thuộc chu kì 3, nhóm IVA.
→ Mệnh đề C không đúng.

Câu 11:

Một ion M³⁺ có tổng số hạt proton, nơtron, electron là 79, trong đó số hạt mang điện nhiều hơn số hạt không mang điện là 19. Vị trí của nguyên tử M trong bảng tuần hoàn là

A. Chu kì 4, nhóm IIA

B. Chu kì 4, nhóm VIIIB

C. Chu kì 4, nhóm VIB

D. Chu kì 4, nhóm IIB

Xem đáp án

Đáp án B

Giả sử số hiệu nguyên tử, số nơtron của M lần lượt là Z, N.

Ta có hpt:

Cấu hình electron của M là ₂₆M: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶3d⁶4s².
→ M thuộc chu kì 4 (do có 4 lớp electron); nhóm VIIIB (do có 8e hóa trị, nguyên tố d).

Câu 12:

Ion A³⁺ có cấu hình electron phân lớp ngoài cùng là 3d³. Vị trí của A trong bảng tuần hoàn là :

A. Chu kì 3, nhóm IIIB

B. Chu kì 4, nhóm VIB

C. Chu kì 4, nhóm IIIB

D. Chu kì 4, nhóm IIIA

Xem đáp án

Đáp án B

A³⁺ có cấu hình electron phân lớp ngoài cùng là 3d³
→ Cấu hình electron của A là 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶3d⁵4s¹
→ A thuộc chu kỳ 4 (do có 4 lớp e); nhóm VIB (do có 6e hóa trị, nguyên tố d).

Câu 13:

Hợp chất ion G tạo nên từ các ion đơn nguyên tử M²⁺ và X^2-. Tổng số hạt (nơtron, proton, electron) trong phân tử G là 84, trong đó số hạt mang điện nhiều hơn số hạt không mang điện là 28 hạt. Số hạt mang điện của ion X^2- ít hơn số hạt mang điện của ion M²⁺ là 20 hạt. Vị trí của M trong bảng tuần hoàn là

A. ô 8, chu kì 2, nhóm VIA.

B. ô 20, chu kì 4, nhóm IIA.

C. ô 26, chu kì 4, nhóm VIIIB.

D. ô 12, chu kì 3, nhóm IIA.

Xem đáp án

Đáp án B

Gọi a, b là lần lượt tổng số proton và nơtron trong G

Ta có:

Ta có:

M là canxi ở ô 20, chu kì 4, nhóm IIA

Câu 14:

Phân tử X₂Y có tổng số hạt mang điện là 44 trong đó số hạt mang điện của X bằng 8/3 lần số hạt mang điện của Y. Nhận xét nào sau đây đúng?

A. Phân tử có công thức là SO₂

B. X, Y thuộc cùng chu kì

C. X thuộc nhóm IVA

D. Phân tử có công thức NO₂

Xem đáp án

Đáp án B

Giả sử số hiệu nguyên tử của X, Y lần lượt là Z_X, Z_Y
Ta có hpt:
Cấu hình electron của X là ₈X: 1s²2s²2p⁴
→ X thuộc chu kì 2, nhóm VIA.
Cấu hình electron của Y là ₆Y: 1s²2s²2p²
→ Y thuộc chu kỳ 2, nhóm IVA.

Câu 15:

Dãy gồm nguyên tử X và các ion Y²⁺, Z^– đều có cấu hình electron phân lớp ngoài cùng 3p⁶ là :

A. Ne, Mg²⁺, F^–

B. Ne, Ca²⁺, Cl^–

C. Ar, Fe²⁺, Cl^–

D. Ar, Ca²⁺, Cl^–

Xem đáp án

Đáp án D

Cấu hình electron của nguyên tử X là 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶
Số thứ tự của X = số electron = 18 → X là Ar.
• Y → Y²⁺ + 2e
Cấu hình electron của Y là 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s²
Số thứ tự của Y = số electron = 20 → Y là Ca²⁺.
• Z + 1e → Z^-
Cấu hình electron của Z là 1s²2s²2p⁶3s²3p⁵
Số thứ tự của Z = số electron = 17 → Z là Cl.

Câu 16:

Nguyên tử của nguyên tố X có cấu hình electron [khí hiếm] (n - 1)d^ans¹ .Vị trí của nguyên tố X trong bảng hệ thống tuần hoàn là:

A. chu kì n, nhóm IA

B. chu kì n , nhóm VIB

C. chu kì n , nhóm IB

D. Cả A, B, C đều đúng

Xem đáp án

Đáp án D

• Xét đáp án A.
a = 0 → Cấu hình electron của nguyên tố X: [khí hiếm]ns¹
X có số lớp electron = n → X thuộc chu kì n.
X có 1 electron hóa trị, electron cuối cùng điền vào phân lớp ns → X thuộc nhóm IA.
• Xét đáp án B.
a = 5 → Cấu hình electron của nguyên tố X: [khí hiếm](n - 1)d⁵ns¹
X có số lớp electron = n → X thuộc chu kì n.
X có 6 electron hóa trị, electron cuối cùng điền vào phân lớp (n - 1)d → X thuộc nhóm VIB.
• Xét đáp án C.
a = 10 → Cấu hình electron của nguyên tố X: [khí hiếm](n - 1)d¹⁰ns¹
X có số lớp electron = n → X thuộc chu kì n.
X có 1 electron hóa trị, electron cuối cùng điền vào phân lớp (n - 1)d → X thuộc nhóm IB.

Câu 17:

Nguyên tố kim loại X thuộc chu kì 4 trong bảng tuần hoàn, có 6 electron độc thân số hiệu nguyên tử của X bằng:

A. 34

B. 38

C. 24

D. 26

Xem đáp án

Đáp án C

X thuộc chu kì 4 → X có 4 lớp electron.
X có 6 electron độc thân.
→ Cấu hình electron của X là 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶3d⁵4s¹.
Số hiệu nguyên tử của X = số electron = 24.

Câu 18:

X và Y là hai nguyên tố thuộc nhóm A trong bảng tuần hoàn. Tổng số electron trong anion XY₃^2- là 40. Nhận xét đúng về vị trí của các nguyên tố X và Y trong bảng tuần hoàn là

A. Nguyên tố X thuộc nhóm VA, nguyên tố Y thuộc nhóm VIA.

B. Cả hai nguyên tố X và Y đều thuộc chu kì 2.

C. Nguyên tố X thuộc chu kì 3, nguyên tố Y thuộc chu kì 2.

D. Cả nguyên tố X và nguyên tố Y đều thuộc nhóm VIA.

Xem đáp án

Đáp án C

A và D sai vì X thuộc nhóm IVA, Y thuộc nhóm VIA
B sai vì X thuộc chu kỳ 3

Câu 19:

Cho nguyên tử của nguyên tố X có cấu hình electron ở trạng thái cơ bản là [Ar]3d¹⁰4s². Phát biểu nào sau đây không đúng khi nói về X ?

A. X là nguyên tố thuộc chu kỳ 4.

B. X là kim loại chuyển tiếp.

C. Ion X²⁺ có 10 electron ở lớp ngoài cùng.

D. X thuộc nhóm IIB

Xem đáp án

Đáp án C

X có cấu hình electron ở trạng thái cơ bản là [Ar]3d¹⁰4s²
X có số lớp electron = 4 → X thuộc chu kì 4.
X có electron cuối cùng điền vào phân lớp 3d và có 2 electron hóa trị → X thuộc nhóm IIB, X là kim loại chuyển tiếp.
X → X²⁺ + 2e
Cấu hình electron của X²⁺ là [Ne]3s²3p⁶3d¹⁰
→ Ion X²⁺ có 18 electron ở lớp ngoài cùng.

Câu 20:

Cho 3 nguyên tố A, M, X có cấu hình electron lớp ngoài cùng (n = 3) tương ứng là ns¹, ns² np¹ , ns² np⁵ . Phát biểu nào sau đây không đúng ?

A. A, M, X lần lượt ở các ô thứ 11, 13, 17 của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học

B. A, M, X thuộc nhóm IA, IIIA, VIIA

C. A, M, X đều thuộc chu kì 3

D. Trong 3 nguyên tố , chỉ có X là nguyên tố kim loại

Xem đáp án

Đáp án D

D không đúng vì A và M đều là kim loại (do A và M đều thuộc chu kì 3, A có 1 electron lớp ngoài cùng, M có 3 electron lớp ngoài cùng).