15 câu hỏi trắc nghiệm thuộc Bài tập về tính chất hóa học của Axit Cacboxylic có giải chi tiết (P3)

Câu 1:

Khi đun nóng 25,8 gam hỗn hợp ancol etylic và axit axetỉc có H₂SO₄ đặc làm xúc tác thu được 14,08 gam este. Nếu đốt cháy hoàn toàn lượng hỗn hợp đó thu được 23,4 ml H₂O (lỏng). Tìm thành phần trăm khối lượng mỗi chất trong hỗn hợp đầu và hiệu suất của phản ứng este hoá.

A. 60,0% C₂H₅OH; 40,0% CH₃COOH và hiệu suất 75%.

B. 45,0% C₂H₅OH; 55,0% CH₃COOH và hiệu suất 60%.

C. 55,3% C₂H₅OH; 44,7% CH₃COOH và hiệu suất 80%.

D. 53,5% C₂H₅OH; 46,5% CH₃COOH và hiệu suất 80%

Xem đáp án

Đáp án D

Hỗn hợp gồm CH₃COOH và C₂H₅OH

=>este là CH₃COOC₂H₅ =>n_este = 0,16(mol)

Khi đốt cháy hỗn hợp ta có:

Câu 2:

Trộn 18 gam axit axetỉc với 23 gam ancol etylic rồi đun nóng một thời gian. Sau khi để nguội và tách riêng hết este thì được hỗn hợp lỏng X. Cho toàn bộ X tác dụng hết với Na thu được 6,72 lít khí H₂ (đktc). Vậy số gam este tạo ra là:

A. 8,8 g.

B. 17,6 g.

C. 26,4 g.

D. 44g.

Xem đáp án

Đáp án A

$n_{C H_{3} C O O H} = 0, 3 (m o l); n_{C_{2} H_{5} O H} = 0, 5 (m o l)$

Hỗn hợp lỏng X gồm axit và ancol dư.

Gọi $n_{e s t e} = x (m o l)$

$n_{C H_{3} C O O H d ư} = 0, 3 - x (m o l); n_{C_{2} H_{5} O H d ư} = 0, 5 - x (m o l) C ó n_{H_{2}} = 0, 3 (m o l) \Rightarrow 0, 3 - x + 0, 5 - x = 2.0, 3 \Rightarrow x = 0, 1 (m o l) V ậ y m_{e s t e} = 8, 8 (g)$

Câu 3:

Nung 8,13 gam hỗn hợp X gồm hai muối natri và 2 axit cacboxylic (một axit đơn chức và một axit hai chức) với vôi tôi xút dư thu được 1,68 lít khí metan (đktc). Hãy cho biết nếu đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X bằng oxi thì thu được bao nhiêu gam Na₂CO₃?

A. 3,795 g.

B. 4,77 g.

C. 5,565 g.

D. 6,36 g.

Xem đáp án

Đáp án C

Ta có phương trình:

Vì cả 2 muối khi thực hiện phản ứng vôi tôi xút đều thu được CH₄ => R là - CH₃; R' là - CH₂-

=> hai muối đó là: CH₃COONa và NaOOC - CH₂ - COONa.

Gọi số mol mỗi chất lần lượt là x, y(mol)

Bảo toàn nguyên tố Na ta có:

$n_{N a_{2} C O_{3} k h i đ ố t c h á y} = \frac{1}{2} (n_{C H_{3} C O O N a} + 2 n_{N a O O C - C H_{2} - C O O N a}) = 0, 15 (m o l) V ậ y m_{N a_{2} C O_{3}} = 5, 565 (g)$

Câu 4:

Hợp chất hữu cơ X mạch hở chỉ chứa C, H, O. X phản ứng với Na thu được H₂ có số mol bằng số mol của X và X phản ứng với CuO nung nóng tạo ra chức anđehit. Lấy 13,5g X phản ứng vừa đủ với Na₂CO₃ thu được 16,8 gam muối Y và có khí CO₂ bay ra. Công thức cấu tạo của X là

A. HO-(CH₂)₂ -COOH.

B. HO-CH₂-COOH.

C. HO-(CH₂)₃ -COOH.

D. HOOC-(CH₂)₂-COOH.

Xem đáp án

Đáp án A

X phản ứng với CuO tạo chức anđehit => X có chức ancol bậc 1

X lại phản ứng được với Na₂CO₃ tạo thành khí CO₂_=> X có chức axit

Mà $n_{H_{2}} = n_{X} \Rightarrow$ X có 1 chức axit và 1 chức ancol

Áp dụng phương pháp tăng giảm khối lượng ta có: m_Y - m_X = 22n_X => n_X = 0,15(mol)

=>M_X =90.

Vậy X là OH-(CH₂)₂-COOH

Câu 5:

Trung hoà 8,2 gam hỗn hợp gồm axit fomic và một axit đơn chức X cần 100 ml dung dịch NaOH 1,5M. Nếu cho 8,2 gam hỗn hợp trên tác dụng với một lượng dư dung dịch AgNO₃ trong NH₃, đun nóng thì thu được 21,6 gam Ag. Tên gọi của X là:

A. axit acrylic.

B. axit propanoic.

C. axit etanoic.

D. axit metacrylic.

Xem đáp án

Đáp án A

Có n_Ag = 0,2(mol) = 2n_HCOOH

=>n_HCOOH = 0,1(mol) =>n_X = 0,05(mol)

=> X là C₂H₃COOH (axit acrylic)

Câu 6:

Hỗn hợp M gồm hai axit cacboxylic X và Y (chỉ chứa chức axit, M_X < M_Y). Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol M thu được 0,2 mol CO₂. Đem M tác dụng với NaHCO₃dư thu được 4,032 lít CO₂ (ở đktc). Biết M không tham gia phản ứng tráng bạc. Phần trăm khối lượng của Y trong M là

A. 66,67.

B. 20.

C. 40.

D. 85,71.

Xem đáp án

Đáp án D

Mà M không tham gia phản ứng tráng bạc => M không có HCOOH

=> cả X và Y đều có 2 nguyên tử C trong phân tử => X là CH₃COOH; Y là HOOC-COOH

Gọi số mol X và Y lần lượt là x, y (mol)

=>x + y = 0,1 (mol) (1)

Lại có: $n_{C O_{2}} = 0, 18 (m o l) = x + 2 y (2)$

Từ (l) và (2) =>x = 0,02(mol); y = 0,08(mol).

Câu 7:

Đốt cháy hoàn toàn 0,15 mol hỗn hợp X gồm một axit hữu cơ A và một este B (B hơn A một nguyên tử cacbon trong phân tử) thu được 0,2 mol CO₂. Vậy khi cho 0,2 mol X tác dụng hoàn toàn với AgNO₃/NH₃ dư thì khối lượng bạc thu được là

A. 32,4 g.

B. 21,6 g.

C.43,2g.

D.16,2g.

Xem đáp án

Đáp án C

$\frac{n_{C O_{2}}}{n_{X}} = \frac{4}{3}$ .

Vì B hơn A một nguyên tử C trong phân tử => A là HCOOH; B là HCOOCH₃

Ta thấy HCOOH và HCOOCH₃ đều tham gia phản ứng tráng bạc theo tỉ lệ 1:2

Vậy khi cho 0,2 mol X tác dụng với AgNO₃ trong NH₃thì n_Ag = 2.0,2 = 0,4(mol).

Vậy = 43,2(g)

Câu 8:

Hỗn hợp X gồm một axit cacboxylic no, đơn chức A và một ancol no đơn chức B (A và B đều mạch hở và có khối lượng phân tử bằng nhau). Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp X được 0,2 mol khí CO₂. Cho m gam hỗn hợp X tác dụng với Na dư thu được 0,84 lít H₂ ở (đktc). Tỉ lệ khối lượng của hai chất A và B trong hỗn hợp X là:

A. 1:1.

B. 1:3.

C. 1:4.

D. 1:2.

Xem đáp án

Đáp án D

Vì ancol và axit đều đơn chức

$\Rightarrow n_{A} + n_{B} = 2 n_{H_{2}} = 0, 075 (m o l) n_{C O_{2}} = 0, 2 \Rightarrow \bar{C} = 2, 667$

Mà A và B có khối lượng phân tử bằng nhau

=> A là CH₃COOH; B là C₃H₇OH

Gọi số mol A và B lần lượt là a,b(mol)

Vậy m_A : m_B =1 : 2

Chú ý: Khi biết và biết số nguyên tử C của mỗi chất ta có thể dùng sơ đồ đường chéo để tính tỉ lệ số mol mỗi chất trong hỗn hợp.

Câu 9:

Hỗn hợp X gồm 2 chất hữu cơ Y và Z là 2 loại hợp chất hữu cơ đơn chức có nhóm chức khác nhau, phân tử hơn kém nhau 1 nguyên tử cacbon. Lấy 0,1 mol X tác dụng với Na dư thu được 1,12 lít H₂ (đktc). Cũng lấy 0,1 mol X tham gia phản ứng tráng bạc thu được 10,8 gam Ag. Khối lượng của 0,1 mol hỗn hợp X là

A. 9,2 gam.

B. 7,6 gam.

C. 4,6 gam.

D. 10,6 gam.

Xem đáp án

Đáp án C

Có $n_{H_{2}} = 0, 05 (m o l) = \frac{1}{2} n_{X}$ .

Vì X đơn chức nên cả 2 chất phải tác dụng được với Na tạo thành H_2=> X gồm axit và ancol

Lại có: n_Ag = 0,1 (mol)

=> trong X có HCOOH; $n_{H C O O H} = \frac{1}{2} n_{A g} = 0, 05 (m o l)$

Vì 2 chất hơn kém nhau 1 nguyên tử C trong phân tử => chất còn lại là C₂H₅OH; $n_{C_{2} H_{5} O H} = 0, 05 (m o l)$

Vậy $m_{X} = m_{H C O O H} + m_{C_{2} H_{5} C O O H} = 4, 6 (g)$

Câu 10:

X là một axit hữu cơ đơn chức mạch hở trong phân tử chứa một liên kết đôi C=C. Biết rằng m gam X làm mất màu vừa đủ 400 gam dung dịch brom 4%. Mặt khác khi cho m gam X tác dụng với NaHCO₃ dư thu được 10,8 gam muối. Số chất thỏa mãn tính chất của X là

A.5.

B.3.

C.4.

D.2.

Xem đáp án

Đáp án C

$n_{B r_{2}} = 0, 1 (m o l)$ . Vì phân tử X chứa một liên kết đôi $C = C \Rightarrow n_{B r_{2}} = 0, 1 (m o l)$

Cho X tác dụng với NaHCO₃ thu được muối natri của X: n_muối = n_X = 0,1 (mol)

=>M _muối = 108 => muối là C₃H₅COONa.

Vậy X là C₃H₅COOH

Các CTCT thỏa mãn của X là:

CH₂ = CH - CH₂ - COOH; CH₃-CH = CH-COOH; CH₂ =C(CH₃)-COOH

Ta lại có chất CH₃-CH=CH-COOH có đồng phân hình học cis, trans.

Vậy có 4 chất thỏa mãn đề bài.

Chú ý: Với các bài toán tìm số đồng phân ta cần đọc kĩ đề bài xem đề bài yêu cầu viết CTCT hay chỉ yêu cầu tìm số đồng phân hoặc số chất nói chung, khi đó ta phải xét đến cả đồng phân hình học.

Câu 11:

Hỗn hợp X gồm 2 axit no. Đốt cháy hoàn toàn a mol hỗn hợp X thu được a mol H₂O. Mặt khác cho a mol hỗn hợp X tác dụng với NaHCO₃ dư thu được 1,4 a mol CO₂. Phần trăm khối lượng của axit có khối lượng mol lớn hơn trong X là:

A. 64,2.

B. 56,6.

C. 35,8.

D. 43,4.

Xem đáp án

Đáp án B

Có $n_{H_{2} O} = n_{X}$

=> cả 2 axit trong X đều có 2 nguyên tử H trong phân tử.

Mà 2 axit no=>2 axit là HCOOH và HOOC-COOH.

Gọi số mol mỗi chất lần lượt là x,y(mol)

Câu 12:

Ôxi hóa 4,8 gam ancol X đơn chức, bậc 1 thành axit tương ứng bằng O₂, lấy toàn bộ hỗn hợp sau phản ứng (hỗn hợp Y) cho tác dụng với Na dư thì thu được 2,8 lít khí (đktc). Hỗn hợp Y tác dụng vừa đủ với l00ml dung dịch NaOH xM. Giá trị của x là?

A. 1 M.

B. 0,5 M

C. 1,25 M.

D. 2,5 M

Xem đáp án

Đáp án A

Ta có phương trình: $R C H_{2} O H + O_{2} \to R C O O H + H_{2} O$

=>hỗn hợp Y gồm axit, H₂O và ancol dư. Cả 3 chất đều tác dụng với Na tạo thành H₂

=>n_axit+ n_{ancol dư} + $n_{H_{2} O}$

= n_{ancol ban đầu} + $n_{H_{2} O}$ = $2 n_{H_{2}}$ = 0,25 (mol)

Có $n_{H_{2} O}$ = n_{ancol phản ứng} < n_{ancol ban đầu}

=> n_{ancol ban đầu}+ $n_{H_{2} O}$ < 2n_{ancol ban đầu}

=> n_{ancol ban đầu} > 0,125(mol) $\Rightarrow M_{a n c o l} < \frac{4, 8}{0, 125} = 38, 4$

=>Ancol là CH₃OH $n_{C H_{3} O H} = 0, 15 (m o l)$ _{ban đầu} = 0,15(mol)

$\Rightarrow n_{H_{2} O} = n_{a x i t} = 0, 25 - 0, 15 = 0, 1 (m o l) \Rightarrow n_{N a O H} = n_{a x i t} = 0, 1 (m o l) V ậ y x = \frac{n}{V} = \frac{0, 1}{0, 1} = 1 (M)$

Câu 13:

Hỗn hợp X gồm hai axit cacboxylic A, B đơn chức, hơn kém nhau một nguyên tử cacbon. Cho 12,9 gam X tác dụng hết với 300 ml dung dịch NaHCO₃ 1M, cô cạn dung dịch thu được đến khối lượng không đổi còn lại 21,05 gam chất rắn khan. Cho 12,9 gam hỗn hợp X trên tác dụng với lượng dư dung dịch AgNO₃ trong NH₃, kết thúc phản ứng thu được m gam kết tủa bạc. Công thức cấu tạo thu gọn của A, B và giá trị m là:

A. HCOOH, CH₃COOH và 32,4.

B. CH₃COOH, C₂H₅COOH và 32,4.

C. CH₃COOH, C₂H₅COOH và 21,6.

D. HCOOH, CH₃COOH và 21,6.

Xem đáp án

Đáp án A

Ta có: X + NaHCO₃ $\to$ muối + CO₂ + H₂O

Nếu có NaHCO₃ dư khi cô cạn dung dịch ta có:

2NaHCO₃ $\to$ Na₂CO₃ + CO₂ +H₂O

Do đó chất rắn sau phản ứng gồm muối và có thể có Na₂CO₃; $n_{H_{2} O} = n_{C O_{2}}$

Bảo toàn khối lượng ta có:

$m_{C O_{2}} + m_{H_{2} O} + m_{c h ấ t r ắ n} = m_{X} + m_{N a H C O_{3}}$

$G ọ i n_{X} = n_{N a H C O_{3} p h ả n ứ n g} = x \Rightarrow n_{N a H C O_{3} d ư} = 0, 3 - x t a c ó : n_{C O_{2}} = x + \frac{1}{2} (0, 3 - x) = 0, 275 (m o l) \Rightarrow x = 0, 15 (m o l) \Rightarrow \bar{M} = \frac{12, 9}{0, 25} = 51, 6$

Vì X gồm 2 axit đơn chức, hơn kém nhau 1 nguyên tử C trong phân tử

=> X gồm HCOOH và CH₃COOH

Gọi số mol mỗi chất lần lượt là a,b(mol)

Vậy

Chú ý:

- Đề bài cho X tác dụng hết với NaHCO₃ tức là X chắc chắn hết còn NaHCO₃ có thế dư. Ta lại thấy nếu chất rắn khan thu được chỉ gồm muối mà ta đã biết khối lượng X, khối lượng NaHCO₃ thì ta hoàn toàn tính được khối lượng chắt rắn khan. Do đó ta sẽ nghĩ đến rằng bài toán không đơn giản như thế tức là NaHCO₃ dư.

- Khi cô cạn dung dịch muối -HCO₃ ta luôn phải nhớ rằng sẽ thu được muối cacbonat, CO₂ và H₂O

Câu 14:

Cho hỗn hợp hai axit cacboxylic hai chức tác dụng với dung dịch NaOH vừa đủ thu được dung dịch chứa m gam hỗn hợp muối. Cho toàn bộ lượng muối thu được tác dụng hết với NaOH dư có mặt CaO đun nóng thu được chất rắn X và hỗn hợp hiđrocacbon Y có tỉ khối so với H₂ bằng 18,5. Cho toàn bộ chất rắn X tác dụng với dung dịch H₂SO₄ loãng, dư thu được 0,4 mol CO₂. Giá trị m là

A. 33,8.

B. 61,8.

C. 25,0.

D. 32,4.

Xem đáp án

Đáp án A

Ta có phương trình:

$C ó {\bar{M}}_{Y} = 18, 5.3 = 37$

Chất rắn X là Na₂CO₃_{$\Rightarrow n_{N a_{2} C O_{3}} = n_{C O_{2}} = 0, 4 (m o l)$}

Bảo toàn khối lượng ta có:

Câu 15:

Cho m gam hỗn hợp M gồm 2 axit X, Y (Y nhiều hơn X một nhóm -COOH) phản ứng hết với dung dịch NaOH thu được (m+8,8) gam muối. Nếu cho toàn bộ lượng M trên tác dụng với lượng dư dung dịch AgNO₃, trong NH₃ dư, sau phản ứng thu được 43,2 gam Ag và 13,8 gam muối amoni của axit hữu cơ. Công thức của Y và giá trị của m lần lượt là:

A. HOOC-COOH và 18,2 gam.

B. HOOC -COOH và 27,2 gam.

C. CH₂(COOH)₂ và 30 gam.

D. CH₂(COOH)₂ và 19,6 gam.

Xem đáp án

Đáp án D

Áp dụng phương pháp tăng giảm khối lượng ta có:

$m_{t ă n g} = 2 n_{- C O O H} = 8, 8 (g) \Rightarrow n_{- C O O H} = 0, 4 (m o l)$

M có phản ứng tráng bạc

=>M có HCOOH và 1 axit 2 chức

$C ó n_{H C O O H} = \frac{1}{2} n_{A g} = 0, 2 (m o l)$

Lại có HCOOH tác dụng với AgNO₃ trong NH₃ thu được muối (NH₄)₂CO₃

=>muối amoni của axit hữu cơ là muối sinh ra từ phản ứng của axit 2 chức với NH₃

=>m_muối = n_axit_{2 chức}= 0,1 (mol)

=>M_muối = 138

=> muối là H₄N-OOC-CH₂-COONH₄

Vậy công thức của Y là CH₂(COOH)₂ và $m = m_{H C O O H} + m_{C H_{2} (C O O H)_{2}} = 19, 6 (g)$