(2024) Đề minh họa tham khảo BGD môn Văn có đáp án (Đề 28)
-
150 lượt thi
-
6 câu hỏi
-
45 phút
Danh sách câu hỏi
Câu 2:
Chỉ ra các tính từ được sử dụng trong hai câu thơ:
Màu ban trắng khắp đèo cao vực thẳm
Cỏ xanh rờn như tiếng hát lan xa...
Xem đáp án
Các tính từ được sử dụng: trắng, cao, thẳm, xanh rờn, xa.
Câu 3:
Anh/ chị hiểu như thế nào về nội dung của những dòng thơ sau:
Con đường nào các anh đã đi qua
Máu thấm đất mồ hôi đầm trấn thủ?
Xem đáp án
Nội dung các câu thơ:
- Bằng hình thức câu hỏi tu từ, tác giả khẳng định người lính đã in dấu chân của mình trên bao con đường. Mỗi con đường đều ghi lại những hi sinh “máu thấm đất”, gian khổ, vất vả “mồ hôi đầm trấn thủ” của các anh.
- Tác giả thể hiện nỗi xót xa trước những vất vả, hi sinh của người lính đồng thời trân trọng ngợi ca, biết ơn những cống hiến của các anh trong cuộc chiến đấu vì độc lập dân tộc.
Câu 4:
Nhận xét về tình cảm của tác giả thể hiện trong những dòng thơ:
Thời gian trôi qua những chiến hào
Qua nỗi khổ niềm vui ngày chiến thắng
Chỉ còn lại một màu da rất trắng
Như ban đầu miền đất mới khai sinh.
Xem đáp án
- Tình cảm của tác giả thể hiện trong đoạn trích: nỗi niềm buồn vui lẫn lộn khi thăm lại chiến trường xưa: vui vì những chiến thắng của quân ta, buồn thương, tiếc nhớ những anh hùng đã hi sinh để làm nên thắng lợi; niềm tin tưởng, hi vọng về một cuộc sống mới đang bắt đầu ở nơi đây.
- Đây là những tình cảm chân thành, sâu sắc của một con người luôn tha thiết với lịch sử dân tộc.
Câu 5:
II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
Anh/ chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ về vai trò của truyền thống lịch sử trong cuộc sống.
Xem đáp án
a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn
Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng – phân – hợp, móc xích hoặc song hành.
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận
Vai trò của truyền thống lịch sử trong cuộc sống.
c. Triển khai vấn đề nghị luận
Thí sinh có thể lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận theo nhiều cách nhưng phải làm rõ vấn đề vai trò của truyền thống lịch sử trong cuộc sống. Có thể theo hướng:
- Truyền thống lịch sử là kết tinh tất cả những giá trị tốt đẹp nhất qua các thời đại lịch sử khác nhau của dân tộc để làm nên bản sắc riêng.
- Truyền thống lịch sử chính là sức mạnh tiềm ẩn, là nét độc đáo riêng, là
"hồn thiêng sông núi" của dân tộc, là sợi dây đặc biệt kết nối các cá nhân, các thế hệ cùng nhau chiến đấu, cống hiến để xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
- Nhìn về truyền thống lịch sử, nhớ về cội nguồn với những hy sinh cao đẹp của cha ông cho đất nước có tác dụng nuôi dưỡng tư tưởng, tâm hồn thế hệ sau để họ sống và làm việc xứng đáng với các thế hệ đi trước.
- Ở giai đoạn nước ta đang trong quá trình phát triển và hội nhập với thế giới, nâng cao hiểu biết về truyền thống lịch sử là cách để chúng ta cùng quảng bá hình ảnh Việt Nam thông qua cánh cửa màu nhiệm mang tên “Truyền thống lịch sử”...
Câu 6:
II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
Trong tác phẩm “Vợ chồng A Phủ” nhà văn Tô Hoài viết:
Những đêm mùa đông trên núi cao dài và buồn. Nếu không có bếp lửa sưởi kia thì Mỵ cũng đến chết héo. Mỗi đêm, Mỵ dậy ra thổi lửa hơ tay, hơ lưng, không biết bao nhiêu lần.
Thường khi đến gà gáy, Mỵ dậy ra bếp sưởi một lúc thật lâu, các chị em trong nhà mới bắt đầu ra dóm lò bung ngô, nấu cháo lợn. Mỗi đêm, nghe tiếng phù phù thổi bếp, a Phủ lại mở mắt. Ngọn lửa bùng lên, cùng lúc ấy Mỵ cũng nhìn sang, thấy mắt A Phủ trừng trừng. Mới biết nó còn sống. Mấy đêm nay như thế. Nhưng Mỵ vẫn thản nhiên thổi lửa, hơ tay. nếu A Phủ là cái xác chết đứng chết đấy, cũng thế thôi. Mỵ vẫn trở dậy, vẫn sưởi, Mỵ chỉ biết, chỉ còn ở với ngọn lửa. Có đêm A Sử chợt về thấy Mỵ ngồi đấy, A Sử ngứa tay đánh Mỵ ngã xuống cửa bếp. Nhưng đêm sau Mỵ vẫn ra sưởi như đêm trước.
Lúc ấy đã khuya. Trong nhà ngủ yên. Mỵ trở dậy thổi lửa, ngọn lửa bập bùng sáng lên. Mỵ trông sang thấy hai mắt A Phủ cũng vừa mở. Dòng nước mắt lấp lánh bò xuống hai hóm má đã xám đen. Thấy tình cảnh thế, Mỵ chợt nhớ đêm năm trước, A Sử trói Mỵ, Mỵ cũng phải trói đứng thế kia. Nước mắt chảy xuống miệng, xuống cổ, không biết lau đi được. Trời ơi nó bắt trói đứng người ta đến chết. Nó bắt mình chết cũng thôi. Nó đã bắt trói đến chết người đàn bà ngày trước ở cái nhà này. Chúng nó thật độc ác. Chỉ đêm mai là người ta chết, chết đau, chết đối, chết rét, phải chết. Ta là thân phận đàn bà, nó đã bắt về trình ma rồi, chỉ còn biết đợi ngày rũ xương ở đây thôi... Người kia việc gì mà phải chết. A Phủ ... Mỵ phảng phất nghĩ như vậy.
Ðám than đã vạc hẳn lửa. Mỵ không thổi cũng không đứng lên. Mỵ nhớ lại đời mình. Mỵ tưởng tượng như có thể một lúc nào, biết đâu A Phủ chẳng trốn được rồi, lúc đó bố con thống lý sẽ đổ là Mỵ đã cởi trói cho nó, Mỵ liền phải trói thay vào đấy. Mỵ chết trên cái cọc ấy. Nghĩ thế, nhưng làm sao Mỵ cũng không thấy sợ...
(Trích Vợ chồng A Phủ, Tô Hoài, Ngữ văn 12, Tập 2, NXB Giáo dục Việt Nam, 2019, tr.13-14)
Cảm nhận của anh/ chị về nhân vật Mị qua đoạn trích trên. Từ đó, nhận xét về nghệ thuật miêu tả tâm lí của nhà văn Tô Hoài.
Xem đáp án
a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận
Mở bài nêu được vấn đề, Thân bài triển khai được vấn đề, Kết bài khái quát được vấn đề.
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận
Cảm nhận của anh/ chị về nhân vật Mị qua đoạn trích. Từ đó, nhận xét về nghệ thuật miêu tả tâm lí của nhà văn Tô Hoài.
c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm
Thí sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lý lẽ và dẫn chứng; bảo đảm các yêu cầu sau:
* Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm, vấn đề cần nghị luận: tác giả Tô Hoài, tác phẩm Vợ chồng A Phủ và đoạn trích.
* Khái quát ngắn gọn hoàn cảnh xuất hiện của nhân vật trong đêm đông: Sau đêm tình mùa xuân năm ấy, Mị lại quay về với con người cũ: nhẫn nhục, vô cảm. Nhưng sức sống mãnh liệt lại trở về với cô trong một đêm đông lạnh lẽo ở Hồng Ngài.
* Diễn biến tâm trạng:
- Đêm mùa đông nào, Mị cũng dậy sưởi lửa. Có hôm A Sử đi chơi về muộn, hắn thấy Mị ngồi sưởi lửa liền đánh ngã Mị ngay trước cửa bếp, nhưng hôm sau Mị vẫn dậy sưởi lửa. Ngọn lửa sưởi ấm cuộc đời giá lạnh của Mị, là khát vọng của cô.
- Một biến cố lớn đến với Mị là đêm màu đông,Mị nhìn thấy A Phủ vì đánh mất bò của thống lí nên bị trói đứng ngoài trời, chịu đói, chịu rét, chịu khát.
- Đầu tiên, Mị dửng dưng, vô cảm, lạnh lùng vẫn thản nhiên thổi lửa hơ tay và nghĩ rằng “A Phủ là cái xác chết đứng đấy, cũng thế thôi”. Sự vô cảm này là hệ quả của cuộc sống bị chà đạp, hành hạ của Mị trong nhà thống lí. Cô đã phải chịu đựng quá nhiều đau khổ và cũng đã chứng kiến quá nhiều nghịch cảnh nên giờ đây không thể rung động trước tình cảnh của một con người khốn khổ.
Khi nhìn thấy “một dòng nước mắt bò xuống hai hõm má đã xám đen lại" của A Phủ - biểu hiện của nỗi bất lực, tuyệt vọng ở một con người vốn gan góc, mạnh mẽ, Mị đã bắt đầu thay đổi.
+ Mị nhớ về quá khứ đã từng bị A Sử trói đứng, khóc không lau được nước mắt -> thương cảm cho bản thân từ đó thấu cảm với nỗi đau mà A Phủ đang phải chịu đựng.
+ Liên kết số phận của bản thân, của A Phủ và người đàn bà đã bị trói đến chết ở nhà này -> Mị nhận ra tội ác của cha con nhà thống lí Pá Tra và có một kết luận thật đanh thép “chúng nó thật độc ác” -> bước chuyển mạnh mẽ trong nhận thức của Mị và là tiền đề để cô có những hành động mạnh mẽ về sau
+ Nhận ra cái chết đau đớn, phi lí mà A Phủ đang cận kề A Phủ “Cơ chừng này chỉ đêm mai là người kia chết, chết đau, chết đói, chết rét, phải chết" ->Tình thương người đã trỗi dậy trong lòng Mị để cô biết thương, lo cho người khác.
+ Mị nghĩ về bản thân với những suy nghĩ đầy cam chịu “Ta là thân đàn bà, nó đã bắt trình ma nhà nó rồi thì chỉ còn biết đợi ngày chết rũ xương ở đây thôi..." nhưng lại bất bình trước cái chết phi lí mà A Phủ không đáng phải nhận “người kia việc gì mà phải chết thế"
+ Mị tưởng tượng đến việc A Phủ trốn được và mình sẽ bị trói thay và chết thay A Phủ trên cái cọc ấy nhưng lại “không thấy sợ” -> chính dòng suy nghĩ đã thông suốt khi Mị nghĩ đến mình, đến người, đến những tháng ngày đen tối dài dằng dặc đã qua, nên giờ đây đối với cô sự sống ở nhà thống lí Pá Tra thật là vô nghĩa. Chính vì thế, nếu phải chết thì Mị cũng không sợ
-> Tình thương người đã chiến thắng nỗi sợ hãi vị kỉ.
- Nghệ thuật:
+ Đặt nhân vật vào tình huống đặc sắc để khai thác sự chuyển biến trong tâm lí nhân vật.
+ Phân tích, miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế, sâu sắc.
+ Xây dựng chi tiết nghệ thuật đặc sắc.
+ Nghệ thuật trần thuật sinh động, hấp dẫn.
- Đánh giá:
+ Tâm trạng và hành động của Mị từ trước việc A Phủ bị trói đã có những chuyển biến mạnh mẽ từ thờ ơ vô cảm đến thương cảm và sẵn sàng hi sinh vì người khác. Đây chính là cơ sở để Mị tự thức tỉnh, nhanh chóng giác ngộ trở thành con người làm chủ vận mệnh sau này. Miêu tả sự trỗi dậy mạnh mẽ ở Mị, Tô Hoài đêm đến cho tác phẩm giá trị nhân đạo sâu sắc, mới mẻ, vươn xa so với chủ nghĩa nhân đạo trong văn học truyền thống.
+ Đoạn văn bộc lộ tài năng của Tô Hoài trong việc xây dựng, khắc họa nhân vật, đặc biệt là nghệ thuật miêu tả diễn biến tâm trạng, hành động nhân vật Mị một cách tinh tế, tài hoa.
* Nhận xét về nghệ thuật miêu tả tâm lí của nhà văn Tô Hoài:
- Khi miêu tả tâm lý nhân vật, tác giả đặt nhân vật trong một hoàn cảnh đặc biệt để nhân vật tự bộc lộ tâm lý của mình.
- Tác giả khai thác có hiệu quả ngôn ngữ nửa trực tiếp và độc thoại nội tâm để làm nổi bật chiều sâu tâm hồn nhân vật, tâm lý nhân vật được Tô Hoài tái hiện một cách tinh tế, chân thực sinh động đạt đến phép biện chứng của tâm hồn.
- Nghệ thuật miêu tả tâm lí tinh tế chính là một trong những biểu hiện của tài năng truyện ngắn của Tô Hoài và là điểm quan trọng góp phần làm nên thành công của tác phẩm và khẳng định vai trò “người khổng lồ” của nhà văn trong nền văn học hiện đại nước nhà.