Phương pháp: Đọc tìm ý.

Cách giải:

Người Nhật Bản đã dùng vàng gắn lại những mảnh vỡ để tạo thành một tác phẩm nghệ thuật mới.

Phương pháp: Phân tích, lý giải, tổng hợp.

Cách giải:

Câu “Con người cũng vậy” trong đoạn văn có ý nghĩa là giống như những chiếc bát vỡ thì con người cũng có những lúc trải qua tổn thương và thăng trầm như vậy. Tuy nhiên, mỗi người có quyền lựa chọn việc sơn lên những tổn thương đó của mình một lớp vàng giống như chiếc bát, đó là sống mạnh mẽ hơn nữa, vượt qua nghịch cảnh và trở thành phiên bản tốt hơn của chính mình. Để rồi những tổn thương, những rạn nứt của chính chúng ta trong quá khứ sẽ trở thành những gì đẹp đẽ nhất để chúng ta có thể soi chiếu, để nhìn vào và không ngừng cố gắng vì chính bản thân mình.

Phương pháp: Vận dụng những kiến thức về các biện pháp tu từ đã học.

Cách giải:

BPTT: ẩn dụ: "sơn vàng", ''mảnh vỡ "

=> Tác dụng: tăng sức gợi hình, gợi cảm cho câu văn đồng thời nhấn mạnh sự quyết định của bản thân mỗi con người trên chính cuộc đời của họ

Phương pháp: Phân tích, lý giải, tổng hợp.

Cách giải:

Học sinh có thể trả lời: Đồng tình ý kiến, không đồng tình hoặc đồng tình một phần nhưng lí giải hợp lí, thuyết phục. Sau đây là gợi ý:

-Đồng tình vì: khi chúng ta biết chấp nhận những tổn thương đó, lấy nó làm động lực để vươn lên trong cuộc sống thì ta dễ dàng mở được cánh cửa thành công. Nếu biết khắc phục nó thì chắc chắn rằng nó sẽ đẹp và hoàn thiện hơn rất nhiều. Khi đó bạn có thể hoàn toàn tự hào và kiêu hãnh vì mình đã biến được những điều tưởng như phải bỏ đi trở nên tốt hơn, có ích hơn.

- Không đồng tình (HS nêu lí lẽ hợp lí thuyết phục, không lệch chuẩn đạo đức)

- Đồng tình một phần (HS nêu lí lẽ hợp lí thuyết phục, không lệch chuẩn đạo đức)

Phương pháp:

- Tìm hiểu đề, xác định rõ vấn đề cần nghị luận: giải pháp để “trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình”.

 - Phân tích, lí giải, tổng hợp.

Cách giải:

* Yêu cầu:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn.

- Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

1. Giải thích: Trở thành phiên bản tốt hơn của chính bạn đó là nỗ lực hết sức, trau dồi tri thức, thể lực để có thể học tập, lao động và cống hiến.

2.Phân tích, chứng minh:

- Ý nghĩa:

+ Trở thành phiên bản tốt nhất của bản thân

+ Luôn có động lực và niềm tin tích cực để cố gắng, theo đuổi ước mơ, lý tưởng cao đẹp

+ Nhận ra mình là ai

- Phương pháp

+ Ý thức rõ về vị trí, năng lực của bản thân

+ Không ngừng nỗ lực theo đuổi và quan tâm đến đời sống tinh thần của chính bản thân mình

+ Đề ra kế hoạch cụ thể

+ Tìm kiếm một cái tôi tốt hơn

+ Nhận thức được sức mạnh tiềm ẩn của mình, có niềm tin lạc quan vào tương lai

- Phê phán một bộ phận giới trẻ luôn sống thiếu bản lĩnh và nghị lực, không có phương hướng và lý tưởng trong cuộc sống, sa đà vào tệ nạn đánh mất chính mình.

3.Bài học:

- Tự giác rèn luyện và trau dồi, không ngừng vươn lên tìm kiếm phiên bản tốt hơn của chính mình.

- Cá nhân tích cực học tập và rèn luyện, tham gia hoạt động trải nghiệm cuộc sống…

Phương pháp:

- Xác định rõ vấn đề cần nghị luận: cảm nhận về nhân vật hồn Trương Ba, chiều sâu triết lý về con người của nhà văn Lưu Quang Vũ.

- Biểu cảm, bình luận, phân tích, tổng hợp.

Cách giải:

I. Mở bài

- Giới thiệu một số nét tiêu biểu về tác giả Lưu Quang Vũ: Cuộc đời, con người và phong cách nghệ thuật đặc trưng của nhà thơ.

- Nêu khái quát chung về tác phẩm “Hồn Trương Ba, da hàng thịt”: hoàn cảnh sáng tác, vị trí, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật.

- Khái quát vị trí, nội dung của đoạn trích và nhân vật Trương Ba.

II. Thân bài

a, Hoàn cảnh dẫn đến cuộc đối thoại:

- Sau ba tháng ngụ cư trong xác hàng thịt, Trương Ba ngày càng trở nên xa lạ với chính mình và với người thân, bị người thân nghi ngờ, xa lánh.

- Trong tâm trạng đau đớn, chán chường trước cuộc sống không thật là mình, trước cái chỗ ở không phải của mình, Hồn Trương Ba khao khát tách xa, rời khỏi thể xác thô lỗ: “Ta chỉ muốn rời xa mi tức khắc!”. Chính vì vậy mà ông thắp hương cầu Đế Thích xuất hiện. Và một cuộc đối thoại sòng phẳng giữa Thần Thánh và Người đã diễn ra về cách sống toàn vẹn của một con người.

- Trong lúc tranh luận, cả hai nghe cái Gái báo tin cho mẹ là cu Tị chết rồi. Đế Thích muốn chuyển Hồn Trương Ba qua xác cu Tị, Đế Thích đồng ý, và hỏi lại: “Nhưng còn ông... rốt cuộc ông muốn nhập vào thân thể ai?”.

=> Một đoạn kịch thật có ý nghĩa cho những ai thích tồn tại vào cuộc sống giả tạo của kẻ khác. Thấy rõ giá trị của luật tự nhiên để sống thật với chính mình.

b, Diễn biến cuộc đối thoại:

* Thuật lại diễn biến:

- Trương Ba nêu rõ nguyện vọng muốn được là mình toàn vẹn. Đế Thích không thể thỏa mãn được ý muốn của Trương Ba vì xác của Trương Ba đã tan rữa trong bùn đất; Đế Thích khuyên Trương Ba nên chấp nhận hoàn cảnh thực tại vì thế giới vốn không toàn vẹn.

- Trương Ba thẳng thắn chỉ ra sai lầm của Đế Thích; trình bày quan niệm của mình về ý nghĩa của cuộc sống và dứt khoát xin trả lại thân xác cho anh hàng thịt.

- Đế Thích muốn sửa sai bằng một giải pháp khác là cho hồn Trương Ba nhập vào xác cu Tị và đưa ra những lí lẽ để thuyết phục Trương Ba. Trương Ba tưởng tượng thấy bao nhiêu rắc rối khi phải sống nhờ trong thể xác cu Tị.

- Thần thánh cũng sai lầm, qua lời của Đế Thích: “Việc ông phải chết chỉ là một sai lầm của quan thiên đình. Cái sai ấy đã được sửa bằng cách làm cho hồn ông được sống”.

- Nghe Đế Thích trần tình như thế, Hồn Trương Ba đã đáp lại: “Có những cái sai không thể sửa được. Chắp vá và gượng ép chỉ làm sai thêm. Chỉ có cách là đừng bao giờ sai nữa. hoặc phải bù lại bằng một việc đúng khác”.

=> Hồn Trương Ba đã lí luận đúng, ngay từ sự việc của Trương Ba.

- Trương Ba phải chết vì sự sai lầm của các thần quan trên thiên đình. Từ sai lầm ấy, và vì tính háo danh, muôn “người trên trời, dưới đất mới biết tới cao cờ như thế nào” nên Đế Thích mới chắp vá và gượng ép” cho hồn Trương Ba nhập vào xác hàng thịt tạo nên nỗi khổ không chỉ cho Trương Ba mà còn với cả những người thân.

- Cũng vì ích kỉ, háo danh mà Đế thích quyết phạm một sai lầm khác là cho Hồn Trương Ba nhập vào cu Tị

- Trương Ba kiên quyết từ chối tái sinh trong thân thể non nớt của cu Tị, không chấp nhận cảnh sống giả tạo; kêu gọi Đế Thích sửa sai bằng một việc làm đúng, đó là cho cu Tị được sống lại. Đế Thích cuối cùng đã thuận theo đề nghị của Trương Ba, làm phép cho anh hàng thịt, cu Tị sống lại và Trương Ba thì chết hẳn.

* Sự đấu tranh để được trở về với luật tự nhiên vật nào hồn đó trong một thể thống nhất của Hồn Trương Ba:

- Hồn Trương Ba xác định vấn đề: “Tôi không nhập vào hình thù ai nữa! Tòi đã chết rồi, hãy để tôi chết hắn!” Theo luật tự nhiên có sanh thì có tử.

- Đế Thích thì buộc “Ông phải sống, dù với bất cứ giá nào...” - Và hù dọa: “Ông sẽ không còn lại một chút gì nữa..”🡪 Thỏa mãn thú vui và tính háo danh.

- Hồn Trương Ba lại phải giải thích rằng cũng ham sống lắm, nhưng sống mà mình không còn là mình, bắt người thân phải khổ vì mình thì đó là cái giá không thể trả được.

- Hồn Trương Ba đã đặt ngược lại vấn đề rồi đi đến kết luận: “Cuộc sống giả tạo này có lợi cho ai? Họa chăng chỉ có lão lí trưởng và đám trương tuần hỉ hả thu lợi lộc! Đúng, chỉ bọn khốn kiếp là lợi lộc”. Dù “bọn khốn kiếp” đã được Hồn Trương Ba giải thích nhưng cũng đụng chạm đến tự ái của Đế Thích.

- Lời giải thích “Có những cái giá đắt quá, không thể trả được..”, về sự vô lí là phải sống giả tạo vào người khác (Đế Thích) tồn tại, rồi đi đến quyết định: “Nếu còn tiếp tục sống, tôi cũng chẳng thích đánh cờ với ông nữa! Đánh cờ với ông chán lắm! Không có gì chán bằng đánh cờ với tiên!” đã làm thay đổi ý định của Đế Thích để rồi “không còn cái vật quái gở mang tên Hồn Trương Ba, da hàng thịt”.

c. Nhận xét chiều sâu triết lý về con người của Lưu Quang Vũ:

* Ý nghĩa của triết lý “hãy sống là chính mình”:

- Muốn sống đúng là chính mình thì mỗi chúng ta cần phải biết hài hoà giữa việc chăm lo cho linh hồn cũng như biết quý trọng và chăm sóc cho những nhu cầu thiết yếu của thể xác.

- Một loại chỉ biết trau chuốt vẻ ngoài và chạy theo những ham muốn vật chất mà không chăm lo cho đời sống tâm hồn.

=> Thông qua xác và hồn Lưu Quang Vũ nêu cao tư tưởng phải sống là chính mình đó mới chính là hạnh phúc thật sự của con người.

* Triết lí nhân sinh:

- Sống thực cho ra một con người không phải là điều đơn giản- Hồn và Xác phải hài hòa, không thể có một tâm hồn thanh cao trong một thân xác phàm tục tội lỗi

- Linh hồn và thể xác là hai mặt tồn tại không thể thiếu trong một con người, cả hai đều đáng trân trọng. Một cuộc sống đích thực chân chính phải có sự hài hoà giữa linh hồn và thể xác

- Con người cần có sự ý thức chiến thắng bản thân, chống lại những nghịch cảnh số phận, chống lại sự giả tạo để bảo vệ quyền sống đích thực và khát vọng hoàn thiện nhân cách

=> Lưu Quang Vũ đã thể hiện những tình huống truyện độc đáo, qua những mâu thuẫn sâu sắc xuất hiện mà khắc họa rõ nét khát vọng sống là chính mình của nhân vật Hồn Trương Ba

III. Kết bài:

- Khẳng định lại vẻ đẹp của nhân vật Trương Ba và tài năng, chiều sâu triết lí về con người của Lưu Quang Vũ.

- Nêu cảm nhận của bản thân.