Hóa học 12 Tổng hợp bài tập Este – Lipit hay và khó (Phần 1) có đáp án
-
1835 lượt thi
-
45 câu hỏi
-
60 phút
Danh sách câu hỏi
Câu 1:
Thủy phân hoàn toàn hỗn hợp X gồm 2 este mạch hở trong dung dịch NaOH đun nóng, sau phản ứng thu được m gam muối natri axetat và 10,8 gam hỗn hợp Y gồm 2 ancol no, mạch hở có cùng số nguyên tử cacbon. Đốt cháy hoàn toàn 10,8 gam hỗn hợp Y thu được 8,96 lít khí CO2 (đktc) và 10,8 gam H2O. Giá trị của m là
Lời giải:
Do thủy phân X thu được muối natri axetat nên 2 este là este của axit axetic.
nCO2 = 0,4 mol; nH2O = 0,6 mol
=> n ancol = nH2O – nCO2 = 0,2 mol
Số C trong mỗi ancol: 0,4/0,2 = 2
Vậy 2 ancol là: CH3CH2OH (x mol) và C2H4(OH)2 (y mol)
x + y = 0,2
46x + 62y = 10,8
=> x = y = 0,1
Este là: CH3COOC2H5 (0,1 mol) và (CH3COO)2C2H4 (0,1 mol)
=> nCH3COONa = 0,3 mol
m = 0,3.82 = 24,6 gam
Đáp án cần chọn là: A
Câu 2:
Thủy phân hoàn toàn hỗn hợp X gồm 2 este mạch hở trong dung dịch NaOH đun nóng, sau phản ứng thu được m gam muối natri fomat và 7,7 gam hỗn hợp Y gồm 2 ancol no, mạch hở có cùng số nguyên tử cacbon. Đốt cháy hoàn toàn 7,7 gam hỗn hợp Y thu được 6,72 lít khí CO2 (đktc) và 8,1 gam H2O. Giá trị của m là
Do thủy phân X thu được muối natri axetat nên 2 este là este của axit axetic.
Số C trong mỗi ancol: 0,6/0,15 = 2
Vậy 2 ancol là: CH3CH2OH (x mol) và C2H4(OH)2 (y mol)
Este là: HCOOC2H5 (0,1 mol) và (HCOO)2C2H4 (0,05 mol)
=> nHCOONa = 0,2 mol
m = 0,2.68= 13,6 gam
Đáp án cần chọn là: B
Câu 3:
X là este 3 chức. Xà phòng hóa hoàn toàn 2,904 gam X bằng dung dịch NaOH, thu được chất hữu cơ Y có khối lượng 1,104 gam và hỗn hợp 3 muối của 1 axit cacboxylic thuộc dãy đồng đẳng của axit axetic và 2 axit cacboxylic thuộc dãy đồng đẳng của axit acrylic. Cho toàn bộ lượng Y tác dụng hết với Na, thu được 0,4032 lít H2 (đktc). Hỏi khi đốt cháy hoàn toàn 2,42 gam X thu được tổng khối lượng H2O và CO2 là bao nhiêu gam?
2,904 (g) X + NaOH → 1,104 (g) Y + 3 muối
Y + Na → 0,018 mol H2
=> nOH- ( trong Y) = 2nH2 = 0,036 (mol)
Vì X là este 3 chức => Y là ancol chức => nY = 1/3 nOH- = 0,012 (mol)
=> MY = 1,104/ 0,012 = 92 => Y là glixerol C3H5(OH)3
Gọi CTPT của X: CnH2n-8O6 ( vì X có 5 liên kết pi trong phân tử)
nX = nglixerol = 0,012 (mol) => Mx = 242 (g/mol)
Ta có:14n – 8 + 96 = 242
=> n = 11
Vậy CTPT của X là C11H14O6
Đốt cháy 2,42 (g) C11H14O6 → 11CO2 + 7H2O
0,01 → 0,11 → 0,07 (mol)
=> mCO2 + mH2O = 0,11.44 + 0,07.18 = 6,1 (g)
Đáp án cần chọn là: A
Câu 4:
X là este 2 chức. Xà phòng hóa hoàn toàn 17,2 gam X bằng dung dịch NaOH, thu được chất hữu cơ Y có khối lượng 6,2 gam và hỗn hợp 2 muối của 1 axit cacboxylic thuộc dãy đồng đẳng axit axit axetic và 1 axit cacboxylic thuộc dãy đồng đẳng của axit acrylic. Cho toàn bộ lượng Y tác dụng hết với Na, thu được 2,24 lít H2 (đktc). Hỏi khi đốt cháy hoàn toàn 8,6 gam X thu được tổng khối lượng H2O và CO2 là bao nhiêu gam?
17,2 (g) X + NaOH → 6,2 (g) Y + 2 muối
Y + Na → 0,1 mol H2
=> nOH- ( trong Y) = 2nH2 = 0,2 (mol)
=> MY = 62 => Y là C2H4(OH)2
Gọi CTPT của X: CnH2n-4O4 ( vì X có 3 liên kết pi trong phân tử)
nX = nY = 0,1(mol) => Mx = 172 (g/mol)
Ta có:14n – 4 + 64 = 172
=> n = 8
Vậy CTPT của X là C8H12O4
Đốt cháy X: C8H12O4 → 8CO2 + 6H2O
0,05 → 0,4 → 0,3 (mol)
=> mCO2 + mH2O = 0,4.44 + 0,3.18 = 23 (g)
Đáp án cần chọn là: C
Câu 5:
X, Y, Z là ba axit cacboxylic đơn chức cùng dãy đồng đẳng (MX<MY<MZ), T là este tạo bởi X, Y, Z với một ancol no, ba chức, mạch hở E. Hỗn hợp M gồm X, Y, Z, T. Chia 79,8 gam hỗn hợp M thành 3 phần bằng nhau.
Phần 1: Đem đốt cháy hết bằng lượng vừa đủ khí O2, thu được 22,4 lít CO2 (đktc) và 16,2 gam H2O.
Phần 2: Cho tác dụng với lượng dư dung dịch AgNO3/NH3 đến khi xảy ra hoàn toàn, thu được 21,6 gam Ag.
Phần 3: Cho phản ứng hết với 400 ml dung dịch NaOH 1M và đun nóng, thu được dung dịch G. Cô cạn dung dịch G thu được m gam chất rắn khan. Giá trị của m gần nhất với
M có phản ứng tráng gương nên X là HCOOH, (X, Y, Z là các axit no đơn chức), Z là este no ba chức
Este T có độ bất bão hòa k = 3 nên:
nT = 0,05
Mỗi mol T cần 3 mol H2O để quay trở lại axit và ancol nên quy đổi M thành:
CnH2nO2: a mol
CmH2m+2O3: b mol
H2O: -0,15 mol
nCO2 = na + mb = 1
nH2O = na + b.(m+1) - 0,15 = 0,9
mM = a.(14n + 32) + b.(14m + 50) - 18.0,15 = 26,6
Giải hệ trên được a = 0,4; b = 0,05
=> 0,4n + 0,05m = 1 => 8n + m = 20
=> m = 3, n = 2,125
Trong 26,6 gam M chứa CnH2nO2 là 0,4 mol; nNaOH = 0,4 mol
=> Chất rắn chứa CnH2n-1O2Na (0,4 mol)
=> m = 0,4.(14n+54) = 33,5 gam
Đáp án cần chọn là: A
Câu 6:
X, Y, Z là ba axit cacboxylic đơn chức cùng dãy đồng đẳng (MX<MY<MZ), T là este tạo bởi X, Y, Z với một ancol no, ba chức, mạch hở E. Hỗn hợp M gồm X, Y, Z, T. Chia 86,7 gam hỗn hợp M thành 3 phần bằng nhau.
Phần 1: Đem đốt cháy hết bằng lượng vừa đủ khí O2, thu được 23,52 lít CO2 (đktc) và 17,1 gam H2O.
Phần 2: Cho tác dụng với lượng dư dung dịch AgNO3/NH3 đến khi xảy ra hoàn toàn, thu được 32,4 gam Ag.
Phần 3: Cho phản ứng hết với 500 ml dung dịch NaOH 1M và đun nóng, thu được dung dịch G. Cô cạn dung dịch G thu được m gam chất rắn khan. Giá trị của m gần nhất với
M có phản ứng tráng gương nên X là HCOOH, (X, Y, Z là các axit no đơn chức), Z là este no ba chức
Este T có độ bất bão hòa k = 3 nên:
nT = (nCO2 – nH2O)/2 = 0,05
Mỗi mol T cần 3 mol H2O để quay trở lại axit và ancol nên quy đổi M thành:
CnH2nO2: a mol
CmH2m+2O3: b mol
H2O: c
Ta có neste = nCmH2m+2O3 = 0,05
=> nH2O = 3.0,05 =0,15 mol
nCO2 = na+mb = 1,05
nH2O = na+b(m+1)-0,15 = 0,95
mM = a(14n+32)+b(14m+50)-18.0,15 = 86,7/3
Giải hệ trên được a = 0,45; m = 3, n = 2
Trong 28,9 gam M chứa CnH2nO2 là 0,45 mol; nNaOH = 0,5 mol
=> Chất rắn chứa CnH2n-1O2Na (0,45 mol) và NaOH (0,05)
=> m = 0,45.(14.2+54)+ 0,05.40 = 38,9 gam
Đáp án cần chọn là: C
Câu 8:
Hỗn hợp E gồm bốn chất mạch hở X, Y, Z, T (trong đó: X, Y ( MX < MY) là hai axit kế tiếp thuộc cùng dãy đồng đẳng axit fomic, Z là este hai chức tạo bởi X, Y và ancol T). Đốt cháy 37,56 gam E cần dùng 24,864 lít O2 (đktc), thu được 21,6 gam nước. Mặt khác, để phản ứng vừa đủ với 12,52 gam E cần dùng 380 ml dung dịch NaOH 0,5M. Biết rằng ở điều kiện thường, ancol T không tác dụng được với dung dịch Cu(OH)2. Phần trăm khối lượng của X có trong hỗn hợp E gần nhất với
12,52 g E cần nNaOH = 0,19 (mol)
Đốt 37,56 g E cần nO2= 1,11 (mol) → nH2O = 1,2 (mol)
=> Đốt 12,52 g E cần 0,37 mol O2 → 0,4 mol H2O
Quy đổi hỗn hợp E thành:
CnH2nO2 : 0,19 mol
CmH2m+2O2 : a mol
H2O: - b mol
mE = 0,19 ( 14n + 32) + a( 14m + 34) – 18b = 12,52
nO2 = 0,19 ( 1,5n – 1) + a ( 1,5n – 0,5) = 0,37
nH2O = 0,19n + a( m + 1) –b = 0,4
=> a = 0,05; b = 0,04 và 0,19n + am = 0,39
=> 0,19n + 0,05m = 0,39
=> 19n + 5m = 39
T không tác dụng với Cu(OH)2 nên m ≥ 3. Vì n ≥ 1 nên m = 3 và n = 24/19 là nghiệm duy nhất.
=> HCOOH ( 0,14) và CH3COOH (0,05)
b = 0,04 => HCOO-C3H6-OOC-CH3: 0,02 mol
=> nHCOOH = 0,14 – 0,02 = 0,12 (mol)
=> %nHCOOH = 44,09%.
Đáp án cần chọn là: D
Câu 9:
Cho các hợp chất hữu cơ mạch hở: X, Y là hai axit cacboxylic; Z là ancol no; T là este đa chức tạo bởi X, Y với Z. Đun nóng 33,7 gam hỗn hợp E chứa X, Y, Z, T với 400 ml dung dịch NaOH 1M vừa đủ thu được ancol Z và hỗn hợp F gồm 2 muối. Dẫn toàn bộ Z qua bình đựng Na dư thấy khối lượng bình tăng 15 gam; đồng thời thu được 5,6 lít khí H2 (ở đktc). Đốt cháy hoàn toàn F cần dùng 0,7 mol O2 thu được Na2CO3, H2O và 0,6 mol CO2. Phần trăm khối lượng của T trong E có giá trị gần nhất với giá trị nào sau đây?
X, Y đơn chức
Z, T hai chức
*Z + Na:
R(OH)2 → H2
0,25 ← 0,25
m bình tăng = mZ – mH2 => mZ = 15 + 0,25.2 = 15,5 gam => MZ = 15,5/0,25 = 62 => Z là C2H4(OH)2
*Đốt F:
nNa2CO3 = 0,5nNaOH = 0,2 mol; nO(F) = 2nNaOH = 0,8 mol
BTNT O: nH2O = nO(F) + 2nO2 - 3nNa2CO3 – 2nCO2 = 0,8 + 0,7.2 – 0,6.2 – 0,2.3 = 0,4 mol
BTKL => m muối = mNa2CO3 + mCO2 + mH2O – mO2 = 0,2.106 + 0,6.44 + 0,4.18 – 0,7.32 = 32,4 gam
COONa: 0,4mol → + 67 = 32,4/0,4 → = 14
=> Có axit là HCOOH
*E + NaOH: T có dạng là (COO)2C2H4 => MT = (14 + 44).2 + 28 = 144
BTKL => mH2O = mE + mNaOH – m muối – mZ = 33,7 + 0,4.40 – 32,4 – 15,5 = 1,8 gam => naxit = nH2O = 0,1 mol
=> neste = (nNaOH-naxit)/2 = 0,15
=> mT = 0,15.144 = 21,6 gam => %mT = 64,1%
Đáp án cần chọn là: C
Câu 10:
Để phản ứng hết với một lượng hỗn hợp gồm 2 chất hữu cơ X và Y (MX < MY) cần vừa đủ 300 ml dung dịch NaOH 1M. Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được 24,6 gam muối của một axit hữu cơ và m gam một ancol. Đốt cháy hoàn toàn lượng ancol trên thu được 4,48 lít khí CO2 (đktc) và 5,4 gam nước. Công thức của Y là
nCO2 < nH2O → ancol no hở, đơn chức
=> n ancol = nH2O-nCO2 = 0,1
=>C=nCO2 : nancol = 2 => ancol là C2H6O
Vì nNaOH > nC2H6O → X là axit còn Y là este tạo bởi C2H5OH và axit X
nRCOONa = nNaOH = 0,3 → M = 82 → MR = 15 → CH3COONa
→ Y là CH3COOC2H5
Đáp án cần chọn là: A
Câu 11:
Để phản ứng hết với một lượng hỗn hợp gồm 2 chất hữu cơ X và Y (MX < MY) càn vừa đủ 100 ml dung dịch NaOH 1,5M. Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được 10,2 gam muối của môt axit hữu cơ và m gam một ancol. Đốt cháy hoàn toàn lượng ancol trên thu được 1,12 lít khí CO2 (đktc) và 1,8 gam nước. Công thức của X là
nCO2 < nH2O → ancol no hở, đơn chức
=> n ancol = nH2O-nCO2 = 0,05
=>C=nCO2 : nancol = 1 => ancol là CH4O
Vì nNaOH > nCH4O X là axit còn Y là este tạo bởi CH3OH và axit X
nRCOONa = nNaOH = 0,15 → M = 68 → MR = 1 → HCOONa
=> X là HCOOH
Đáp án cần chọn là: C
Câu 12:
Hỗn hợp E gồm ba este X, Y, Z đều đơn chức, mạch hở là đồng phân cấu tạo của nhau ( trong đó X có số mol nhỏ nhất). Cho 5,16 gam E tác dụng với dung dịch NaOH vừa đủ. Sau phản ứng hoàn toàn, thu được 4,36 gam hỗn hợp F gồm hai muối của hai axit cacboxylic kế tiếp nhau trong cùng một dãy đồng đẳng và hỗn hợp hơi M gồm các chất hữu cơ no, đơn chức. Cho F phản ứng với lượng dư dung dịch AgNO3 trong NH3, thu được 8,64 gam Ag. Cho hỗn hợp M phản ứng với lượng dư dung dịch AgNO3 trong NH3, thu được 6,48 gam Ag. Thành phần phần trăm về khối lượng của X trong E là
F có phản ứng với AgNO3 => trong F phải có muối HCOONa => muối còn lại là CH3COONa
=> E chứa: CH3COOCH=CH2: 0,02 (mol) ; HCOOR: a (mol) và HCOOR’: b (mol)
=> a + b = 0,06 (1)
M tham gia phản ứng tráng bạc => M chứa anđehit. Có nAg = 0,06 > 2nCH3COOCH=CH2 = 0,04
=> E chứa 1 este có cấu tạo HCOOC=C-CH3: (0,06-0,04)/2 = 0,01(mol)
Este còn lại có cấu tạo HCOOCH=CH-CH3: 0,03 (mol) hoặc HCOOC(CH3)=CH2 : 0,03 (mol)
Vậy X là HCOOCH=CH-CH3
=> %X = (0,01.86/5,16).100% = 16,67%
Đáp án cần chọn là: A
Câu 13:
Cho X, Y là 2 axit cacboxylic đơn chức mạch hở (MX < MY) ; T là este 2 chức tạo bởi X, Y và 1 ancol no mạch hở. Đốt cháy hoàn toàn 12,38g hỗn hợp E gồm X, Y, T bằng một lượng vừa đủ O2 thu được 0,47 mol CO2 và 0,33 mol H2O. mặt khác 12,38g E tác dụng với dung dịch AgNO3/NH3 dư, thu được 17,28g Ag. Phần trăm khối lượng của X trong E gần nhất với
Giả sử X gồm: HCOOH (x mol) ; CnH2n+2-2kO2 (y mol); HCOO-CmH2m-CnH2n+1-2k (z mol)
- Khi E + O2: bảo toàn khối lượng: mE + mO2 = mCO2 + mH2O
=> mO2 = 0,47.44 + 0,33.18 – 12,38 = 14,24g
=> nO2 = 0,445 mol
Bảo toàn nguyên tố O: nO(E) = 2nCOO(E) = 2nCO2 + nH2O – 2nO2 = 0,38 mol
=> nCOO(E) = 0,19 mol = nE = x + y + 2z (1)
- Khi E + AgNO3/NH3 tạo Ag => X phải là HCOOH => T là este của HCOOH
=> nAgNO3 = 2x + 2z = 17,28: 108 = 0,16 mol => x + z = 0,08 mol (2)
=> y + z = 0,11 mol
Giả sử X gồm: HCOOH ; CnH2n+2-2kO2 ; HCOO-CmH2m-CnH2n+1-2k
Bảo toàn nguyên tố:
nCO2 = 0,47 = x + ny + (m + n + 1)z
nH2O = 0,33 = x + (n + 1 – k)y + (m + n + 1 – k)z
=> nCO2 – nH2O = (k – 1)y + kz = 0,14
=> k(y + z) – y = 0,14 => y = 0,11k – 0,14 < 0,11 => k < 2,3
+) k = 1 => y < 0 => Loại
=> k = 2 => y + 2z = 0,14 mol (3)
Từ (1,2,3) => y = 0,08 ; z = 0,03 ; x = 0,05 mol
=> %mX(HCOOH)/E = 0,05.46: 12,38 = 18,58% (Gần nhất với giá trị 18,6%)
Giả sử X gồm: HCOOH (x mol) ; CnH2n+2-2kO2 (y mol); HCOO-CmH2m-CnH2n+1-2k (z mol)
- Khi E + O2: bảo toàn khối lượng: mE + mO2 = mCO2 + mH2O
=> mO2 = 0,47.44 + 0,33.18 – 12,38 = 14,24g
=> nO2 = 0,445 mol
Bảo toàn nguyên tố O: nO(E) = 2nCOO(E) = 2nCO2 + nH2O – 2nO2 = 0,38 mol
=> nCOO(E) = 0,19 mol = nE = x + y + 2z (1)
- Khi E + AgNO3/NH3 tạo Ag => X phải là HCOOH => T là este của HCOOH
=> nAgNO3 = 2x + 2z = 17,28: 108 = 0,16 mol => x + z = 0,08 mol (2)
=> y + z = 0,11 mol
Giả sử X gồm: HCOOH ; CnH2n+2-2kO2 ; HCOO-CmH2m-CnH2n+1-2k
Bảo toàn nguyên tố:
nCO2 = 0,47 = x + ny + (m + n + 1)z
nH2O = 0,33 = x + (n + 1 – k)y + (m + n + 1 – k)z
=> nCO2 – nH2O = (k – 1)y + kz = 0,14
=> k(y + z) – y = 0,14 => y = 0,11k – 0,14 < 0,11 => k < 2,3
+) k = 1 => y < 0 => Loại
=> k = 2 => y + 2z = 0,14 mol (3)
Từ (1,2,3) => y = 0,08 ; z = 0,03 ; x = 0,05 mol
=> %mX(HCOOH)/E = 0,05.46: 12,38 = 18,58% (Gần nhất với giá trị 18,6%)
Đáp án cần chọn là: C
Câu 14:
Hỗn hợp E gồm ba este mạch hở, đều có bốn liên kết π trong phân tử, trong đó có một este đơn chức là este của axit metacrylic và hai este hai chức là đồng phân của nhau. Đốt cháy hoàn toàn 12,22 gam E bằng O2, thu được 0,37 mol H2O. Mặt khác, cho 0,36 mol E phản ứng vừa đủ với 234 ml dung dịch NaOH 2,5M, thu được hỗn hợp X gồm các muối của các axit cacboxylic không no, có cùng số nguyên tử cacbon trong phân tử; hai ancol không no, đơn chức có khối lượng m1 gam và một ancol no, đơn chức có khối lượng m2 gam. Tỉ lệ m1 : m2 có giá trị gần nhất với giá trị nào sau đây?
nNaOH = 0,234.2,5 = 0,585 mol
*Xét phản ứng thủy phân hỗn hợp E trong NaOH:
Đặt n este đơn chức = x và n este hai chức = y (mol)
=> nE = x + y = 0,36 mol và nNaOH = x + 2y = 0,585
Giải hệ thu được x = 0,135 và y = 0,225
=> x : y = 3 : 5
*Xét phản ứng đốt cháy E:
Do X, Y đều chứa 4 liên kết π nên ta giả sử E gồm:
CnH2n-6O2 (3a mol) và CmH2m-6O4 (5a mol)
nCO2 - nH2O = 3nE => nCO2 - 0,37 = 3.8a => nCO2 = 24a + 0,37 (mol)
Mặt khác: mE = mC + mH + mO => 12(24a + 0,37) + 0,37.2 + 3a.32 + 5a.64 = 12,22 => a = 0,01 mol
=> nCO2 = 24.0,01 + 0,37 = 0,61 mol; n este đơn chức = 0,03 và n este hai chức = 0,05 (mol)
BTNT "C": nCO2 = 0,03n + 0,05m = 0,61 chỉ có nghiệm n = 7 và m = 8 thỏa mãn (Do các axit đều 4C và ancol không no tối thiểu 3C nên n≥7 và m≥8)
Do thủy phân E trong NaOH thu được hỗn hợp X gồm các muối của các axit cacboxylic không no, có cùng số nguyên tử cacbon trong phân tử; hai ancol không no, đơn chức và một ancol no, đơn chức nên ta suy ra cấu tạo của các chất trong E là:
X: CH2=C(CH3)-COOCH2-C≡CH (0,03 mol)
Y: CH3-OOC-CH=CH-COO-CH2-CH=CH2
COO-CH2-CH=CH2
Z: C=C
COO-CH3
Ancol đa chức gồm: CH≡C-CH2-OH (0,03 mol) và CH2=CH-CH2-OH (0,05 mol)
=> m1 = 0,03.56 + 0,05.58 = 4,58 gam
Ancol đơn chức gồm: CH3OH (0,05 mol)
=> m2 = 0,05.32 = 1,6 gam
=> m1 : m2 = 4,58 : 1,6 = 2,8625 gần nhất với 2,9
Đáp án cần chọn là: C
Câu 15:
Hỗn hợp E gồm ba este X, Y, Z (đều mạch hở, chỉ chứa một loại nhóm chức; trong phân tử mỗi este có số liên kết π không quá 3; MX < MY < MZ; X chiếm 50% số mol hỗn hợp). Đun nóng 11,14 gam E với dung dịch NaOH vừa đủ, thu được hỗn hợp T gồm các muối và hỗn hợp G chứa ba ancol đều no. Tỉ khối hơi của G so với H2 bằng 28,75. Đốt cháy toàn bộ T cần dùng 0,115 mol O2, thu được 9,805 gam Na2CO3 và 0,215 mol hỗn hợp gồm CO2 và H2O. Phần trăm khối lượng của Y trong E là
nNa2CO3 = 9,805 : 106 = 0,0925 mol
BTNT "Na" => nNaOH = 2nNa2CO3 = 0,185 mol
nO(T) = 2nCOO = 2.nNaOH = 0,37 mol
*Xét phản ứng đốt T:
+ nCO2 + nH2O = x + y = 0,215 (1)
+ BTNT "O": nO(T) + 2nO2 = 3nNa2CO3 + 2nCO2 + nH2O => 0,37 + 0,115.2 = 0,0925.3 + 2x + y (2)
Giải hệ (1) và (2) được: x = y = 0,1075
Khi đốt muối thu được nCO2 = nH2O => Muối của axit đơn chức, no, mạch hở
=> nT = nNaOH = 0,185 mol
nC(T) = nCO2 + nNa2CO3 = 0,1075 + 0,0925 = 0,2 mol
=> C trung bình = nC(T) : nT = 0,2 : 0,185 = 1,081 => T có chứa HCOONa
BTKL: mT = mNa2CO3 + mCO2 + mH2O - mO2 = 9,805 + 0,1075.44 + 0,1075.18 - 0,115.32 = 12,79 gam
*Xét phản ứng thủy phân E trong NaOH:
mG = 11,14 + 0,185.40 - 12,79 = 5,75 gam
=> nG = 5,75 : 57,5 = 0,1 mol
nOH = nNaOH = 0,185 mol => Số nhóm OH trung bình = 0,185 : 0,1 = 1,85
Gọi công thức chung của ancol là CnH2n+2O1,85
MG = 57,5 => 14n + 2 + 1,85.16 = 57,5 => n = 1,85 => Có CH3OH
Ta thấy số C trung bình bằng với số nhóm OH trung bình, mà số liên kết pi của X, Y, Z không vượt quá 3 nên suy ra 3 ancol là: CH3OH (a mol), C2H4(OH)2 (b mol) và C3H5(OH)3 (c mol)
X có phân tử khối nhỏ nhất => X là HCOOCH3
+ nG = a + b + c = 0,1
+ nOH(G) = a + 2b + 3c = 0,185
+ nX = 50%.nG => a = 0,5(a + b + c)
Giải hệ thu được a = 0,05; b = 0,015; c = 0,035
Quy đổi muối gồm: HCOONa (0,185 mol) và CH2
=> mCH2 = 12,79 - 0,185.68 = 0,21 (g) => nCH2 = 0,21 : 14 = 0,015 mol
Ghép số mol lại suy ra X, Y, Z là:
X: HCOOCH3 (0,05 mol)
Y: (HCOO)2(CH2)C2H4 (0,015 mol)
Z: (HCOO)3C3H5 (0,035 mol)
=> %mY = 17,774% gần nhất với 17,77%
Đáp án cần chọn là: D
Câu 16:
Este X đơn chức, mạch hở có tỉ khối hơi so với oxi bằng 3,125. Đốt cháy hoàn toàn 0,6 mol hỗn hợp E chứa X và hai este Y, Z (đều no, mạch hở, không phân nhánh) cần dùng 2,25 mol O2, thu được 2,1 mol CO2. Mặt khác, đun nóng 134,7 gam E với dung dịch KOH vừa đủ thu được hỗn hợp chứa hai ancol có cùng số nguyên tử cacbon và hỗn hợp gồm hai muối có khối lượng m gam. Giá trị của m gần nhất với giá trị nào sau đây?
MX = 3,125.32 = 100 (C5H8O2)
Do E tác dụng với KOH sinh ra hai ancol có cùng số C nên ancol có số C từ 2 trở đi
Số C trung bình = 2,1/0,6 = 3,5
Suy ra một este là HCOOC2H5 (G/s là Y)
Hai ancol là C2H5OH, C2H4(OH)2
=> X là CH2=CH-COOC2H5
Do Z no, mạch hở nên Z là (HCOO)2C2H4
mE = 0,06.100 + 0,36.74 + 0,18.118 = 53,88g
Muối
→ mmuối = 0,06.110 + 0,72.84 = 67,08g
53,88 g E...67,08 g muối
134,7 g E...167,7g muối
Đáp án cần chọn là: A
Câu 17:
Thủy phân hoàn toàn hỗn hợp X gồm 2 este mạch hở trong dung dịch NaOH đun nóng, sau phản ứng thu được m gam muối natri fomat và 7,7 gam hỗn hợp Y gồm 2 ancol no, mạch hở có cùng số nguyên tử cacbon. Đốt cháy hoàn toàn 7,7 gam hỗn hợp Y thu được 6,72 lít khí CO2 (đktc) và 8,1 gam H2O. Giá trị của m là
Do thủy phân X thu được muối natri fomiat nên 2 este là este của axit fomic
nCO2 = 0,3 mol; nH2O = 0,45 mol
=> n ancol = nH2O – nCO2 = 0,15 mol
Số C trong mỗi ancol: 0,6/0,15 = 2
Vậy 2 ancol là: CH3CH2OH (x mol) và C2H4(OH)2 (y mol)
⇒
Este là: HCOOC2H5 (0,1 mol) và (HCOO)2C2H4 (0,05 mol)
=> nHCOONa = 0,2 mol
m = 0,2.68= 13,6 gam
Đáp án cần chọn là: B
Câu 18:
X là este 2 chức ( có 3 liên kết pi trong phân tử). Xà phòng hóa hoàn toàn 17,2 gam X bằng dung dịch NaOH, thu được chất hữu cơ Y có khối lượng 6,2 gam và hỗn hợp 2 muối của 2 axit cacboxylic. Cho toàn bộ lượng Y tác dụng hết với Na, thu được 1,12 lít H2 (đktc). Hỏi khi đốt cháy hoàn toàn 8,6 gam X thu được tổng khối lượng H2O và CO2 là bao nhiêu gam?
17,2 (g) X + NaOH → 6,2 (g) Y + 2 muối
Y + Na → 0,05 mol H2
=> nOH- ( trong Y) = 2nH2 = 0,1 (mol)
=> MY = 62 => Y là C2H4(OH)2
Gọi CTPT của X: CnH2n-4O4 ( vì X có 3 liên kết pi trong phân tử)
nX = nY = 0,1(mol) => Mx = 172 (g/mol)
Ta có:14n – 4 + 64 = 172
=> n = 8
Vậy CTPT của X là C8H12O4
Đốt cháy X: C8H12O4 → 8CO2 + 6H2O
0,05 →0,4 → 0,3 (mol)
=> mCO2 + mH2O = 0,4.44 + 0,3.18 = 23 (g)
Đáp án cần chọn là: C
Câu 19:
Hỗn hợp X gồm etyl axetat, đimetyl ađipat, vinyl axetat, anđehit acrylic và ancol metylic (trong đó anđehit acrylic và ancol metylic có cùng số mol). Đốt cháy hoàn toàn 19,16 gam X cần dùng 1,05 mol O2, sản phẩm cháy gồm CO2, H2O được dẫn qua nước vôi trong dư, sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được dung dịch có khối lượng giảm m gam so với ban đầu. Giá trị của m là
axetat (C4H8O2), đimetyl ađipat (C8H14O4), vinyl axetat (C4H6O2), anđehit acrylic (C3H4O) và ancol metylic (CH4O)
nC3H4O = nCH4O nên ta gộp thành C4H8O2
C8H14O4 = C4H8O2 + C4H6O2
Nên ta coi như X gồm C4H8O2 (x mol) và C4H6O2 (y mol)
mX = 88x + 86y = 19,16 (1)
BTNT "C": nCO2 = 4x + 4y (mol)
BTNT "H": nH2O = 4x + 3y (mol)
BTNT "O": 2x + 2y + 1,05.2 = 2(4x + 4y) + 4x + 3y (2)
Giải hệ (1) và (2) được x = 0,12 và y = 0,1
=> nCO2 = 4x + 4y = 0,88 mol; nH2O = 4x + 3y = 0,78 mol
=> m dd giảm = mCaCO3 - mCO2 - mH2O = 0,88.100 - 0,88.44 - 0,78.18 = 35,24 gam
Đáp án cần chọn là: C
Câu 20:
X, Y, Z là ba axit cacboxylic đơn chức cùng dãy đồng đẳng (MX < MY < MZ), T là este tạo bởi X, Y, Z với một ancol no, ba chức, mạch hở E. Hỗn hợp M gồm X, Y, Z, T. Chia 86,7 gam hỗn hợp M thành 3 phần bằng nhau.
Phần 1: Đem đốt cháy hết bằng lượng vừa đủ khí O2, thu được 23,52 lít CO2 (đktc) và 17,1 gam H2O.
Phần 2: Cho tác dụng với lượng dư dung dịch AgNO3/NH3 đến khi xảy ra hoàn toàn, thu được 32,4 gam Ag.
Phần 3: Cho phản ứng hết với 500 ml dung dịch NaOH 1M và đun nóng, thu được dung dịch G. Cô cạn dung dịch G thu được m gam chất rắn khan. Giá trị của m gần nhất với
M có phản ứng tráng gương nên X là HCOOH, (X, Y, Z là các axit no đơn chức), T là este no ba chức
Este T có độ bất bão hòa k = 3 nên:
nT = (nCO2 – nH2O)/2 = 0,05
Mỗi mol T cần 3 mol H2O để quay trở lại axit và ancol nên quy đổi M thành:
CnH2nO2: a mol
CmH2m+2O3: b mol
H2O: c
Ta có neste = nCmH2m+2O3 = 0,05
=> nH2O = 3.0,05 =0,15 mol
nCO2 = na+mb = 1,05
nH2O = na+b(m+1)-0,15 = 0,95
mM = a(14n+32)+b(14m+50)-18.0,15 = 86,7/3
Giải hệ trên được a = 0,45; m = 3, n = 2
Trong 26,6 gam M chứa CnH2nO2 là 0,45 mol; nNaOH = 0,5 mol
=> Chất rắn chứa CnH2n-1O2Na (0,45 mol) và NaOH (0,05)
=> m = 0,45.(14.2+54)+ 0,05.40 = 38,9 gam
Đáp án cần chọn là: C
Câu 21:
X, Y, Z là ba axit cacboxylic đơn chức cùng dãy đồng đẳng (MX < MY < MZ), T là este tạo bởi X, Y, Z với một ancol no ba chức mạch hở E. Đốt cháy hoàn toàn 26,6 gam hỗn hợp M gồm X, Y, Z, T (trong đó Y, Z có cùng số mol) bằng một lượng khí vừa đủ O2, thu được 22,4 lít CO2 đktc và 16,2 gam H2O. Mặt khác đun nóng 26,6 gam M với lượng dư dung dịch AgNO3/NH3. Sau phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được 21,6 gam Ag. Mặt khác cho 13,3 gam M phản ứng hết với 400 ml dung dịch NaOH 1M và đun nóng, thu được dung dịch N. Cô cạn dung dịch N thu được m gam chất rắn khan. Giá trị của m gần nhất với
M có phản ứng tráng bạc nên M có chứa HCOOH (X). Đặt Y là R1COOH; (Z) là R2COOH và (E): R'(OH)3
(T) : (HCOO)(R1COO)(R2COO)R’
nCO2 = 1 mol; nH2O =0,9 mol
Gọi x, y, z lần lượt là số mol X, Y, T → nZ = y mol. Vì Y và Z là 2 axit thuộc cùng dãy đồng đẳng của HCOOH nên khi đốt cháy thì thu được nCO2 = nH2O .
T là este no, mạch hở, ba chức nên khi đốt T thì thu được:
Theo định luật bảo toàn khối lượng:
mM + mO2= mCO2 +mH2O → mO2 = 44 + 16,2 – 26,6 = 33,6 gam → nO2 =1,05 mol
Theo bảo toàn nguyên tố O:
2(x + 2y) + 6.0,05 + 2.1,05 = 2 + 0,9 → x + 2y = 0,25 (*)
M + AgNO3/NH3:
HCOOH 2Ag
x 2x
(HCOO)(R1COO)(R2COO)R’ 2Ag
z 2z
→ nAg = 2x + 0,1 = 21,6: 108 = 0,2 → x = 0,05 mol thế vào (8) → y = 0,1 mol
→ mM = 46.0,05 + 0,1(R1+ 45) + 0,1(R2+ 45) + 0,05(133 + R1+ R2+ R') = 26,6
→ 0,15R1+ 0,15R2 + 0,05R' = 8,65
→ 3R1+ 3R2 + R' = 173
Do R1 ≥ 15; R2 ≥ 29; R' ≥ 41 → 3R1 + 3R2 + R' ≥ 173
Thỏa mãn là R1= 15 (CH3-); R2= 29 (C2H5-) và R' = 41 (C3H5)
→ Y là CH3COOH, Z là C2H5COOH và T là (HCOO)(CH3COO)(C2H5COO)C3H5
→ 13,3 gam M + 0,4 mol NaOH :
HCOOH + NaOH → HCOONa + H2O
0,025 0,025
CH3COOH + NaOH → CH3COONa + H2O
0,05 0,05
C2H5COOH + NaOH → C2H5COONa + H2O
0,05 0,05
(HCOO)(CH3COO)(C2H5COO)C3H5 + 3NaOH → HCOONa + CH3COONa + C2H5COONa + C3H5(OH)3
→ mchất rắn = 13,3 + 40.0,4 – 18.0,125 – 92.0,025 = 24,75 gam gần nhất với 24,74
Đáp án cần chọn là: D
Câu 22:
Để thủy phân hết 32,4 gam hỗn hợp X gồm 2 este đơn chức và 2 este đa chức thì cần dùng vừa hết x mol NaOH . Sau phản ứng thu được hỗn hợp Y gồm các muối của các axit cacboxylic và các ancol. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp Y thì thu được muối cacbonat; 21,28 lít CO2 (đktc) và 22,5 gam H2O. Giá trị x gần nhất với
Đốt Y: nCO2 = 0,95 mol, nH2O = 1,25 mol
nCOO = x mol => nNa2CO3 = 0,5.x mol, nO(X) = 2x
BTNT O: nO(X) + nO(NaOH) + nO(O2) = 2nCO2 + nH2O + 3nNa2CO3
=> 2x + x + nO(O2) = 0,95.2 +1,25 + 3x/2
=> nO(O2) = 3,15-1,5x
BTKL => mX + mNaOH + mO(O2) = mCO2 + mH2O + mNa2CO3
=> 32,4 + x.40 + 16(3,15-1,5.x) = 44.0,95 + 18.1,25 + x/2.106
=> x= 0,5
Đáp án cần chọn là: D
Câu 23:
Hỗn hợp E gồm bốn chất mạch hở X, Y, Z, T (trong đó: X, Y (MX < MY) là hai axit kế tiếp thuộc cùng dãy đồng đẳng axit fomic, Z là este hai chức tạo bởi X, Y và ancol T). Đốt cháy 27,6 gam E cần dùng 26,88 lít O2 (đktc), thu được 19,8 gam nước. Mặt khác, để phản ứng vừa đủ với 27,6 gam E cần dùng 100 ml dung dịch NaOH 3M. Biết rằng ở điều kiện thường, ancol T tác dụng dung dịch Cu(OH)2 và số C trong T nhỏ hơn 4. Phần trăm khối lượng của X có trong hỗn hợp E gần nhất với:
27,6 g E cần nNaOH = 0,3 (mol)
Đốt 27,6 g E cần 1,2 mol O2 → 1,1 mol H2O
Quy đổi hỗn hợp E thành:
CnH2nO2 : 0,3 mol
CmH2m+2O2 : a mol
H2O: b mol
mE = 0,3 ( 14n + 32) + a( 14m + 34) – 18b = 27,6(1)
PTHH: CnH2nO2 + O2 → nCO2 + nH2O
CmH2m+2O2 + (3n - 2)/2 O2 → mCO2 + (m+1)H2O
nO2 = 0,3 ( 1,5n – 1) + a ( 1,5n – 0,5) = 1,2 (2)
nH2O = 0,3n + a( m + 1) –b = 1,1 (3)
Giải (1), (2), (3) => a = 0,15; b = 0,1 và 0,3n + 0,15m = 1,05
=> 2n + m = 7
T tác dụng với Cu(OH)2 và m < 4 và 2 axit kế tiếp nhau
=> m = 2 => n=2,5 => 2 axit là CH3COOH(0,1) và C2H5COOH (0,1)
Hoặc m = 3 => n=2 => loại
=> % CH3COOH = 21,7%. (gần nhất với 25%)
Đáp án cần chọn là: A
Câu 24:
X, Y (MX < MY) là 2 axit kế tiếp thuộc cùng một dãy đồng đẳng axit fomic, Z là este hai chức của X,Y và ancol T. Đốt cháy 25,04 gam hỗn hợp E chứa X, Y, Z, T đều mạch hở cần dùng 16,576 lít khí O2 (đktc) thu được 14,4 gam nước. Mặt khác, đun nóng 12,52 gam E cần dung 380 ml dung dịch NaOH 0,5M. Biết rằng ở điều kiện thường, ancol T không tác dụng được với Cu(OH)2 . Phần trăm khối lượng của X có trong hỗn hợp E gần nhất với
Ta có 25,04 g E + 0,74 mol O2 → 0,8 mol H2O + CO2
Bảo toàn khối lượng có mCO2 = mE + mO2 – mH2O =25,04 + 0,74.32 – 14,4 = 34,32 g → nCO2 = 0,78 mol < nH2O
→E phải chứa ancol T no hai chức
Quy đổi hỗn hợp E thành HCOOH : 0,19 mol ( vì nNaOH = nHCOOH)
C2H4(OH)2 : a mol
CH2 : b mol
H2O : c mol
Xét 12,52 gam E thì mE = 0,19.46 + 62a + 14b + 18c = 12,52(1)
Khi đốt cháy 12,52 gam E thì HCOOH + ½ O2 → CO2 + H2O
C2H4(OH)2 + 5/2 O2 → 2CO2 + 3H2O
CH2 + 3/2 O2 → CO2 + H2O
Theo PTHH thì nO2 = 0,19.0,5 + 2,5a + 1,5.b = 0,37 mol(2)
nH2O = 0,19 + 3a + b + c = 0,4 mol(3)
giải (1) (2) và (3) được a = 0,05 mol, b =0,1 mol và c= -0,04 mol
→ thực tế trong E có neste = ½. (-c) = 0,02 mol
naxit = 0,19 – 2.0,02 = 0,15 mol và nancol = a – neste = 0,03 mol
E có số Ctb = 0,39 : (0,02 +0,15 + 0,39) = 1,95 → axit có HCOOH và CH3COOH (vì ancol T đa chức nên số C ≥2)
Khi đó E là HCOOH : x mol; CH3COOH: (0,15-x) mol; HCOO – CnH2n-COOCH3 : 0,02 mol và CnH2n+2O2 : 0,03 mol
→ mE = 46x + 60(0,15-x) + 0,02(104+14n) + 0,03.(14n+34) =12,52
→ -14x + 0,7n = 0,42 → n = (0,42 + 14x)/0,7
Vì 0 < x < 0,15 mol nên 0,6< n < 3,6 .
→ Vì T là ancol hai chức không phản ứng với Cu(OH)2 nên T là C3H6(OH)2
→ x = 0,12 mol → %HCOOH = 0,12.46 :12,52 .100% = 44,1% → gần nhất 45%
Đáp án cần chọn là: A
Câu 25:
Cho X, Y là hai axit hữu cơ mạch hở (MX < MY); Z là ancol no; T là este hai chức mạch hở không phân nhánh tạo bởi X, Y, Z. Đun nóng 38,86 gam hỗn hợp E chứa X, Y, Z, T với 400 ml dung dịch NaOH 1M vừa đủ thu được ancol Z và hỗn hợp F chứa hai muối có số mol bằng nhau. Cho Z vào bình chứa Na dư thấy bình tăng 19,24 gam và thu được 5,824 lít H2 ở đktc. Đốt hoàn toàn hỗn hợp F cần 15,68 lít O2 (đktc) thu được khí CO2, Na2CO3 và 7,2 gam H2O. Thành phần phần trăm khối lượng của T trong E gần với giá trị nào nhất?
T là este hai chức mạch hở không phân nhánh tạo bởi X, Y, Z => X, Y là các axit đơn chức, Z là ancol hai chức
E tác dụng với NaOH cho 2 muối với số mol bằng nhau => nX = nY
*Ancol tác dụng Na:
Do ancol hai chức nên: nZ = nH2 = 0,26 mol
m bình tăng = m ancol – mH2 => m ancol = m bình tăng + mH2 = 19,24 + 0,26.2 = 19,76 gam
=> M ancol = 19,76 : 0,26 = 76 (C3H8O2)
*Đốt muối: nO2 = 0,7 mol; nH2O = 0,4 mol; nNa2CO3 = 0,5nNaOH = 0,2 mol
Muối gồm:
R1COONa (0,2 mol)
R2COONa (0,2 mol)
=> nO(muối) = 0,8 mol
BTNT “O”: nCO2 = (nO(muối) + 2nO2 – nH2O – 3nNa2CO3)/2 = (0,8 + 0,7.2 – 0,4 – 0,2.3)/2 = 0,6 mol
BTKL: (R1+67).0,2 + (R2+67).0,2 = 0,6.44+0,2.106+0,4.18-0,7.32 = 32,4
=> R1 + R2 = 28 chỉ có nghiệm là R1 = 1 và R2 = 27 thỏa mãn
E gồm:
HCOOH (a mol)
C2H3COOH (a mol)
C3H8O2 (b mol)
C7H10O4 (c mol)
mE = 46a + 72a + 76b + 158c = 38,86
nNaOH = a + a + 2c = 0,4
n ancol = b + c = 0,26
Giải hệ thu được a = 0,075; b = 0,135; c = 0,125
=> %mT = 0,125.158/38,86.100% = 50,82% gần nhất với 51%
Đáp án cần chọn là: C
Câu 26:
Cho các hợp chất hữu cơ mạch hở: X, Y là hai axit cacboxylic; Z là ancol no; T là este đa chức tạo bởi X, Y với Z. Đun nóng 10,4 gam hỗn hợp E chứa X, Y, Z, T với 100 ml dung dịch NaOH 1,6M vừa đủ thu được ancol Z và hỗn hợp F gồm 2 muối. Dẫn toàn bộ Z qua bình đựng Na dư thấy khối lượng bình tăng 3,6 gam; đồng thời thu được 1,344 lít khí H2 (ở đktc). Đốt cháy hoàn toàn F cần dùng 0,2 mol O2 thu được Na2CO3, H2O và 0,16 mol CO2. Phần trăm khối lượng của T trong E có giá trị gần nhất với giá trị nào sau đây?
X, Y đơn chức
Z, T hai chức
*Z + Na:
R(OH)2 → H2
0,03 ← 0,03
m bình tăng = mZ – mH2 => mZ = 3,6 + 0,06.2 = 3,72 gam => MZ = 3,72/0,06 = 62 => Z là C2H4(OH)2
*Đốt F:
nNa2CO3 = 0,5nNaOH = 0,08 mol; nO(F) = 2nNaOH = 0,32 mol
BTNT O: nH2O = nO(F) + 2nO2 - 3nNa2CO3 – 2nCO2 = 0,32 + 0,2.2 – 0,16.2 – 0,08.3 = 0,16 mol
BTKL => m muối = mNa2CO3 + mCO2 + mH2O – mO2 = 0,08.106 + 0,16.44 + 0,16.18 – 0,2.32 = 12gam
COONa: 0,16 => = 8 => Có axit là HCOOH
*E + NaOH: T có dạng là (COO)2C2H4 => MT = (8 + 44).2 + 28 = 132
BTKL => mH2O = mE + mNaOH – m muối – mZ = 10,4 + 0,16.40 – 12 – 3,72 = 1,08 gam => naxit = nH2O = 0,06 mol
=> neste = (nNaOH-naxit)/2 = 0,05
=> mT = 0,05.132= 6,6 gam
=> %mT = (6,6 : 10,4).100% = 63,46%
Đáp án cần chọn là: A
Câu 27:
Cho các chất mạch hở: X là axit không no mạch phân nhánh, có 2 liên kết p ; Y và Z là 2 axit no đơn chức ; T là ancol no 3 chức ; E là este của X, Y, Z với T. Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp M gồm X và E thu được a gam CO2 và (a – 4,62) gam H2O, mặt khác m gam M phản ứng vừa đủ với 0,04 mol NaOH trong dung dịch. Cho 13,2 gam M phản ứng vừa đủ với dung dịch NaOH, thu được hỗn hợp muối khan V. Đốt cháy hoàn toàn V thu được 0,4 mol CO2 và 14,24 gam gồm Na2CO3 và H2O. Phần trăm khối lượng của E trong M có giá trị gần nhất với
E là este của với 3 axit X,Y,Z => X cũng là axit đơn chức
- Xét phản ứng đốt cháy M (X, E)
(Vì X có 2 liên kết pi => X có 1 pi trong gốc hidrocacbon và 1 pi trong nhóm COO)
=> E là este của X,Y,Z => số pi = pi(gốc R của X) + pi(COO) = 1 + 3 = 4)
Gọi công thức tổng quát của X : CnH2n-2O2 : u mol
E : CmH2m-6O6 : v mol
Khi đốt cháy: CnH2n-2O2 + (1,5n – 2)O2 → nCO2 + (n – 1)H2O
CmH2m-6O6 + (1,5m – 5)O2 → mCO2 + (m – 3)H2O
=> nCO2 – nH2O = nX + 3nE = u + 3v
- M phản ứng với NaOH : nNaOH = nCOO = nX + 3nE = u + 3v = 0,04 mol
Mặt khác mCO2 – mH2O = a – (a – 4,62) = 4,62g
=> nCO2 = 0,15 ; nH2O = 0,11 mol
Bảo toàn nguyên tố : nC(M) = nCO2 = 0,15 mol ; nH(M) = 2nH2O = 0,22 mol
nO(M) = 2nCOO(M) = 2nNaOH = 0,08 mol
=> mM = m = mC + mH + mO = 3,3g
- Xét 13,2g M + NaOH → Muối V thì số mol nguyên tố trong M gấp 13,2 : 3,3 = 4 lần
Và số mol NaOH + M cũng gấp 4 lần => nNaOH = 0,04.4 = 0,16 mol = nmuối V
( Phản ứng tổng quát : Este/Axit + NaOH → Muối + Ancol/H2O )
Khi đốt cháy tạo nCO2 = 0,4 mol
Bảo toàn Na : nNa2CO3 = ½ nNaOH = 0,08 mol
Có : mNa2CO3 + mH2O =14,24g => nH2O = 0,32 mol
Bảo toàn Oxi : nO(V) + 2nO2 = 2nCO2 + nH2O + 3nNa2CO3
=> nO2 = 0,52 mol
Bảo toàn khối lượng : mV + mO2 = mCO2 + mNa2CO3 + mH2O
=> mV = 15,2g
- Gọi công thức tổng quát của các muối trong V là CxH2x+1COONa ; CyH2y-1COONa
(y chẵn, x > 0)
-Phản ứng cháy : CxH2x+1COONa + O2 → (x + 0,5)CO2 + (x + 0,5)H2O + 0,5Na2CO3
Mol p
CyH2y-1COONa + O2 → (y + 0,5)CO2 + (y - 0,5)H2O + 0,5Na2CO3
Mol q
=> nCO2 – nH2O = q = 0,4 – 0,32 = 0,08 mol => p = 0,16 – q = 0,08 mol
Ta có : nC(V) = nCO2 + nNa2CO3 = 0,48 mol = 0,08.(x+1) + 0,08(y+1)
=> x + y = 4
Vì X có gốc hidrocacbon mạch nhánh, có 1 liên kết pi trong gốc hidrocacbon
=> số C trong gốc hidrocacbon của X ≥ 3
=> y = 3 và x = 1 thỏa mãn điều kiện
=> X là C3H5COOH, 2 axit còn lại là HCOOH và C2H5COOH với số mol bằng nhau = 0,04 mol
(Vì : Số C trung bình = 1 = ½ (tổng số C của 2 axit) => tỉ lệ mol 1 : 1)
Vậy Trong M có : 0,04 mol este E(gốc ancol là R) và 0,04 mol X
=> mM = 13,2 = 0,04.(R + 203) + 0,04.86 => R = 41 (C3H5)
=> %mE(M) = 73,94%
Đáp án cần chọn là: C
Câu 28:
Cho X, Y là hai axit cacboxylic đơn chức (MX < MY); T là este ba chức, mạch hở được tạo bởi X, Y với glixerol. Cho 23,06 gam hỗn hợp E gồm X, Y, T và glixerol (với số mol của X bằng 8 lần số mol của T) tác dụng vừa đủ với 200 ml dung dịch NaOH 2M, thu được hỗn hợp F gồm hai muối có tỉ lệ mol 1 : 3 và 3,68 gam glixerol. Đốt cháy hoàn toàn F cần vừa đủ 0,45 mol O2, thu được Na2CO3, H2O và 0,4 mol CO2. Phần trăm khối lượng của T trong E có giá trị gần nhất với giá trị nào sau đây?
Vì 2 muối có tỉ lệ 1 : 3 nên giả sử: R1COONa : 0,3 mol và R2COONa : 0,1 mol
Đốt muối có
Muối + 0,45 mol O2 → CO2 + H2O + Na2CO3
BTNT “Na”: nNa2CO3 = 1/2n NaOH = 0,2 (mol)
→ bảo toàn O có : 2nCOO- + 2nO2 = 2nCO2 + 3nNa2CO3 + nH2O
=> H2O = 2.0,4 + 2.0,45 -2.0,4-3.0,2 = 0,3 mol
Bảo toàn khối lượng:
mmuối + mO2 = mCO2 + mNa2CO3 + mH2O
=> mmuối = 0,4.44 + 0,2.106 + 0,3.18 – 0,45.32 = 29,8 (g)
Bảo toàn khối lượng có mmuối = 29,8 g = 0,3(R1 + 67) + 0,1.(R2 + 67)
=> 3R1 + R2 = 30
=> R1 = 1 và R2 = 27 là nghiệm thỏa mãn
Bảo toàn khối lượng phản ứng tác dụng với NaOH có
mE + mNaOH = mmuối + mGlixerol + mH2O
=> 23,06 + 0,4.40 = 29,8 + 3,68 + mH2O
=> mH2O = 5,58 (g)
=> nH2O = 0,31mol → nZ = (0,4 - 0,31) : 3 = 0,03 mol
→nX = 0,24 mol và nY = 0,07
→ có nX + 2nZ = nR1COONa nên Z tạo từ 2X và 1 Y
Z là (HCOO)2-C3H5-OOC-C2H3 : 0,03
→%Z = 26,28% gần nhất với 26%
Đáp án cần chọn là: B
Câu 29:
Để phản ứng hết với một lượng hỗn hợp gồm 2 chất hữu cơ X và Y (MX < MY) càn vừa đủ 100 ml dung dịch NaOH 1,5M. Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được 10,2 gam muối của môt axit hữu cơ và m gam một ancol. Đốt cháy hoàn toàn lượng ancol trên thu được 1,12 lít khí CO2 (đktc) và 1,8 gam nước. Công thức của X là
nCO2 < nH2O → ancol no hở, đơn chức
=> n ancol = nH2O - nCO2 = 0,05
=>C=nCO2 : nancol = 1 => ancol là CH4O
Vì nNaOH > nCH4O. X là axit còn Y là este tạo bởi CH3OH và axit X
nRCOONa = nNaOH = 0,15 → M = 68 → MR=1 → HCOONa
=> X là HCOOH
Đáp án cần chọn là: C
Câu 30:
Chất X (C10H16O4) có mạch cacbon không phân nhánh. Cho a mol X phản ứng hết với dung dịch NaOH, thu được chất Y và 2a mol chất Z. Đun Z với dung dịch H2SO4 đặc, thu được chất T có tỉ khối hơi so với Z là 0,7. Nhận định nào sau đây là đúng?
Chất X có độ bất bão hòa là: k = (2C + 2 – H):2 = 3
- Khi đun Z với H2SO4 đặc thu được chất T nhẹ hơn Z nên MT = MZ – 18
A sai vì X không có đồng phân hình học
B đúng vì Y có 1 nối đôi làm mất màu Brom
C sai vì 1 mol Y đốt cháy chỉ thu được 3 mol CO2: C4H2O4Na2 + 3O2 → 3CO2 + H2O + Na2CO3
X phản ứng với H2 theo tỉ lệ 1:1 => D sai
Đáp án cần chọn là: B
Câu 31:
Chất X có công thức phân tử C9H8O4. Biết rằng 1 mol X tác dụng vừa đủ với dung dịch NaOH, thu được 2 mol chất Y, 1 mol chất Z và 1 mol H2O. Chất Z tác dụng với dung dịch H2SO4 loãng thu được chất hữu cơ T. Phát biểu nào sau đây đúng?
C9H8O4 có độ bất bão hòa k = 6
1 mol X + NaOH đủ → 2 mol Y + 1 mol Z + 1 mol H2O
→ X là este 2 chức, có chứa vòng benzen trong phân tử
Nếu vòng benzen ở Y thì 2 lần 6 là 12C > 9 rồi → loại. Do vậy vòng benzen phải chứa ở Z
Nếu ở Y có 2C →2×2 = 4 cộng thêm 6Cvòng benzen = 10C > 9C → loại
Vậy Y chỉ chứa 1C → CTCT Y: HCOONa
→ Z là este đa chức tạo bởi axit đơn chức và ancol 2 chức
Ta thấy: Z chứa vòng benzen và sản phẩm chỉ có 1 mol H2O
→ chứng tỏ chỉ có 1 chức este của phenol, chức kia là este thường
Z có 7C thỏa mãn điều kiện trên là NaOC6H4CH2OH
→ CTCT X: HCOOC6H4CH2OOCH
Chốt lại: Y: HCOONa; Z: NaOC6H4CH2OH; T: HOC6H4CH2OH
A. sai, chất X phản ứng với NaOH theo tỉ lệ 1: 3
HCOOC6H4CH2OOCH + 3NaOH → 2HCOONa + ONaC6H4CH2OH + H2O
B. Sai, chất T phản ứng với NaOH theo tỉ lệ 1: 1
HOC6H4CH2OH + NaOH → ONaC6H4CH2OH + H2O
C. Sai, chất Y có nhóm -CHO trong phân tử nên vẫn tham gia phản ứng tráng bạc.
D. Đúng
Đáp án cần chọn là: D
Câu 32:
Hỗn hợp E gồm ba este X, Y, Z đều đơn chức, mạch hở là đồng phân cấu tạo của nhau trong đó X có số mol bé nhất. Cho 12,9 gam E tác dụng với dung dịch NaOH vừa đủ. Sau phản ứng hoàn toàn, thu được 10,9 gam hỗn hợp F gồm hai muối của hai axit cacboxylic kế tiếp nhau trong cùng một dãy đồng đẳng và hỗn hợp hơi M gồm các chất hữu cơ no, đơn chức. Cho F phản ứng với lượng dư dung dịch AgNO3 trong NH3, thu được 21,6 gam Ag. Cho hỗn hợp M phản ứng với lượng dư dung dịch AgNO3 trong NH3, thu được 15,12 gam Ag. Thành phần phần trăm về khối lượng của X trong E là
F có phản ứng với AgNO3 => trong F phải có muối HCOONa => muối còn lại là CH3COONa
nHCOONa = nAg/2 = 0,1 mol
=> nCH3COONa = 0,05 mol
Ta có: neste = nmuối = 0,1+ 0,05 = 0,15 mol
=> Meste = 86 => Công thức của E là C4H6O2
=> Công thức E là HCOOCH=CH-CH3 a mol; HCOOCH2-CH=CH2 b mol và CH3COOCH=CH2 c mol
=> X là HCOOCH=CH-CH3 (vì số mol bằng 0,02)
%X = 0,02.86.100%/12,9 = 13,33%
Đáp án cần chọn là: C
Câu 33:
Đun nóng 5,16 gam hỗn hợp E gồm ba este X, Y, Z (đều đơn chức, mạch hở và đồng phân cấu tạo của nhau, trong đó X có số mol nhỏ nhất) với một lượng vừa đủ dung dịch NaOH. Sau phản ứng, cô cạn dung dịch thì thu được 4,36 gam chất rắn F gồm hai muối của hai axit cacboxylic kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng và hỗn hợp hơi M. Khi cho tác dụng với lượng dư dung dịch AgNO3 trong NH3 đun nóng đến phản ứng hoàn toàn thì F cho 8,64 gam Ag, còn M cho 6,48 gam Ag. Phần trăm khối lượng của X trong hỗn hợp E là
F tham gia phản ứng tráng bạc → F chứa HCOONa → nHCOONa = 0,5nAg = 0,04 (mol)
Vì 2 muối đồng đẳng kế tiếp → Muối còn lại trong F là CH3COONa
(4,36-0,04.68)/82 = 0,02 mol
Có neste = nM = ∑nmuối = 0,04 + 0,02 = 0,06 (mol)
→ M = 5,16 : 0,06 = 86
→ M là C4H6O2
→ E chứa: CH3COOCH=CH2: 0,02 (mol); HCOOR: a (mol); HCOOR': b (mol) với a + b = 0,04
M tham gia phản ứng tráng bạc → M chứa andehit.
Mặt khác có: nAg = 0,06 mol > 2nCH3COOCH=CH2 = 0,04 (mol) → E chứa 1 este có cấu tạo HCOOCH=CH-CH3
Este còn lại có cấu tạo HCOOCH2-CH=CH2: 0,03 hoặc HCOOC(CH3)=CH2: 0,03 (mol)
Vì X có phân tử khối nhỏ nhất nên X là: HCOOCH=CH=CH3
→ %X = 0,01.86.100%/5,16 = 16,67%
Đáp án cần chọn là: D
Câu 34:
Este X đơn chức, mạch hở có khối lượng phân tử là 100 đvc. Đốt cháy hoàn toàn 0,2 mol hỗn hợp E chứa X và hai este Y, Z (đều no, mạch hở, không phân nhánh) cần dùng 19,6 lít O2 đktc, thu được 33 gam CO2. Mặt khác, đun nóng 36,6 gam E với dung dịch NaOH vừa đủ thu được hỗn hợp chứa hai ancol có cùng số nguyên tử cacbon và hỗn hợp gồm hai muối có khối lượng m gam. Giá trị của m gần nhất với giá trị nào sau đây?
MX =100 => X là C5H8O2
Số C trung bình = 0,75/0,2 = 3,75
Do E tác dụng với KOH sinh ra hai ancol có cùng số C nên ancol có số C từ 2 trở đi
Suy ra một este là HCOOC2H5 (G/s là Y)
Hai ancol là C2H5OH, C2H4(OH)2
=> X là CH2=CH-COOC2H5
=> Z là este của C2H4(OH)2 với axit fomic => Z là (HCOO)2C2H4
=> x + y + z = 0,2 (1)
Bảo toàn cacbon => 5x + 3y + 4z = 0,75 (2)
Bảo toàn oxi => n(O trong E)+ n (O cháy) = n(O trong CO2) + n(O nước)
=> nH2O = 0,2.2 + 0,875.2- 0,75.2 = 0,65 => 4x+3y+ 3z = 0,65(3)
Giải (1), (2) và (3) =>
=> mE = 18,3 gam
So sánh với 36,6 => 36,6 gấp đôi => Muôi là C2H3COONa: 0,1 và HCOONa: 0,2+0,1.2=0,4
=> m muối = 94. 0,1+ 0,4. 68 = 36,6 gam
Đáp án cần chọn là: A
Câu 35:
Hỗn hợp E gồm sáu trieste X, Y, Z, T, P, Q đều có cùng số mol (MX < MY = MZ < MT = MP < MQ). Đun nóng hỗn hợp E với dung dịch NaOH vừa đủ thu được một ancol mạch hở F và 29,52 gam hỗn hợp G gồm hai muối của hai axit cacboxylic no, đơn chức, mạch hở. Cho toàn bộ F vào bình đựng Na dư, sau phản ứng xảy ra hoàn toàn thấy khối lượng bình tăng lên thêm 10,68 gam và có 4,032 lít khí H2 (đktc) thoát ra. Số nguyên tử cacbon có trong Q là
E + NaOH → muối G + ancol F
Xét ancol F
F là ancol 3 chức nên F + Na → 3/2 H2
Ta có nH2 = 0,18 mol → nF = 0,12 mol
Khối lượng bình Na tăng là mbình tăng = mG – mH2 = 10,68 → mG = 10,68 + 0,18.2 = 11,04 g
→MF = 92 → F là C3H8O3 (glixerol)
Xét muối G có
nG = 3nF = 3.0,12 =0,36 mol
→MG = 29,52 : 0,36 = 82 → G có CTTB là RCOONa thì MR = 15
→ G có một muối là HCOONa
Vì E gồm các este có cùng số mol và este được tạo từ 2 axit → 2 muối có số mol bằng nhau → muối còn lại có CTPT là CnH2n+1COONa → muối còn lại C2H5COONa
→ X tạo bới (HCOO)3C3H5
Y và Z là 2 đồng phân của este tạo bởi (HCOO)2(C2H5COO)C3H5
T và P là 2 đồng phân của (HCOO)(C2H5COO)2C3H5
Q là (C2H5COO)3C3H5
Đáp án cần chọn là: A
Câu 36:
Cho hỗn hợp E chứa 3 este X, Y, Z (MX < MY < MZ < 146) đều mạch hở và không phân nhánh. Đun nóng 36,24 gam E cần dùng 500 ml dung dịch NaOH 1M, dung dịch sau phản ứng đem cô cạn thu được hỗn hợp gồm 2 ancol đều no, thuộc cùng một dãy đồng đẳng, kế tiếp và phần rắn F. Lấy toàn bộ lượng F đun với vôi tôi xút thu được 1 khí duy nhất có thể tích 8,96 lít ở đktc. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp 2 ancol trên cần dùng 18,816 lít ở đktc khí O2. Các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Phần trăm khối lượng của X trong E gần nhất với
*Khi cho muối F phản ứng vôi tôi xút ta có: n muối F = n khí = 0,4 mol => n axit = n muối F = 0,4 mol
Ta thấy tỉ lệ: nNaOH : n axit = 0,5 : 0,4 = 1,25. Theo đề bài các chất X, Y, Z đều không phân nhánh nên muối không chứa muối ba chức mà chỉ gồm muối đơn chức và muối hai chức. Mặt khác 2 ancol là đồng đẳng kế tiếp nên suy ra chúng là ancol đơn chức.
=> n ancol = nNaOH = 0,5 mol
*Đốt ancol: nO2 = 0,84 mol
+ n ancol = nH2O - nCO2 = 0,5 (1)
+ BTNT "O": nO(ancol) + 2nO2 = 2nCO2 + nH2O => 2nCO2 + nH2O = 2,18 (2)
Giải hệ được nCO2 = 0,56; nH2O = 1,06
Số C trung bình = 0,56 : 0,5 = 1,12 => 2 ancol là CH3OH (x mol) và C2H5OH (y mol)
Giải hệ n ancol = x + y = 0,5 và nCO2 = x + 2y = 0,56 được x = 0,44 và y = 0,06
*Cho E tác dụng với NaOH:
BTKL: mE + mNaOH = mF + m ancol => 36,24 + 0,5.40 = mF + 0,44.32 + 0,06.46 => mF = 39,4 gam
Do tạo khí duy nhất nên 2 muối có dạng:
RCOONa (x' mol) và R'(COONa)2 (y' mol) (với R' = R - 1)
n muối F = x' + y' = 0,4
nNaOH = x' + 2y' = 0,5
=> x' = 0,3 và y' = 0,1
Ta có: mF = 0,3(R + 67) + 0,1(R'+ 134) = 39,4 => 0,3(R+67) + 0,1(R-1+134) = 39,4 => R = 15 (CH3-)
Vậy muối gồm CH3COONa (0,3 mol) và CH2(COONa)2 (0,1 mol)
Từ các dữ kiện:
+ Ancol gồm: CH3OH (0,44 mol) và C2H5OH (0,06 mol)
+ Muối gồm: CH3COONa (0,3 mol) và CH2(COONa)2 (0,1 mol)
Suy ra các este ban đầu:
X: CH3COOCH3 (0,24)
Y: CH3COOC2H5 (0,06 mol)
Z: CH2(COOCH3)2 (0,1 mol)
=> %mX = (0,24.74/36,24).100% = 49% gần nhất với 50%
Đáp án cần chọn là: C
Câu 37:
Hỗn hợp M gồm hai axit cacboxylic no, đơn chức, mạch hở X, Y (MX < MY); ancol no ba chức, mạch hở Z và trieste T tạo bởi hai axit và ancol trên. Cho 24 gam M tác dụng vừa đủ với dung dịch chứa 0,35 mol KOH, cô cạn dụng dịch sau phản ứng còn lại m gam muối khan. Mặt khác, đốt cháy hoàn toàn 24 gam M trên bằng lượng vừa đủ khí O2, thu được 0,75 mol CO2 và 0,7 mol H2O. Nhận xét nào su đây là sai?
Quy đổi hỗn hợp M thành CnH2nO2 ; CmH2m+2O3 : a mol và H2O : -b mol
Vì M phản ứng vừa đủ với 0,35 mol KOH nên naxit = 0,35 mol → CnH2nO2 : 0,35 mol
Đốt cháy M
Bảo toàn C có nCO2 = 0,35n + am = 0,75 mol
Bảo toàn H có 2nH2O = 0.35.2n + a.(2m+2) – 2b = 0,7.2
→ từ 2 phương trình trên có a – b = - 0,05
Khối lượng của hỗn hợp M là 0,35(14n + 32) + a.(14m+ 50) – 18b = 24
→ 14.(0,35n + am) + 32.0,35 + 50a – 18b = 24 → 50a – 18b = 2,3
→ a = 0,1 mol và b = 0,15 mol →neste = 1/3 .b = 0,05 mol → B đúng
→ 0,35n + 0,1m = 0,75mol
Vì m ≥ 3 do đây là ancol 3 chức nên thỏa mãn m = 3 và n = 9/7 ( vì n là số C trung bình của 2 axit)
→ X là HCOOH → %H trong X = 4,35% → D đúng
24gam M + 0,35 mol KOH → 0,35 mol CnH2n-1O2K
Với n = 9/7 → m = 30,8 → C đúng
→ A sai
Đáp án cần chọn là: A
Câu 38:
Este X được tạo bởi từ một axit cacboxylic hai chức và hai ancol đơn chức.Đốt cháy hoàn toàn X luôn thu được số mol CO2 bằng với số mol O2 đã phản ứng và tỉ số khối lượng = 77 : 18. Thực hiện sơ đồ phản ứng sau (đúng với tỉ lệ mol các chất)
X + H2 → Y
X + 2NaOH → Z + X1 + X2
Biết rằng X1, X2 thuộc cùng dãy đồng đẳng. Cho các phát biểu sau
(a) X, Y đều có mạch không phân nhánh
(b) Z có đồng phân hình học
(c) X1, X2 thuộc cùng dãy đồng đẳng
(d) X có công thức phân tử C9H8O4
Số các phát biểu đúng là
Mà este X tạo bởi ancol đơn chức và axit 2 chức nên X có 4 O trong công thức phân tử
→ X là C7H8O4
X + NaOH → X1 + X2 + Z và 2 ancol X1, X2 là đồng đẳng nên X là
CH3 – OOC – CH=CH- COO- CH2- CH3
→ Z là NaOOC – CH = CH – COONa
X1, X2 là CH3OH; C2H5OH
Y là CH3 – OOC – CH- CH- COO- CH2- CH3
a. Đúng
b. Đúng
c. Đúng
d. sai
Đáp án cần chọn là: D
Câu 39:
Este X được tạo từ một axit cacboxylic hai chức và hai ancol đơn chức. Đốt cháy hoàn toàn X luôn thu được CO2 có số mol bằng O2 phản ứng. Cho 1 mol X phản ứng vừa hết 2 mol H2 (xúc tác Ni, to) thu được chất Y. Cho 1 mol chất Y tác dụng với 2 mol NaOH thu được 3 chất A, B, C trong đó B và C là đồng đẳng kế tiếp và khi đun nóng B với H2SO4 đặc ở 170oC không thu được anken. Cho các nhận định:
(1) Chất X có CTPT là C7H8O4.
(2) Chất A có CTPT là C4H2O4Na.
(3) Chất C là ancol etylic.
(4) Hai chất X và Y đều có mạch không phân nhánh.
Số nhận định đúng là
Este X tạo từ 1 axit 2 chức và 2 ancol đơn chức nên este X là este hai chức.
Đặt công thức của este là CnH2n+2-2kO4
*Đốt cháy: CnH2n+2-2kO4 + (3n-k-3)/2 O2 → nCO2 + (n+1-k) H2O
Số mol CO2 bằng số mol O2 => n = (3n-k-3)/2 => n = k + 3
*X phản ứng vừa hết với 2 mol H2 nên X có 2 π ở gốc hidrocacbon.
Ta thấy: X có 2π ở gốc hidrocacbon và 2π ở nhóm COO => k = 2 + 2 = 4
=> n = 7 => X là C7H8O4
*Y là este hai chức, no, mạch hở tác dụng với NaOH thu được A, B, C trong đó B, C thuộc cùng dãy đồng đẳng nên B, C là 2 ancol no, đơn chức. Khi đun nóng B với H2SO4 đặc ở 170oC không thu được anken nên B là CH3OH
=> C là C2H5OH
Vậy:
X là CH3OOC-C≡C-COOC2H5;
Y là CH3OOC-CH2-CH2-COOC2H5
A là NaOOC-C≡C-COONa
Xét các nhận định:
(1) Chất X có CTPT là C7H8O4 => đúng
(2) Chất A có CTPT là C4H2O4Na => sai, A có CTPT là C4O4Na2
(3) Chất C là ancol etylic => đúng
(4) Hai chất X và Y đều có mạch không phân nhánh => đúng
Vậy có tất cả 3 nhận định đúng
Đáp án cần chọn là: C
Câu 40:
Hỗn hợp X gồm một axit cacboxylic T (hai chức, mạch hở), hai ancol đơn chức cùng dãy đồng đẳng và một este hai chức tạo bởi T và hai ancol đó. Đốt cháy hoàn toàn a gam X, thu được 8,36 gam CO2. Mặt khác đun nóng a gam X với 100 ml dung dịch NaOH 1M, để trung hòa lượng NaOH dư cần dùng 20 ml dung dịch HCl 1M, thu được dung dịch Y. Cô cạn Y thu được m gam muối khan và 0,05 mol hỗn hợp hai ancol có phân tử khối trung bình nhỏ hơn 46. Giá trị của m là
nNaOH = 0,1 (mol) ; nHCl = 0,02 (mol)
Hai ancol có cùng dãy đồng đẳng và có phân tử khối trung bình nhỏ hơn 46 => phải có 1 ancol là CH3OH
=> 2 ancol thuộc dãy đồng đẳng của ancol no, đơn chức
Quy đổi hỗn hợp X về:
CnH2n+2-2kO4: 0,04 (mol) [Suy ra từ naxit = 1/2. nCOOH = ½ . (nNaOH - nHCl ) ]
CmH2m+2O : 0,05 (mol)
H2O : - c (mol)
BTNT C: nCO2 = 0,04n + 0,05m = 0,19
=> 4n + 5m = 19 (1)
Mặt khác Mancol < 46 => 14m +18 < 46 => m < 2
Từ (1) ta có: n ≥ 2 và m < 2 => n = 3 và m = 1,4 là nghiệm duy nhất
Vậy axit là CH2(COOH)2
Y gồm: CH2(COONa)2: 0,04 mol và NaCl: 0,02 mol (BTNT Cl)
=> mY = 0,04.148 + 0,02.58,5 = 7,09 (g)
Đáp án cần chọn là: A
Câu 41:
Hỗn hợp E gồm axit no, đơn chức X, axit đa chức Y (phân tử có 3 liên kết π, mạch không phân nhánh) đều mạch hở và este Z (chỉ chứa nhóm chức este, không chứa nhóm chức khác) tạo bởi ancol đa chức T với X và Y. Đốt cháy hoàn toàn 14,93 gam E cần dùng 0,3825 mol O2. Mặt khác, 14,93 gam E phản ứng tối đa với 260 ml dung dịch NaOH 1M thu được m gam ancol T. Đốt cháy hoàn toàn m gam T thu được 1,98 gam CO2 và 1,08 gam H2O. Nhận xét nào sau đây sai
nNaOH = 0,26 mol; nCO2 = 0,045 mol; nH2O = 0,06 mol
Do axit Y đa chức, không phân nhánh nên Y là axit hai chức
Este Z được tạo bởi ancol T và X, Y => Ancol T là ancol ba chức.
*Xét phản ứng đốt cháy ancol T: nCO2 = 0,045 mol; nH2O = 0,06 mol
nCO2 < nH2O => T là ancol no, mạch hở
n ancol = nH2O - nCO2 = 0,06 - 0,045 = 0,015 mol
=> Số C = nCO2 : nT = 0,045 : 0,015 = 3
Vậy T là C3H5(OH)3
*E phản ứng với NaOH: nCOO = nNaOH = 0,26 mol => nO(E) = 2nCOO = 0,52 mol
*Xét phản ứng đốt cháy hỗn hợp E:
+ BTKL: mCO2 + mH2O = mE + mO2 => 44nCO2 + 18nH2O = 14,93 + 32.0,3825
+ BTNT "O": 2nCO2 + nH2O = nO(E) + 2nO2 => nCO2 + nH2O = 0,52 + 2.0,3825
Giải hệ được nCO2 = 0,505 và nH2O = 0,275
*Quy đổi hỗn hợp E thành:
CnH2nO2: x
CmH2m-4O4: y
C3H8O3: 0,015
H2O: -0,045
Ta có hệ phương trình:
Chỉ có cặp n = 1; m = 4 thỏa mãn
Vậy X là HCOOH và Y là HOOC-CH=CH-COOH
=> Z có thể là
- Phương án A sai vì tổng số nguyên tử H trong Z là 8
- Phương án B đúng
+ X làm mất màu dung dịch Br2 khi đun nóng
+ Y làm mất màu dung dịch Br2 ở nhiệt độ thường
+ T không làm mất màu dung dịch Br2
- Phương án C đúng
- Phương án D đúng.
Đáp án cần chọn là: A
Câu 42:
Este X hai chức, mạch hở, tạo bởi một ancol no với hai axit cacboxylic no, đơn chức. Este Y ba chức, mạch hở, tạo bởi glixerol với một axit cacboxylic không no, đơn chức (phân tử có hai liên kết π). Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp E gồm X và Y cần vừa đủ 0,5 mol O2 thu được 0,45 mol CO2. Mặt khác, thủy phân hoàn toàn 0,16 mol E cần vừa đủ 210 ml dung dịch NaOH 2M, thu được hai ancol (có cùng số nguyên tử cacbon trong phân tử) và hỗn hợp ba muối, trong đó tổng khối lượng muối của hai axit no là (a) gam. Giá trị của (a) là
Trong 0,16 mol E chứa x mol X và y mol Y
nE = x + y = 0,16
nNaOH = 2x + 3y= 0,42
=> x = 0,06 và y = 0,1 (mol)
=> nX : nY = 3: 5
Trong m gam E chứa X (3e mol) và Y (5e mol).
X = C3H6(OH)2 + 2HCOOH + ?CH2 – 2H2O
Y = C3H5(OH)3 + 3HCOOH + ?CH2 – 3H2O - 3H2
Quy đổi m gam E thành:
C3H6(OH)2: 3e
C3H5(OH)3: 5e
HCOOH: 21e
CH2: u
H2: -15e
H2O: -21e
nO2 = 4.3e + 3,5.5e + 0,5.21e + 1,5u – 0,5.1,5e = 0,5
nCO2 = 3.3e + 3.5e + 21e + u = 0,45
=> e = 0,005 và u = 0,225
n muối no = 6e = 0,03 (mol)
n muối không no = 15e = 0,075 (mol)
Muối no và muối không no có tương ứng k và g nhóm CH2.
nCH2 = 0,03k + 0,075g = 0,225
=> 2k + 5g = 15
Do k > 1 và g ≥ 2 nên k = 2,5 và g = 2 là nghiệm duy nhất.
Vậy muối no gồm HCOONa: 0,03 (mol) ; CH2: 0,03k = 0,075 (mol)
=> m muối no = 3,09
Tỉ lệ: 8e mol E → 3,09 gam muối no
=> 0,16 mol E → a gam muối no
=> a = 12,36 (g)
Đáp án cần chọn là: C
Câu 43:
Hỗn hợp M gồm 3 este đơn chức X, Y, Z (X và Y là đồng phân của nhau, mạch hở). Đốt cháy hoàn toàn 5,3 gam M thu được 6,272 lít CO2 (đktc) và 3,06 gam H2O. Mặt khác, khi cho 5,3 gam M tác dụng với dung dịch NaOH dư thì thấy khối lượng NaOH phản ứng hết là 2,8 gam, thu được ancol T, chất tan hữu cơ no Q cho phản ứng tráng gương và m gam hỗn hợp hai muối. Giá trị của m gần nhất với
nCO2 = 0,28 mol và nH2O = 0,17 mol
Bảo toàn khối lượng có mM + mO2 = mCO2 + mH2O nên mO2 = 0,28.44 + 0,17.18 – 5,3 = 10,08 gam => nO2 = 0,315 mol
Bảo toàn O có nO(M) + 2nO2 = 2nCO2 + nH2O => nO(M) = 2.0,28 + 0,17 – 2.0,315 = 0,1 mol
Vì M là các este đơn chức nên nM = ½ nO(M) = 0,05 mol
Vì 0,05 mol M tác dụng vừa đủ với 0,07 mol NaOH nên M có este của phenol => Z là este của phenol
Ta có nX + nY + nZ = nM = 0,05 mol mà nNaOH = nX + nY + 2nZ = 0,07
ð nZ = 0,02 mol và nX + nY =0,03 mol
Gọi số C trong CTPT của X và Z lần lượt là m và n thì số C trong CTPT của Y cũng là m
Bảo toàn C có nCO2 = (nX + nY) .m + n.nZ = 0,03m + 0,02n = 0,28 mol
Thỏa mãn m = 4 và n = 8 (vì Z là este của phenol nên n ≥ 7 và X,Y là este đồng phân của nhau nên m ≥ 3)
Số H của X và Z là p và q (p ≤8 và p > 5 và p, q chẵn) thì ta có bảo toàn H : 2nH2O = p.(nX + nY) + q.nZ
=> 0,17.2 = 0,03p + 0,02q
=> Thỏa mãn (p,q) = (6;8 )
Nếu p = 6 và p = 8 thì CTPT của X và Y là C4H6O2; CTPT của Z là C8H8O2
M + NaOH → ancol T + Q cho phản ứng tráng gương + m gam hỗn hợp hai muối.
CTCT của X : HCOOCH=CH–CH3
Y : HCOOCH2 –CH=CH2
Z : HCOOC6H4CH3
=> Muối tạo ra là HCOONa : 0,05 mol và 0,02 mol C6H4(CH3)(ONa)
=> mmuối = 0,05.68 + 0,02.130 = 6 gam gần nhất với 6,08 gam
Đáp án cần chọn là: D
Câu 44:
Hỗn hợp E gồm este X đơn chức và axit cacboxylic Y hai chức (đều mạch hở, không no có một liên kết đôi C=C trong phân tử). Đốt cháy hoàn toàn một lượng E thu được 0,43 mol khí CO2 và 0,32 mol hơi nước. Mặt khác, thủy phân 46,6 gam E bằng 200 gam dung dịch NaOH 12% rồi cô cạn dung dịch thu được phần hơi Z có chứa chất hữu cơ T. Dẫn toàn bộ Z vào bình đựng Na, sau phản ứng khối lương bình tăng 188,85 gam đồng thời thoát ra 6,16 lít khí H2 (đktc). Biết tỉ khối của T so với H2 là 16. Phần trăm khối lượng của Y trong hỗn hợp E là
X: CnH2n-2O2: x (mol) (đk: n≥ 3)
Y: CmH2m-4O4: y (mol) (đk: m ≥ 4)
áp dụng công thức khi đốt cháy chất hữu cơ có độ bất bão hòa ta có:
(Vì X có độ bất bão hòa bằng 2 còn Y có độ bất bão hòa bằng 3)
Có: nO(E) = 2x + 4y = 0,22 (mol)
→ mE = mC + mH + mO → mE = 0,43.12 + 0,32.2 + 0,22.16 = 9,32 (g)
→ Trong 46,6 (9,32.5) gam E gọi số mol của X, Y lần lượt là 5x và 5y (mol)
→ 5x + 2.5y = 0,11.5 = 0,55 (mol)
Ta có: MT = 32 → T là CH3OH
200 g dd NaOH 12% có chứa nNaOH = 0,6 (mol) và
Phần hơi Z chứa CH3OH: 5x (mol) và H2O: 10y + 88/9 (mol)
Xét Z phản ứng với Na → 0,275 mol H2
giải hệ (1) và (2) → x = 0,05 và y = 0,03
BTNT "C": nCO2nCO2 = 0,05n + 0,03m = 0,43
→ 5n + 3m = 43
Do n ≥ 3 và m ≥ 4 và m, n nguyên nên n = 5 và m = 6 thỏa mãn
Vậy X: C5H8O2: 0,05 mol và Y: C6H8O4 : 0,03 (mol)
→ %Y = 46,35%
Đáp án cần chọn là: D
Câu 45:
Chất béo E được tạo bởi glixerol và hai axit béo X và Y (có cùng số nguyên tử C, trong phân tử mỗi chất có không quá ba liên kết pi, MX < MY và nX < nY). Xà phòng hóa hoàn toàn 15,96 gam E bằng KOH vừa đủ thu được 17,48 gam hỗn hợp hai muối. Mặt khác, nếu đem đốt cháy hoàn toàn 7,98 gam E thu được 11,424 lít CO2 (đktc) và 8,1 gam nước. Khối lượng mol phân tử của X gần nhất với
Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng
=> = mCO2 + mH2O - mE = 0,51 * 44 + 8,1 - 7,98 = 22,56 (gam)
nO2 = 22,56 : 32 = 0,705 (mol)
Áp dụng bảo toàn nguyên tố O
=> nO trong E = 2nCO2 + nH2O - 2nO2 = 0,06 (mol)
=> nE = 0,01 (mol)
Số C trong 1 phân tử E = nCO2/nE = 51 (nguyên tử)
Số H trong 1 phân tử E = 2 * nH2O/nE = 90 (nguyên tử)
=> CTPT của E là: C51H90O6
Số C của X = Số C của Y = (51 - 3)/3 = 16 (nguyên tử)
nY < nX nên E có 1 gốc Y và 2 gốc X: (C15HxCOO)2(C15HyCOO)C3H5
Mặt khác:
Xà phòng hóa hoàn toàn 15,96 gam E bằng KOH vừa đủ thu được 17,48 gam hỗn hợp hai muối.
=> Xà phòng hóa hoàn toàn 7,98 gam E sẽ thu được 8,74 gam hỗn hợp 2 muối.
2 muối trên gồm có: 0,02 mol C15HxCOOK và 0,01 mol C15HyCOOK
=> 0,02 *(263 +x) + 0,01 *(263 + y) = 8,74
2x +y + 5 = 90 (1)
Trong phân tử X, Y không có quá 3 liên kết pi
=> 15 * 2 + 2 > x,y > 15 * 2 + 2 - 6 (2)
=> x = 27; y = 31 là thỏa mãn.
CTPT của X là: C15H27COOH
MX = 252 (gần 253 nhất)
Đáp án cần chọn là: B