Phương pháp:

Động lực của quá trình vận chuyển nước ở thân là:

+ Lực đẩy của rễ

+ Lực liên kết giữa các phân tử nước với nhau và với thành mạch

+ Lực hút do thoát hơi nước (vai trò chính)

Cách giải:

Quá trình thoát hơi nước ở lá tạo ra động lực đầu trên của dòng mạch gỗ.

Chọn D.

Phương pháp:

Cách giải:

A: Bằng chứng phôi sinh học.

B: Bằng chứng địa lí sinh học.

C: Bằng chứng sinh học phân tử.

D: Bằng chứng giải phẫu so sánh.

Chọn C.

Phương pháp:

So sánh trình tự gen trên NST trước và sau đột biến.

Cách giải:

Ta thấy trình tự gen bị thay đổi, đoạn gen BCD → DCB → đột biến đảo đoạn NST.

Chọn D.

Phương pháp:

A liên kết với T bằng 2 liên kết hidro.

G liên kết với X bằng 3 liên kết hidro.

Cách giải:

Trường hợp gen cấu trúc bị đột biến thay thế 1 cặp G-X bằng 1 cặp A-T thì số liên kết hyđrô sẽ giảm 1.

Chọn A.

Phương pháp:

Phương pháp:

Để tạo giao tử Ab thì cơ thể đó phải mang alen A và b.

Cách giải:

Cơ thể aaBb không thể giảm phân cho giao tử Ab.

Chọn B.

Phương pháp:

Mỗi cơ thể lưỡng bội mang 2 alen.

Tần số của một alen = số alen đó/ tổng số alen của quần thể.

Cách giải:

Quần thể có 2000 cây → có 2 × 2000 = 4000 alen.

Có 400 cây mang kiểu gen BB, 400 cây mang kiểu gen Bb

Tần số alen B trong quần thể là:  $\frac{400\times 2+400}{4000}=0,3$

Chọn D.

Phương pháp:

Cơ quan tiêu hóa ở động vật

+ ĐV đơn bào: Chưa có cơ quan tiêu hóa

+ Ruột khoang, giun dẹp: Túi tiêu hóa

+ Các động vật khác: Ống tiêu hóa

Cách giải:

Thủy tức có túi tiêu hóa, các loài còn lại có ống tiêu hóa.

Chọn D.

Phương pháp:

Tính số loại giao tử cây có thể tạo ra.

Một cơ thể có n cặp gen dị hợp giảm phân tạo 2ⁿ loại giao tử

Số dòng thuần = số loại giao tử.

Cách giải:

Cơ thể AABbDd có 2 cặp gen dị hợp → tạo 4 loại giao tử.

Số dòng thuần tối đa là 4.

Chọn C.

Phương pháp:

Gen nằm trên NST giới tính X di truyền chéo, nằm trên Y di truyền thẳng.

Dấu hiệu nhận biết:

+ Tỉ lệ phân li kiểu hình ở 2 giới khác nhau.

+ Kết quả lai thuận – nghịch khác nhau.

Nhận biết di truyền ngoài nhân:

+ Kết quả lai thuận, nghịch khác nhau.

+ Đời con có kiểu hình giống nhau và giống kiểu hình mẹ.

Cách giải:

Tính trạng do gen nằm trong tế bào chất quy định sẽ có đời con có kiểu hình giống nhau và giống kiểu hình mẹ.

Chọn A.

Phương pháp:

Phân loại: Có 3 loại ARN

+ mARN – ARN thông tin, làm khuôn cho quá trình dịch mã.

+ tARN – ARN vận chuyển: mang bộ ba đối mã vận chuyển axit amin tới riboxom để tổng hợp chuỗi polipeptit.

+ rARN – ARN riboxom: Kết hợp với prôtêin để tạo nên ribôxôm. Riboxom thực hiện dịch mã để tổng hợp protein.

Cách giải:

Làm khuôn mẫu cho quá trình dịch mã là nhiệm vụ của mARN.

Chọn D.

Phương pháp:

2n – 1: Thể một

2n + 1: Thể ba

2n + 2: Thể bốn

3n : Thể tam bội

2n +1+1: Thể ba kép

Cách giải:

Thể đột biến có kiểu gen AABBBDDEE → thừa 1 NST mang gen B → 2n +1 → thể ba.

Chọn B.

Phương pháp:

Operon Lac có 3 thành phần:

+ Các gen cấu trúc (Z, Y, A) quy định tổng hợp prôtêin tham gia chuyển hóa và sử dụng đường lactozơ.

+ Vùng vận hành: O: gen chỉ huy chi phối hoạt động của cụm gen cấu trúc.

+ P: vùng khởi động (nơi ARN – pôlimeraza bám vào và khởi đầu phiên mã).

+ R: gen điều hòa kiểm soát tổng hợp prôtêin ức chế

Gen điều hòa không thuộc cấu trúc operon Lac.

Cách giải:

Trong một opêron, nơi enzim ARN-polimeraza bám vào khởi động phiên mã là vùng khởi động.

Chọn C.

Phương pháp:

Hình thức hô hấp ở động vật.

+ Qua bề mặt cơ thể: ruột khoang, giun tròn, giun dẹp, lưỡng cư.

+ Bằng ống khí: Côn trùng.

Ống khí phân nhánh và tiếp xúc trực tiếp với tế bào để đưa khí đến tế bào

+ Bằng mang: Trai, ốc, tôm, cua, cá.

+ Bằng phổi: Lưỡng cư, Bò sát, chim, thú.

Cách giải:

Giun đất trao đổi khí qua bề mặt cơ thể.

Đại bàng hô hấp bằng phổi.

Trai sông và cá chép hô hấp bằng mang.

Chọn B.

Phương pháp:

Bộ NST giới tính ở động vật:

Người, ruồi giấm, thú: XX – con cái; XY – con đực.

Châu chấu, rệp cây: XX – con cái; XO – con đực.

Chim, bướm, bò sát, cá, ếch nhái: XY – con cái; XX – con đực.

Cách giải:

Bướm tằm có cặp NST giới tính XY phát triển thành cá thể cái.

Chọn C.

Phương pháp:

Viết quy ước gen.

Cách giải:

A-B- đỏ → A-bb/aaB-/aabb: trắng.

Kiểu hình hoa trắng có tối đa 5 kiểu gen quy định.

Chọn C.

Phương pháp:

Các mối quan hệ trong quần thể:

+ Hỗ trợ: Chống lại kẻ thù, săn mồi, liền rễ ở thực vật,...

+ Cạnh tranh: Nguồn thức ăn, bạn tình, chỗ ở, ánh sáng,...

Khi nguồn sống không đủ cung cấp cho các cá thể thì các cá thể sẽ cạnh tranh với nhau làm giảm số lượng cá thể.

Quan hệ cạnh tranh giữa các cá thể trong quần thể có ý nghĩa duy trì số lượng và sự phân bố các cá thể trong quần thể ở mức độ phù hợp.

Cách giải:

Các phát biểu đúng về mối quan hệ cạnh tranh giữa các cá thể là: (1),(2),(3).

Ý (4) sai, quan hệ cạnh tranh làm giảm kích thước của quần thể.

Chọn A.

Phương pháp:

Các mối quan hệ trong quần thể:

+ Hỗ trợ: Chống lại kẻ thù, săn mồi, liền rễ ở thực vật,...

+ Cạnh tranh: Nguồn thức ăn, bạn tình, chỗ ở, ánh sáng,...

Khi nguồn sống không đủ cung cấp cho các cá thể thì các cá thể sẽ cạnh tranh với nhau làm giảm số lượng cá thể.

Quan hệ cạnh tranh giữa các cá thể trong quần thể có ý nghĩa duy trì số lượng và sự phân bố các cá thể trong quần thể ở mức độ phù hợp.

Cách giải:

Các phát biểu đúng về mối quan hệ cạnh tranh giữa các cá thể là: (1),(2),(3).

Ý (4) sai, quan hệ cạnh tranh làm giảm kích thước của quần thể.

Chọn A.

Phương pháp:

Viết phép lai.

Cách giải:

Phép lai (P): Aa × aa → 1Aa:1aa.

Chọn A.

Phương pháp:

Chọn lọc tự nhiên: Giữ lại kiểu hình thích nghi, loại bỏ kiểu hình không thích nghi, làm thay đổi tần số alen, thành phần kiểu gen theo một hướng xác định.ọc tự nhiên tác đông trực tiếp lên kiểu hình, gián tiếp lên kiểu gen.

Thực chất của chọn lọc tự nhiên theo quan niệm hiện đại là phân hoá khả năng sinh sản của những kiểu gen khác nhau trong quần thể. Nếu chỉ sống sót mà không sinh sản được, nghĩa là không đóng góp vào kiểu gen của quần thể.

Cách giải:

(1) sai, CLTN không tạo ra alen mới.

(2) sai, CLTN không loại bỏ hoàn toàn alen lặn vì alen lặn có trong các cơ thể dị hợp mà CLTN chỉ tác động lên kiểu hình.

(3) đúng, vì CLTN tác động lên kiểu hình, alen trội biểu hiện ra kiểu hình nên bị tác động nhanh chóng.

(4) đúng.

(5) sai, chọn lọc tự nhiên phân hóa khả năng sinh sản của các kiểu gen khác nhau trong quần thể theo hướng thích nghi.

Chọn B.

Phương pháp:

Đột biến đa bội

Tự đa bội: Tăng 1 số nguyên lần bộ NST đơn bội của loài: 3n, 4n, 5n,...

Dị đa bội:Tăng số bộ đơn bội của 2 loài khác nhau

VD: 2n_A+ 2n_B

Cách giải:

A đúng.

B sai, C sai đột biến đa bội là đột biến số lượng NST.

D sai, đột biến đa bội làm thay đổi số lượng NST ở tất cả các cặp NST.

Chọn A.

Phương pháp:

Quan sát hình ảnh → phương pháp.

Chú ý tới bộ NST của cây lai.

Cách giải:

Đây là phương pháp dung hợp tế bào trần của 2 loài.

Kết quả tạo cây lai song nhị bội (mang bộ NST lưỡng bội của 2 loài khác nhau), có khả năng sinh sản hữu tính.

(1) đúng, (2) sai, (3) đúng, (4) sai.

Chọn D.

Phương pháp:

Cấu trúc tuổi của quần thể chia ra làm: tuổi sinh lí, tuổi sinh thái và tuổi quần thể.

Tuổi sinh lí: Khoảng thời gian sống có thể đạt tới của một cá thể trong quần thể

Tuổi sinh thái: Thời gian sống thực tế của cá thể trong quần thể.

Tuổi quần thể: Tuổi bình quân của các cá thể trong quần thể.

Cách giải:

Phát biểu sai về cấu trúc tuổi của quần thể là C, cấu trúc tuổi của quần thể thay đổi theo thời gian.

Chọn C.

Phương pháp:

- Đặc điểm của quá trình hình thành loài bằng con đường cách li địa lí:

+ Quá trình hình thành loài bằng con đường cách li địa lí thường xảy ra với những loài động vật có khả năng phát tán mạnh.

+ Quá trình hình thành loài bằng con đường cách li địa lí xảy ra một cách chậm chạp qua nhiều dạng trung gian chuyển tiếp.

+ Quá trình hình thành loài thường gắn liền với quá trình hình thành quần thể thích nghi.

Cách giải:

Phát biểu sai về quá trình hình thành loài theo con đường địa lí là C, quá trìn này diễn ra chậm chạp qua nhiều giai đoạn trung gian chuyển tiếp.

Chọn C.

Phương pháp:

Quá trình phát sinh và phát triển của sự sống trên Trái Đất gồm các giai đoạn:

- Tiến hoá hoá học: Hình thành các hợp chất hữu cơ từ chất vô cơ theo phương thức hóa học.

- Tiến hoá tiền sinh học: Hình thành nên các tế bào sơ khai, sau đó hình thành nên những tế bào sống đầu tiên

- Tiến hoá sinh học: Hình thành các loài sinh vật như ngày nay.

Cách giải:

Phát biểu đúng về sự phát sinh sự sống trên Trái Đất là B.

A sai, giai đoạn tiến hóa tiền sinh học: Hình thành nên các tế bào sơ khai, sau đó hình thành nên những tế bào sống đầu tiên.

C sai, tế bào sơ khai đầu tiên được hình thành vào cuối giai đoạn tiến hóa tiền sinh học.

D sai, sự xuất hiện protein và axit nucleic kết thúc giai đoạn tiến hóa hóa học.

Chọn B.

Phương pháp:

Mã di truyền

+ Liên tục: Đọc liên tục, từ một điểm xác định trên mARN và không gối lên nhau

+ Tính phổ biến: Tất cả các loài đều có bộ mã di truyền giống nhau trừ một vài ngoại lệ

+ Tính đặc hiệu: Một bộ ba mã hóa cho 1 axit amin

+ Tính thoái hóa: Nhiều bộ ba cùng mã hóa cho 1 axit amin

Mã di truyền đọc theo chiều 5’-3’.

Số bộ ba không có tính thoái hóa: 2 UGG :Trp; AUG :Met ở sinh vật nhân thực (fMet ở sinh vật nhân sơ)

Nếu cho a loại nucleotit thì số bộ ba tạo ra là a³

Số bộ ba không mã hóa axit amin: 3 mã kết thúc: 5’UAA3’; 5’UAG3’; 5’UGA3’

Cách giải:

A sai, codon 5’AUG3’ mới có chức năng khởi đầu dịch mã và mã hóa axit amin metionin.

B sai, tính thoái hóa: Nhiều bộ ba cùng mã hóa cho 1 axit amin

C đúng, với 3 loại nucleotit nucleotit A, U, G có thể tạo ra 3³=27 loại côđon nhưng có 3 codon kết thúc không mã hóa axit amin → chỉ có 24 codon mã hóa axit amin.

D sai, codon 5’ UAA3’ mới quy định tín hiệu kết thúc quá trình dịch mã.

Chọn C.

Phương pháp:

Mức độ biểu hiện của alen đột biến phụ thuộc vào tổ hơp gen và môi trường.

Hậu quả của đột biến gen: Đa số đột biến gen là có hại, một số có lợi hoặc trung tính.

Vai trò: Cung cấp nguyên liệu sơ cấp cho tiến hóa.

Cách giải:

Phát biểu sai khi nói về đột biến gen là D, đột biến gen là vô hướng nên làm thay đổi đổi tần số alen của quần thể không theo hướng xác định.

Chọn D.

Phương pháp:

Hô hấp là quá trình oxi hóa sinh học nguyên liệu hô hấp đến sản phẩm cuối cùng là CO₂, H₂O, một phần năng lượng được tích lũy trong ATP

Phương trình tổng quát của hô hấp: C₆H₁₂O₆ + 6O₂ → 6 CO₂ + 6H₂O+ATP + nhiệt.

Để phát hiện hô hấp thải khí CO₂ có thể sục khí vào Ca(OH)₂ sẽ tạo thành váng theo phương trình:

CO₂ + Ca(OH)₂ → CaCO₃ ↓ + H₂O.

Cách giải:

A sai, nhiệt độ thấp, cường độ hô hấp thấp → lượng CO₂ tạo ra ít.

B đúng.

C đúng. Vì việc rót nước vào bình chứa hạt là để đẩy khí CO₂ từ bình sang ống nghiệm để khí CO₂ phản ứng với nước vôi trong tạo ra kết tủa CaCO₃ làm đục nước vôi trong.

D đúng, vì hạt khô và hạt nảy mầm đều hô hấp.

Chọn A.

Phương pháp:

Cấu tạo hệ tuần hoàn:

Dịch tuần hoàn: Máu hoặc hỗn hợp máu - dịch mô

Tim: Có vai trò hút và đẩy máu

Hệ thống mạch máu: Động mạch - mao mạch - tĩnh mạch17

Phân loại hệ tuần hoàn (HTH)

HTH hở: Thân mềm, chân khớp

HTH kín:

+ HTH đơn: Mực ống, bạch tuộc, giun đốt, cá

+ HTH kép: Lưỡng cư, bò sát, chim, thú.

Cách giải:

(1) đúng.

(2) sai, động vật đơn bào, đa bào bậc thấp chưa có hệ tuần hoàn.

(3) sai, hệ tuần hoàn hở không có mao mạch.

(4) đúng.

Chọn D.

Phương pháp:

Nhân tố sinh thái

Vô sinh: Ánh sáng nhiệt độ, độ ẩm...

Hữu sinh: Sinh vật, các mối quan hệ.

Cách giải:

Nhiệt độ là nhân tố sinh thái vô sinh. Các nhân tố còn lại là nhân tố hữu sinh.

Chọn B.

Phương pháp:

Gen nằm trên NST giới tính X di truyền chéo, nằm trên Y di truyền thẳng.

Bệnh máu khó đông do gen lặn nằm trên NST giới tính X gây nên.

Cách giải:

Con cái bị máu khó đông: X^dX^d → bố mẹ đều có X^d.

Chọn D.

Phương pháp:

Viết kiểu gen của P, xét các trường hợp có thể xảy ra.

Cách giải:

P: (A-,bb) × (aa,B-)

A đúng, nếu F₁ có kiểu gen đồng hợp lặn (aabb) chiếm 25% → P: Aabb × aaBb → 1AaBb:1Aabb:1aaBb:1aabb

→ kiểu gen dị hợp 2 cặp gen chiếm 25%.

B sai, chỉ khi P có kiểu gen (Aa,bb) × (aa,Bb) thì đời con có 4 kiểu gen với tỉ lệ bằng nhau.

C đúng, nếu F1 có 2 loại kiểu gen → 1 bên P thuần chủng: VD: AAbb × aaBb → 1AaBb:1Aabb → thân cao,

hoa đỏ chiếm 50%.

D đúng, VD: P: Aabb × aaBb → 1AaBb:1Aabb:1aaBb:1aabb.

Chọn B.

Quần thể cân bằng di truyền có cấu trúc p²AA + 2pqAa +q²aa =1

Bước 2: So sánh tần số alen các thế hệ

+ Nếu thay đổi theo 1 hướng → Chọn lọc tự nhiên

+ Nếu thay đổi đột ngột → Các yếu tố ngẫu nhiên

+ Nếu không thay đổi → giao phối.

Cách giải:

P: 1000 cá thể, gen 0,16AA : 0,48Aa : 0,36aa → số cá thể từng loại kiểu gen là

AA = 0,16 × 1000 =360

Aa = 0,48 × 1000 =480

aa = 0,16 × 1000 = 160.

(1) đúng. Nếu có 200 cá thể có kiểu gen aa di cư từ nơi khác đến, quần thể có số lượng các kiểu gen:

AA =360

Aa =480

aa = 160 + 200 = 360

Phương pháp:

Xét từng phương án, viết kiểu gen của P có thể có → sơ đồ lai.

Cách giải:

Xét các phát biểu:

A sai, cho tối đa 3 kiểu hình: VD nếu cho ra kiểu hình hoa trắng thì cơ thể P sẽ phải dị hợp mang alen a: A₁a × A₃a → Không thể ra hoa hồng

B sai, tối đa là 50% trong phép lai A₁A₃ ×A₃A₃ → 1A₁A₃ :1 A₃A₃

C sai, phép lai: A₂A₄ × A₃A₄ → 2A₂- (hồng): 1A₃A₄: 1A₄A₄

D đúng, trong trường hợp cây hoa hồng không mang alen A₄: VD: A₂A₃ / A₂A₂

Chọn D.

Phương pháp:

Xác định giao tử đực, cái.

Tìm kiểu gen của thể ba: 2n +1.

Cách giải:

Giới đực cho các giao tử: AB , aB

Giới cái cho các giao tử:

- Bình thường : aB , ab

- Đột biến : aBb, a

→ Thể ba (2n +1) sinh ra có kiểu gen : AaBBb , aaBBb

Chọn D.

Phương pháp:

Bước 1: Tính tần số alen qua các thế hệ.

Quần thể có thành phần kiểu gen : xAA:yAa:zaa

Phương pháp:

Bước 1: Tìm quy luật di truyền → quy ước gen.

Bước 2: Tính số kiểu gen hoa trắng = tổng số kiểu gen – số kiểu gen hoa đỏ - số kiểu gen hoa vàng.

Cơ thể có n cặp gen dị hợp, phân li độc lập, trội là trội hoàn toàn

+ Tự thụ phấn cho đời con: 3ⁿ kiểu gen; 2ⁿ kiểu hình

Cách giải:

Giả sử 3 cặp gen là Aa, Bb, Dd.

Hoa vàng tự thụ → 9 hoa vàng: 7 hoa trắng → có 2 cặp gen tham gia tạo kiểu hình hoa vàng, trắng.

→ B-D-: hoa vàng; bbD-/B-dd/bbdd: hoa trắng.

Cây hoa đỏ × Cây đồng hợp lặn → 3 loại kiểu hình → Cây hoa đỏ dị hợp 3 cặp gen

AaBbDd × aabbdd → (1Aa:1aa)(1Bb:1bb)(1Dd:1dd) → 1 hoa đỏ: AaBbDd; 1 hoa vàng: aaBbDd; còn lại hoa trắng

→ Quy ước gen

A-B-D-: đỏ; aaB-D-: vàng; còn lại trắng.

Số kiểu gen tối đa là 3³ = 27 (mỗi cặp gen có 3 kiểu gen)

A-B-D- có 2³ = 8 kiểu gen

aaB-D- có 2²=4 kiểu gen

→ Hoa trắng có 27 – 8 – 4 = 15 kiểu gen.

Chọn B.

Phương pháp:

Quan sát biểu đồ, chú ý vào chu kì tăng – giảm số lượng cá thể của 2 loài.

Cách giải:

(1) đúng. Vì M có số lượng nhiều hơn N nên M là con mồi (thỏ); còn N là mèo rừng.

(2) đúng, kích thước tối đa của quần thể M là khoảng 140000 cá thể (năm 1865).

(3) đúng.

(4) đúng, VD: Năm 1865 quần thể N đang tăng số lượng nhưng quần thể M lại đang giảm số lượng.

Chọn A.

Phương pháp:

Bước 1: Tìm quy luật di truyền, quy ước gen.

Bước 2: Tìm cấu trúc di truyền của quần thể

Tính tần số alen: tần số alen lặn = √tỉ lệ kiểu hình lặn → tần số alen trội = 1 – tần số alen lặn.

Quần thể cân bằng di truyền có cấu trúc: p²AA+2pqAa+q²aa=1

Bước 3: Xét các phát biểu.

Cách giải:

Bố mẹ bình thường sinh con gái bị bệnh → bệnh do gen lặn trên NST thường quy định.

Quy ước: A- bình thường; a – bị bệnh.

Những người bị bệnh có kiểu gen aa: 4,5.

Những người có bố, mẹ, con bị bệnh thì có kiểu gen Aa: 1,2,8,9,10.

Quần thể có 4% người bị bệnh (aa) → tần số alen a =0,2; A=0,8

Thành phần kiểu gen của quần thể: 0,64AA:0,32Aa:0,04aa.

Xét các phát biểu:

(1) đúng, có 5 người chắc chắn dị hợp → có 6 người có thể có kiểu gen đồng hợp tử.

Phương pháp:

Thay đổi các nucleotit tương ứng sau đó tìm sự thay đổi trong chuỗi polipeptit và kết luận.

Cách giải:

Xét các phát biểu:

(1) sai, đột biến làm xuất hiện mã kết thúc sớm → chuỗi polipeptit ngắn hơn.

(2) đúng.

(3) đúng.

(4) sai, đột biến làm xuất hiện mã kết thúc sớm → chuỗi polipeptit ngắn hơn.

Chọn C.