Phương pháp:

Vận dụng kiến thức về đặc điểm hệ tiêu hóa của nhóm động vật ăn thực vật. Những loài động vật nhai lại có cấu trúc dạ dày 4 ngăn.

Cách giải:

Động vật có dạ dày 4 ngăn là: trâu, bò, dê,…

Chọn B.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức về 5 nhóm nhân tố tiến hóa theo thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại, bao gồm: đột biến, chọn lọc tự nhiên, di nhập gen, yếu tố ngẫu nhiên và giao phối không ngẫu nhiên.

Cách giải:

Nhân tố giao phối không ngẫu nhiên chỉ làm thay đổi thành phần kiểu gen theo hướng tăng đồng hợp, giảm dị hợp nhưng không làm thay đổi tần số alen.

Chọn C.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức về quá trình hình thành giao tử.

Cách giải:

Cơ thể có kiểu gen AaBbDd giảm phân bình thường tạo ra 8 loại giao tử với tỉ lệ bằng nhau → ABD = ⅛.

Chọn A.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức về quá trình hô hấp ở thực vật. Hô hấp ở thực vật là quá trình phân giải chất hữu cơ (chủ yếu là đường glucozo) thành dạng năng lượng mà tế bào có thể sử dụng là ATP.

Cách giải:

Kết thúc quá trình hô hấp tế bào, phần lớn năng lượng được giải phóng giới dạng nhiệt năng, một phần tích lũy trong ATP.

Chọn B.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức về các quy luật tương tác gen.

Cách giải:

Hiện tượng có mặt thêm của mỗi alen trội trong kiểu gen đều làm tăng chiều cao của cây lên một phần là tương tác cộng gộp.

Chọn B.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức về quá trình tiến hóa của sự sống, bắt đầu từ tiến hóa hóa học → tiến hóa tiền sinh học → tiến hóa sinh học.

Cách giải:

Trong quá trình tiến hóa của sự sống, protein được hình thành từ chất vô cơ ở giai đoạn tiến hóa tiền sinh học.

Chọn B.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức về quy luật di truyền quần thể. Quần thể cân bằng di truyền có cấu trúc di truyền tuân

theo định luật Hacđi - Vanbec:

p²AA + 2pq Aa + q²aa = 1

Cách giải:

Quần thể đang ở trạng thái cân bằng di truyền đó là quần thể C: 0,36AA + 0,48Aa + 0,16aa = 1.

Chọn C.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức về các dạng đột biến.

Cách giải:

Sự biến đổi trong cấu trúc của gen được gọi là đột biến gen.

Chọn D.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức đã học về đặc điểm của các dạng đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể.

Cách giải:

Trình tự gen trước đột biến: ABCDE*GHIK

Trình tự gen sau đột biến: ABE*GHIK

→ Nhiễm sắc thể này đã bị đột biến dạng mất đoạn NST có trình tự CD.

Chọn D.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức về các loại bằng chứng tiến hóa.

Cách giải:

Xác voi Mamut được bảo quản gần như nguyên vẹn trong các lớp băng là bằng chứng tiến hoá hóa thạch.

Chọn B.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức đã học về đặc điểm của các dạng đột biến số lượng nhiễm sắc thể.

Cách giải:

Số lượng nhiễm sắc thể trong nhân tế bào là 15, tương đương với (2n + 1) → Cơ thể này là thể đột biến dạng thể ba.

Chọn A.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức về quy luật phân li để giải bài tập.

Cách giải:

Phép lai cho đời con có tỉ lệ kiểu gen là 1 : 1 là: AA x Aa.

Chọn A.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức về ứng dụng của các dạng đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể.

Cách giải:

Đột biến cấu trúc NST có thể làm tăng hoạt tính của enzim amilaza và được ứng dụng trong sản xuất bia là đột biến lặp đoạn.

Chọn D.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức về các kĩ thuật trong công nghệ tế bào thực vật.

Cách giải:

Ở thực vật, bằng công nghệ nuôi cấy hạt phấn rồi cho lưỡng bội hóa, người ta đã tạo ra các cây trồng có kiểu gen thuần chủng.

Chọn A.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức về đặc điểm của công nghệ chuyển gen.

Cách giải:

Ứng dụng của công nghệ gen là: Tạo giống lúa “gạo vàng” có khả năng tổng hợp β – caroten trong hạt → bằng hình thức chuyển gen lạ vào cơ thể.

Các ứng dụng còn lại đều thuộc ứng dụng của công nghệ tế bào.

Chọn D.

Phương pháp:

Ở quần thể ngẫu phối, kể cả khi thế hệ xuất phát chưa đạt trạng thái cân bằng di truyền thì chỉ cần sau 1 thế hệ ngẫu phối, cấu trúc di truyền của quần thể sẽ đạt trạng thái cân bằng.

Cách giải:

P: 0,2AA + 0,4Aa + 0,4aa = 1, sau 1 thế hệ ngẫu phối

GP: 0,4 A; 0,6 a

→ F₁: 0,16 AA : 0,48 Aa : 0,36 aa.

Chọn C.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức về các đặc điểm cấu trúc của phân tử ADN để giải bài tập.

Cách giải:

Ta có %A + %T + %G + %X = 100% mà A = T và G = X

→ %A + %G = 50% (1)

Theo đề bài: (A + T)/(G + X) = ⅔ → A/G = ⅔ (2)

Từ (1) và (2) ta có: %A = %T = 20%; %G = %X = 30%.

Chọn C.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức về đặc điểm của các nhân tố tiến hoá theo thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại.

Cách giải:

Các nhân tố làm thay đổi tần số tương đối của các alen không theo hướng là: đột biến, yếu tố ngẫu nhiên và di nhập gen.

Chọn C.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức về đặc điểm của các quá trình phân bào.

Cách giải:

Xét từng trường hợp:

+ 4 tế bào giảm phân theo trường hợp 1, kết thúc quá trình này thu được 4 giao tử (n): 1 AB; 1 aB; 2 ab.

+ 1 tế bào giảm phân theo trường hợp 2, kết thúc quá trình thu được 4 giao tử (n): 2 Ab; 2 aB.

+ 2 tế bào giảm phân theo trường hợp 3, kết thúc quá trình thu được 2 giao tử (n+1) kí hiệu là ABb và 2 giao tử (n - 1) là a.

→ Tỉ lệ giao tử (n - 1) được tạo ra là: ½ × 2/7 = 1/7

Chọn B.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức đã học về thuyết tiến hóa Đacuyn.

Cách giải:

Theo học thuyết tiến hóa Đacuyn, nguyên liệu của quá trình tiến hóa là biến dị cá thể.

Chọn B.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức về quy luật phân li độc lập để giải bài tập.

Cách giải:

Phép lai A: AaBb × aabb → F₁ có 4 loại kiểu gen

Phép lai B: Aabb × AaBB → F₁ có 3 loại kiểu gen

Phép lai C: aaBb × Aabb → F₁ có 4 loại kiểu gen

Phép lai D: AaBb × AABb → F₁ có 6 loại kiểu gen.

Chọn D.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức về đặc điểm của độ biến gen.

Cách giải:

Phát biểu đúng khi nói về đột biến gen là phát biểu A.

B sai, vì đột biến thay thế 1 cặp nuclêôtit không làm thay đổi số lượng nuclêôtit của gen.

C sai, vì đa số đột biến gen là đột biến trung tính.

D sai, vì đột biến gen đóng góp nguyên liệu sơ cấp cho quá trình tiến hóa.

Chọn A.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức đã học về quá trình quang hợp ở thực vật.

Cách giải:

Phát biểu sai về quá trình quang hợp là: A. Vì giai đoạn cố định CO₂ xảy ra trong pha tối của quang hợp, tại chất nền lục lạp.

Chọn A.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức về quy luật phân li độc lập của Menden để giải bài tập.

Cách giải:

Cây thân cao, hoa đỏ có thể có 4 kiểu gen: AABB; AABb; AaBB; AaBb.

Cây thân thấp, hoa trắng có kiểu gen: aabb

F₁ có tỉ lệ kiểu hình 1 : 1 khi P: AaBB × aabb hoặc AABb × aabb → D đúng.

F₁ có thể chỉ có 1 loại kiểu hình khi P: AABB × aabb → B đúng

F₁ có thể có tỉ lệ kiểu hình 1 : 1 : 1 : 1 khi P: AaBb × aabb → C đúng

A sai, vì không có phép lai nào cho đời con có tỉ lệ kiểu hình 3 : 1.

Chọn A.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức đã học về cơ chế điều hòa hoạt động gen ở sinh vật nhân sơ.

Cách giải:

Khi môi trường có lactozo, lactozo gắn với protein ức chế làm cho protein này không thể gắn được với vùng O của Operon → ARN polimeraza liên kết với vùng P và chạy qua các gen cấu trúc để thực hiện phiên mã.

Nếu đột biến xảy ra tại vùng P làm cho ARN polimeraza không gắn được vào cùng này thì quá trình phiên mã sẽ không diễn ra.

Chọn C.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức đã học về cơ chế điều hòa hoạt động gen ở sinh vật nhân sơ.

Cách giải:

Khi môi trường có lactozo, lactozo gắn với protein ức chế làm cho protein này không thể gắn được với vùng O của Operon → ARN polimeraza liên kết với vùng P và chạy qua các gen cấu trúc để thực hiện phiên mã.

Nếu đột biến xảy ra tại vùng P làm cho ARN polimeraza không gắn được vào cùng này thì quá trình phiên mã sẽ không diễn ra.

Chọn C.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức về kĩ thuật dung hợp tế bào trần trong công nghệ tế bào thực vật.

Cách giải:

Cơ thể lai giữa 2 cây M và N có kiểu gen là: AabbEeGg.

Chọn D.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức về các quy luật di truyền để giải bài tập.

Cách giải:

Quan sát cặp phép lai thuận nghịch, ta thấy, kết quả lai là khác nhau → Sự di truyền của tính trạng màu mắt có chịu ảnh hưởng bởi giới tính.

Nếu gen nằm ở vùng không tương đồng trên Y → Tính trạng màu mắt chỉ biểu hiện ở giới đực → không đúng với kết quả lai

→ Gen quy định tính trạng màu mắt nằm ở vùng không tương đồng trên NST X.

Chọn B.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức đã học về quy luật di truyền ngoài nhân.

Cách giải:

Theo quy luật di truyền ngoài nhân, tất cả các cá thể đời sau sẽ có kiểu hình giống với cá thể mẹ.

Mà cây mẹ P có lá xanh → F₁ có 100% lá xanh.

Chọn D.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức đã học về quy luật phân li độc lập để giải bài tập.

Cách giải:

P: ♂AaBbdd × ♀AaBbDd

F₁ tỉ lệ kiểu hình trội 1 tính trạng = A-bbdd + aaB-dd + aabbD- = ¾ × ¼ × ½ × 2 + ¼ × ¼ × ½ = 7/32.

Chọn A.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức đã học về các quy luật di truyền để giải bài tập.

Cách giải:

3 cặp gen nằm trên 2 cặp NST khác nhau → 1 cặp gen nằm trên 1 cặp NST, 2 cặp gen còn lại cùng nằm trên 1 cặp NST khác.

F₁ có 40 loại kiểu gen = 4 × 10

+ Phép lai 1 cặp gen phân li độc lập cho 4 loại kiểu gen → P: X^AX^a × X^AY

+ Phép lai 2 cặp gen (Bb, Dd) liên kết với nhau cho 10 loại kiểu gen → P dị hợp 2 cặp gen, hoán vị 2 bên.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức đã học về đột biến thể ba.

Cách giải:

Cơ thể có 3 chiếc nhiễm sắc thể ở một cặp nào đó, các cặp còn lại đều có 2 chiếc gọi là cơ thể mang đột biến thể ba.

→ Số loại thể ba của loài = số cặp NST của loài = n

→ Số loại thể ba của loài này là 7.

Chọn B.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức đã học về quy luật phân li độc lập để giải bài tập.

Cách giải:

P: AaBbDd × AabbDD → F₁ có tỉ lệ AaBbDd = ½ × ½ × ½ = ⅛.

Chọn C.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức đã học về quá trình hình thành loài mới bằng con đường cách li địa lý.

Cách giải:

Phát biểu đúng là đáp án D.

A sai, vì chọn lọc tự nhiên có vai trò loại bỏ các cá thể yếu đuối, kém thích nghi với điều kiện môi trường thay đổi.

B sai, vì cách li địa lí chỉ là nhân tố gián tiếp, duy trì sự khác biệt về vốn gen giữa các quần thể bị cách li địa lí.

C sai, vì quá trình này xảy ra ở cả động vật và các loài thực vật phát tán mạnh.

Chọn D.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức về các nhân tố tiến hóa theo thuyết tiến tiến hoá tổng hợp hiện đại.

Cách giải:

A sai, vì đột biến làm xuất hiện các alen mới, tăng đa dạng di truyền của quần thể.

C sai, vì di nhập gen làm thay đổi tần số alen của quần thể không theo hướng xác định.

D sai, vì nếu không có tác động của nhân tố tiến hóa, tần số alen của quần thể ngẫu phối sẽ không thay đổi qua các thế hệ → A = a = 0,5 và số cá thể mang alen a là: Aa + aa = 75%.

B đúng.

Chọn B.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức đã học về hình thức tiêu hóa, tuần hoàn, hô hấp của động vật.

Cách giải:

I đúng, vì dòng máu chảy trong mao mạch mang và dòng nước đi qua mang chảy song song và ngược chiều nên lượng oxi trong nước được khuếch tán vào máu hiệu quả.

II sai, vì máu chảy trong động mạch phổi là máu đỏ thẫm (máu nghèo oxi).

III đúng, vì ở động vật có túi tiêu hóa, thức ăn được co bóp và phân giải một phần trong lòng túi (tiêu hóa ngoại bào) sau đó đi vào từng tế bào để tiếp tục tiêu hóa (tiêu hóa nội bào).

IV sai, vì hô hấp bằng hệ thống ống khí chỉ có ở các loài côn trùng, ngoài ra một số loài có hệ tuần hoàn hở như ốc sên, trai …

Chọn A.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức đã học về đặc điểm của quá trình nhân đôi ADN.

Quá trình nhân đôi ADN tuân theo nguyên tắc bán bảo toàn, tức là ADN mới được tổng hợp có một mạch là mạch từ ADN ban đầu và một mạch mới được tổng hợp.

Cách giải:

Giả sử số phân tử ADN ban đầu trong môi trường chứa N15 là .

I đúng. Sau 4 thế hệ, tổng số phân tử ADN trong ống nghiệm là: x . 2⁴ = 16

Trong đó, số phân tử ADN chứa mạch N15 là 2.

Số phân tử ADN chỉ chứa mạch N14 là 14.

→ Tỉ lệ băng B (phân tử ADN chứa N15 và N14) là: 2/16 = 12,5%.

II đúng.

III sai. Băng B sẽ không bao giờ biến mất vì phân tử ADN ban đầu có 2 mạch N15 nên dù sau m thế hệ, số phân tử ADN chứa mạch N15 vẫn là 2.

IV sai, vì nếu chuyển sang môi trường N15 từ thế hệ thứ 5 thì chỉ cần sau 1 thế hệ, phân tử ADN chứa cả 2 mạch N15 sẽ xuất hiện.

Chọn B.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức đã học về quy luật di truyền quần thể để giải bài tập.

Cách giải:

Gọi tần số kiểu gen AA và Aa ở thế hệ xuất phát lần lượt là: x và y (x, y > 0 và x + y = 0,8)

P: x AA : y Aa : 0,2 aa

Sau 3 thế hệ tự thụ, F₃: aa = 25% mà cơ thể aa được tạo ra từ cơ thể có kiểu gen Aa và aa tự thụ

→ Tỉ lệ kiểu gen aa ở F₃ = 0,2 + y . (1 - ⅛) : 2

→ y = 4/35; x = 24/35 → I đúng

P: 24/35 AA: 4/35 Aa: 7/35 aa → Tần số alen A = 26/35 → II sai.

Tỉ lệ cơ thể hoa trắng ở F₁ là: aa = 7/35 + 4/35 x ¼ = 8/35 → III đúng

Hiệu số giữa cây AA và cây aa luôn không đổi, vì sau mỗi thế hệ, tỉ lệ kiểu gen AA và aa đều tăng lên một phần bằng nhau → IV sai.

Chọn C.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức về quy luật di truyền liên kết với giới tính và quy luật tương tác gen để giải bài tập.

Cách giải:

F₁ 100% lông đen → Lông đen là trội so với lông vàng và lông trắng

F₁ giao phối thu được F₂ có 16 kiểu tổ hợp giao tử = 4  4 → Tính trạng màu lông do 2 cặp gen tương tác cùng quy định theo kiểu 9 : 6 : 1.

Quy ước: A-B-: màu đen; A-bb và aaB-: lông vàng; aabb: lông trắng.

→ F₁: AaBb  AaBb

F₂ chỉ con đực có màu lông trắng → Tính trạng màu lông phân li không đồng đều ở 2 giới.

→ Một trong 2 cặp gen di truyền liên kết với giới tính.

→ F₁: Aa X^BX^b  Aa X^BY

F₂: (1 AA : 2 Aa : 1 aa) (1 X^BX^B : 1 X^BX^b : 1 X^BY : 1 X^bY)

→ Con cái lông đen có các kiểu gen: 1 AA X^BX^B : 1 AA X^BX^b : 2 Aa X^BX^B : 2 Aa X^BX^b.

Con đực lông đen có kiểu gen: 1 AA X^BY : 2 Aa X^BY.

→ Cho con lông đen F₂ ngẫu phối:

F₂: (⅙ AA X^BX^B : ⅙ AA X^BX^b : 2/6 Aa X^BX^B : 2/6 Aa X^BX^b )  (⅓ AA X^BY : ⅔ Aa X^BY)

GF₂: 6/12 AX^B : 3/12 aX^B : 2/12 AX^b : 1/12 aXb                         2/6 AX^B : 2/6 AY : ⅙ aX^B : ⅙ aY

I sai, vì cá thể cái lông vàng F₃ = ⅙  ⅓ = 1/18.

II đúng, vì số cả thể đực ở F₃ là: ½.

Số cả thể đực lông đen F₃ = 2/6  ¾ = ¼

→ Trong tổng số các con đực ở F3, đực lông đen chiếm tỉ lệ bằng ½ .

III sai, vì số kiểu gen quy định kiểu hình lông đen ở đực là: 2; ở cái là: 6.

IV đúng, vì:

- Tỉ lệ cá thể lông trắng F₃ là: 1/12  ⅙ = 1/72.

- Tỉ lệ cá thể lông vàng F₃ là: 1/18 + ¼  2/6 + 5/12  ⅙ = 15/72

→ Tỉ lệ kiểu hình ở F₃ là: 56 lông đen : 15 lông vàng : 1 lông trắng.

Chọn A.

Phương pháp:

Vận dụng kiến thức về quy luật di truyền hoán vị gen 2 bên để giải bài tập.

Đối với phép lai giữa 2 cơ thể dị hợp 2 cặp gen, hoán vị 2 bên

→ Tỉ lệ kiểu gen ở F₁ có sự liên hệ:

A-B- - aabb = 50%

A-bb = aaB-

A-bb + aabb = 25%

Cách giải:

Vì P: 2 cá thể dị hợp hai cặp gen giao phối và hoán vị 2 bên

→ Tỉ lệ A-B- lớn nhất

→ Tỉ lệ aabb - A-bb = 7% mà A-bb + aabb = 25% → A-bb = aaB- = 16% và aabb = 9%.

Vì aabb = 9% → Tỉ lệ giao tử ab = 30% (giao tử liên kết)

Mà tổng số loại kiểu gen ở F₁ là 10 loại kiểu gen → Số kiểu gen dị hợp là: 10 - 4 = 6 (kiểu gen).

III đúng, vì tỉ lệ aabb = 9% mà A-B- - aabb = 50% nên tỉ lệ A-B- = 50% + 9% = 59%.

IV đúng.

V sai.

Tỉ lệ kiểu gen dị hợp 1 cặp gen $=\frac{AB}{Ab}+\frac{AB}{aB}+\frac{Ab}{ab}+\frac{aB}{ab}=0,3\times 0,2\times 2\times 4=0,48$

Tỉ lệ kiểu gen dị hợp 2 cặp gen $=\frac{AB}{ab}+\frac{Ab}{aB}=0,3\times 0,3\times 2+0,2\times 0,2\times 2=0,26.$

Chọn D.